1.  ອັງກໍວັດ.(Angkor Vat).

   ອັງກໍວັດ  ເປັນກຸ່ມສະຖານບູຮານເບື້ອງຝັ່ງຕາເວັນຕົກຂອງຝັ່ງກຳພູຊາ.  ເປັນທີ່ຕັ້ງນະຄອນຫຼວງເກົ່າຂອງເຈົ້າຊິວິດຂອມ ສ້າງຂື້ນໃນ

ປີ ຄ.ສ 889 ໂດຍ: ຍະໂສວໍລະມັນທີ 1. ມີສະຖານບູຮານຈຳນວນຫຼວງຫຼາຍ ( ສ.ວ VI- ສ.ວ ທີ XIII ). ເປັນສະຖາປັດຕະຍະກຳໂດດ

ເດັ່ນ  ອຸດົມດ້ວຍສີລະປະຕົກແຕ່ງຫີນຄວັດ.

2.  ອາແຕນ.(Athen).

    ເມືອງສຳຄັນທີ່ສຸດໃນຍຸກ ກຣິກ ບູຮານ,  ປັດຈຸບັນເປັນນະຄອນຫຼວງຂອງປະເທດ ກຣິກ.  ໃນເບື້ອງຕົ້ນຊາວ ເອີປາຕຼິດ  ເປັນຜູ້ສ້າງຕັ້ງຂື້ນເທິງຈອມພູຫີນ  ອາໂກຼໂປລ.  

ຕໍ່ມາ ( 594 - 507 ກ່ອນ ຄ.ສ)  ຈິ່ງຄ່ອຍໆ ແຜ່ຂະຫຍາຍອອກນອກເຂດກຳແພງເມືອງບູຮານ.

 3.  ອະຍຸດທະຍາ(Ayutthaya).

       ຢູປະເທດໄທ.  ເຄີຍເປັນນະຄອນຫຼວງເກົ່າສະມັຍສະຫຍາມ.  ຕັ້ງຢູ່ທາງທິດເໜືອຂອງກຸງເທບ.  ມີອາຄານທີ່ເປັນ

ສະຖານບູຮານຈຳນວນຫຼວງຫຼາຍ,ສ້າງຕັ້ງຂື້ນໃນລະຫວ່າງ( ສ.ວ XVI- XII).

4.  ສວນລອຍບາບີລອນ(Babylone).

      ຕັ້ງຢູ່ກ້ຳໃຕ້ຂອງ ເມໂຊໂປເຕມີ, ປະເທດ ອີຣັກ.  ຍັງຄົງພົບເຫັນຮ່ອງຮອຍຊາກສະຫຼັກຫັກພັງຕາມແຄມແມນ້ຳ

ເອຟັຕ, ຕັ້ງຫ່າງຈາກເມືອງ ແບກແດດ  ໄປທາງທິດຕາເວັນອອກສ່ຽງໃຕ້ປະມານ 160 ກິໂລແມັດ.  ຄົງຈະແມ່ນຊາວ

ອາກາດຽນເປັນຜູ້ສ້າງຕັ້ງຂື້ນແຕ່ 2325 - 2160 ປີ ກ່ອນ ຄ.ສ.

5.  ໂບໂຣບູດູ(Borobudur)

      ພຸດທະສະຖານຂະໜາດໃຫຍ່ຢູ່ໃຈກາງເຂດ ຊາວາ ປະເທດອິນໂດເນເຊຍ( ສ.ວ IX ) ເປັນສັນຍາລັກຂອງພູເຂົາພະສຸເມນ, ສີ່ຖ້ານທຳອິດ

ເປັນຮູບ 4 ລ່ຽມມົນທົນ ຊ້ອນຢອງກັນຂື້ນ ລຽບຂອບ ແຕ່ລະຂ້າງຄວັດແຕ່ງກ່ຽວກັບພຸດທະປະຫວັດ, ອີກ 3 ຖ້ານຖັດໄປ  ເປັນຮູບວົງມົນຊ້ອນຢອງ

ກັນຂື້ນ  ມີພຮະພຸດທະຮູບຫີນຄວັດທັງໝົດ 72 ອົງ  ກວມດ້ວຍທາດຫີນນ້ອຍໂຄ່ງໃນທີ່ຈົ່ງປ່ອງໄວ້ໃຫ້ຊ່ອງຊອດ.

6.  ຫໍກຸກຸລການ ( Kukulkan Temple )

      ຕັ້ງຢູ່ໃນເມືອງບູຮານຂອງຊົນເຜົ່າ ມາຢາ  ປະເທດເມັກຊິກ,  ທາງຕອນເໜືອຂອງ ຢູກາຕັນ.  ຖືກປະຮ້າງມາຕັ້ງແຕ່

ສ.ວ XV ເປັນຕົ້ນມາ,  ເປັນສະຖາປັດຕະຍະກຳສິລະປະ ມາຢາ - ໂຕັລແຕັກ, ສ້າງຂື້ນໃນສະມັຍ ກຼາຊິກ ຍຸກໃໝ່ ( ຄ.ສ 950 - 1500)

7.  ໂຄໂລຊຽມ( Colosseum )

      ຢູ່ປະເທດອີຕາລີ  ເປັນໂຮງລະຄອນບູຮານຂອງກຸງໂຣມ,  ສ້າງຂື້ນໃນທ້າຍສະຕະວັດທຳອິດ ຫຼັງ ຄ.ສ ພາຍໃຕ້ການປົກຄອງຂອງຊາວ

ຟຼາວຽນ.  ໂຄງສ້າງຂະໜາດມະໂຫຖານ ບັນຈຸໄດ້ເຖິງ 50,000ຄົນ, ປະດັບດ້ວຍສິລະປະທີ່ໄດ້ຮັບອິດທິພົນຈາກສະຖາປັດຕະຍະກຳ ເຣີແນຊັງ.

 8.  ຫໍໄອເຟີລ( Eiffel )

      ຕັ້ງຢູໃນກຸງ ປາຣີ ປະເທດ ຝຣັ່ງ,  ສ້າງຂື້ນໃນລະຫວ່າງ ຄ.ສ 1887 - 1889 ດ້ວຍໂຄງສ້າງເຫຼັກທັງໝົດ,  ເບື້ອງຕົ້ນສູງ 300 ແມັດ ປັດຈຸບັນສູງ 320 ແມັດ.

ຊື່ຫໍແມ່ນເອົາຕາມຊື່ຂອງວິສະວະກອນອອກແບບປຸກສ້າງ  ໄອເຟີລ ກຸສຕາວ  ເຊິ່ງເປັນຊ່ຽວຊານອັນດັບໜຶ່ງຂອງໂລກ ກ່ຽວກັບການກໍ່ສ້າງດ້ວຍໂລຫະ.

9.  ສຸສານປີຣາມິດຂອງກີຊາ( Piramide of Giza )

      ຢູ່ເມືອງ ໄຄໂຣ  ປະເທດເອຢິບ.  ສ້າງຂື້ນສຳລັບ ຟາຣາອົງ ຕ່າງໆ ຂອງລາດຊະວົງທີ IV: ເກອົບ  ຢູ່ທາງຫຼັງ, ຢູ່ທາງ

ກາງແມ່ນ ເກເຟຣັນ  ແລະ ຢູ່ທາງໜ້າຕ່ຳກວ່າໝູ່ແມ່ນ ມິເກຣູເນິສ, ເບື້ອງໜ້າສຸດ ແມ່ນທາດນ້ອຍຂອງລາຊີນີ 3 ພຣະອົງ.

ເປັນບ່ອນບັນຈຸໂລງສົບ ( ບັນຈຸສົບຫໍ່ພັນແບບ ມັມມີ້ ) ຂອງວົງກະສັດ ເພື່ອເປີດທາງໃຫ້ ຟາຣາອົງ ໄປສູ່ເທບແຫ່ງຕາເວັນ

ແຣ ພາຍຫຼັງສະວັນາຄົດ.  ປີຣາມິດ ເກອົບ  ໃນເມື່ອກ່ອນຖືເປັນໜຶ່ງໃນ 7 ມະຫັດສະຈັນຂອງໂລກ, ສູງ 147 ແມັດ ( ປັດຈຸ

ບັນ 138 ແມັດ ) ແຕ່ລະຂ້າງກວ້າງ 227 ແມັດ.

10.  ພະທາດໃຫຍ່ຊານຈິ ( The principal Stupa Sanci )

      ຢູ່ປະເທດ ອິນເດຍ,  ສ້າງຕັ້ງຂື້ນ 200 ກວ່າ ປີ ກ່ອນ ຄ.ສ ແລະ ໜຶ່ງ ສ.ວ ກ່ອນ ຄ.ສ,  ເປັນພຸດທະສະຖານແຮກເດີມຂອງ ອິນເດຍ

ສ້າງຂື້ນເພື່ອລະນຶກເຖິງ ແລະ ອຸທິດ ໃຫ້ພະພຸດທະອົງ.

11.  ຫໍຈິນກາກຸ - ຈິ ( Ginkaku - ji Silver Pavillion )

      ຫໍເງິນຢູ່ໂຕກຽວ  ປະເທດ ຍີ່ປຸ່ນ  ທຳອິດສ້າງເປັນເຮືອນຢູ່ຂອງ ໂຊກຸນ ອາຊີກະກະ ໂຍຊີມາຊະ  ( ຄ.ສ 1482 ) ຕໍ່ມາຈິ່ງປ່ຽນມາເປັນສິມວັດ.

12.  ເທພີເສລີພາບ ( Statue of liberty )

      ເປັນອະນຸສາວະລີຂະໜາດຍັກ ( ສູງ 93 ແມັດ ນັບທັງຖານຮອງຮັບ )  ເປັນຂອງຂວັນທີ່ປະເທດຝຣັ່ງ  ມອບໃຫ້ປະເທດ ສະຫະລັດອາເມຣິກາ

ປະກອບຕິດຕັ້ງໃນປີ ຄ.ສ 1886 ຢູ່ບໍລິເວນ ອ່າວ ນິວຢອກ.  ຜົນງານຂອງ ບາກໂທໂລດີ ( ແຜ່ນທອງແດງຕິດຕັ້ງໃສ່ເທິງໂຄງສ້າງເຫຼັກ ).

13.  ເກຣມແລັງ ( Kremlin )

      ຢູ່ມອສໂກ  ປະເທດຣັດເຊຍ,  ອ້ອມຮອບດ້ວຍກຳແພງເມືອງເກົ່າ  ປະກອບດ້ວຍຄຸ້ມເກົ່າ,  ສະຖານບູຮານຈຳນວນຫຼວງຫຼາຍນັບຕັ້ງແຕ ສ.ວ XV  - XVI,

ອອກແບບໂດຍສະຖາປະນິກ ຈາກ ອີຕາລີ:  ພະລາດສະວັງໃຫຍ່ ( ສ.ວ XIX ), ຫໍລະຄັງ ອີວານ ມະຫາລາດ ( ສ.ວ xvi ),  ກຸ່ມໂບດ ດໍມິເຊິນ ( ສ.ວ xv )

ໂບດ ອາຣຊັງເຊີ ມີແຊວ  ( ສ.ວ xvi ) ແລະ ລານ ອານົງຊີ ອາຊົງ ( ສ.ວ XV ), ໂບດ ບາຊິລ ຕັ້ງຢູ່ສະໜາມແດງ ( ສ.ວ XVI ), ດ້ວຍສິລະປະ  ສະຖາປັດຕະ

ຍະກຳແບບ ຣັດເຊຍເກືອບທັງໝົດ.

14.  ພິພິດຕະພັນລູເວຣີ ( Louvre Museum )

      ເປັນຫໍໂຮງຂອງລາດຊະວົງເກົ່າ,  ຢູ່ ປາຣີ  ປະເທດ ຝຣັ່ງ,  ເລີ່ມປຸກສ້າງໂດຍ  ຟີລິບໂອກຸສ.  ກາຍມາເປັນພິພິດຕະພັນ ໃນລະຫວ່າງ ຄ.ສ 1791 - 1793.

ເປັນບ່ອນສະສົມ ແລະ ເປີດວາງສະແດງວັດຖຸບູຮານ ຈຳນວຍລວງຫຼາຍຂອງໂລກ.  ໃນປີ ຄ.ສ 1989 ທ່ານ ໄອ.ເອັມ.ເພອີ  ອອກແບບທາງເຂົ້າດ້ວຍຮູບຊົງ

ປີຣາມິດແກ້ວ  ພາໃຫ້ແສງສະຫວ່າງຊ່ອງລົງຊັ້ນໃຕ້ດິນ.

15.  ດອນອີສເຕີ ( Easter lsland )

      ເປັນດອນໃນມະຫາສະໝຸດ ປາຊີຟິກ ທາງຕາເວັນຕົກຂອງ ຊີຣີ ຄອບຄອງໂດຍ ຊົນເຜົ່າພື້ນເມືອງ ໂປລີເນຊີ ( ສ.ວ V ),  ຊາວເກາະນີ້ດຳລົງຊີວິດ

ຢູ່ຢ່າງໂດດດ່ຽວແບບບໍ່ຕິດຕໍ່ກັບໂລກພາຍນອກ  ຈົນຫຼົ້ມສະຫຼາຍໄປໃນທີ່ສຸດ.  ຫຼັກຖານທາງບູຮານວັດຖຸ ແລະ ບູຮານສະຖານທີ່ມີຊື່ສຽງແມ່ນ: ອາຮູ

ບ່ອນປະກອບພິທີກຳ ( ຮີດນັບຖືບັນພະບູລຸດ ) ແລະ ໂດຍສະເພາະ ໂມອາອີ ບັນດາຫີນຄວັດຕັ້ງຂະໜາດຍັກ ( ຮູບໃບໜ້າບັນພະບູລຸດ ).

16.  ຫໍງ່ຽງປີຊາ ( Pisa )

      ຫໍງ່ຽງ ປີຊາ  ຕັ້ງຢູ່ເມືອງ ໂຕສການ ປະເທດອີຕາລີ.  ສ້າງຂື້ນໃນສະຕະວັດ XII - XIII , ຫໍເລີ່ມງ່ຽງ  ຫຼັງຈາກທີ່ແມ່ນ້ຳ ແຈນີ ຖ້ວມໜັກ ໃນປີ 1284.

17.  ກຳແພງຍັກເມືອງຈີນ ( The Great Wall )

       ເປັນກຳແພງປ້ອງກັນເຂດແດນຍາວ 5,000 ກິໂລແມັດ  ເປັນຊາຍແດນລະຫວ່າງ ຈີນ ແລະ ມົງໂກນ, ເລີ່ມສ້າງໃນ 3 ສະຕະວັດ ກ່ອນ ຄ.ສ 

ຮ່ອງຮອຍທີ່ພົບເຫັນໃນປັດຈຸບັນແມ່ນຂອງສະມັຍຂອງລາດຊະວົງ ໝິງ ( ສ.ວ XV -  XVIII ).

18.  ສະໂຕນແຮນເຈີ ( Stonehenge )

      ຢູ່ວິລຕໍໄຊນ  ປະເທດອັງກິດ.  ເປັນອະນຸສາວະລີແຜ່ນຫີນຕັ້ງຈັດວາງໄວ້ເປັນຮູບວົງມົນ  ( ບ່ອນປະກອບພິທີກຳບູຊາຕາເວັນ ).  ຜ່ານການປັບປຸງ

ແລະ ຈັດສັນຄືນໃໝ່ຫຼາຍຄັ້ງ  ໃນລະຫວ່າງທ້າຍຍຸກຫີນໃໝ່ປະມານ 2,400 ປີ ກ່ອນ ຄ.ສ ຫາຍຸກທອງທຳອິດ.

19.  ວັງທັຊມາຮາດ ( Tadj Mahall )

      ຢູ່ປະເທດ ອິນເດຍ ສ້າງດ້ວຍຫີນອ່ອນສີຂາວປະດັບດ້ວຍຫີນຫຼາກຫຼາຍຊະນິດ ແລະ ຫຼາຍສີ,  ສ້າງຂື້ນໃນສະຕະວັດທີ XVII ຢູ່ໃກ້ເມືອງ ອາກາ.  ໂດຍເຈົ້າ

ປົກຄອງເມືອງ ຈາ ດາຈາຣັນ ເພື່ອລະນຶກເຖິງ ມຸນຕາ ມາຮາມ ພັນລະຍາຂອງທ່ານ. ເປັນໜຶ່ງໃນສະຖາປັດຕະຍະກຳ ໂມໂຮລ ທີ່ງົດງາມທີ່ສຸດ ( ຄ.ສ 1631 - 1641 ).

20.  ສະເວດາກອງ ( Shwedagon )

      ຢູ່ເມືອງ ຢາງກຸງ ປະເທດ  ມຽນມາ ສ້າງໃນສະຕະວັດທີ XI ເປັນທາດສູງ 90 ແມັດ, ບູລະນະຄືນໃໝ່ໃນສະມັຍພຣະເຈົ້າ ອະໂນທະຣາ ຄ.ສ 1372.

ຈົນເຖິງ ຄ.ສ 1453 - 1475 ຈຶ່ງບູລະນະຕື່ມ ແລະ ຍັງຄົງຮູບຊົງເດີມຈົນເຖິງປັດຈຸບັນ. ພາຍໃນທາດ ປະດິດສະຖານພະເກສາຂອງພຣະພຸດທະເຈົ້າ,

ພາຍນອກພອກດ້ວຍຄຳປີວ, ສ່ວນຍອດປະດັບດ້ວຍແກ້ວຫີນປະເສີດ.

21.  ຮອຍອານ ( Hoi Han )

      ຢູ່ປະເທດຫວຽດນາມ.  ຕັ້ງຢູ່ເທິງຝັ່ງແມ່ນ້ຳ ທູໂບນ. ເຄີຍເປັນເມືອງແຄມທ່າ ຕັ້ງແຕ່ສະມັຍອານາຈັກ ຈາມປາ

ເອີ້ນວ່າ: ໄດ໋ຈຽນ ( ສ.ວ XV ), ເປັນເມືອງທ່າຂອງແວດວົງການເດີນທາງນັບແຕ່ຕົ້ນ ສ.ວ VII -  XVIII, ໃນຕົວເມືອງ

ເກົ່າສະຖານບູຮານໃນຊຸມ ສ.ວ VII ມີຂົວ, ເຈດີ ຕ່າງໆ ສ່ວນເຮືອນ ແລະ ວັດສ່ວນໃຫຍ່ ແມ່ນປຸກສ້າງໃນລະຫ່ວາງ

ຄ.ສ 1845 - 1885.

ໂດຍ: ທ. ທ້າວ ຄູນພະໄທ ເມືອງແພນ.