" ປະເທດໃດມີຊ່າງຫຍິບເກີບບໍ່ງາມ ພຽງແຕ່ເຮັດໃຫ້ປະຊາຊົນໃນຊາດນັ້ນບໍ່ໄດ້ໃສ່ເກີບງາມເທົ່ານັ້ນ ແຕ່ປະເທດໃດມີຄູສອນທີ່ບໍ່ເກັ່ງຈະເຮັດໃຫ້ປະຊາຊົນໃນຊາດນັ້ນໂງ່ໄປໝົດ"

ຂ້ອຍໃນນາມນັກສຶກສາຂີ້ດື້ຄົນໜຶ່ງ ຂ້ອຍສັງເກດເຫັນວ່າປະຈຸບັນນີ້ບັນຫາທາງດ້ານການເມືອງ, ເສດຖະກິດ-ສັງຄົມ ແລະ ຄວາມກ້າວໜ້າທາງດ້ານວິທະຍາສາດຂອງຄົນລາວແມ່ນຍັງຕຳ່ຖ້າທຽບໃສ່ບັນດາປະເທດໃກ້ຄຽງ ແລະ ສາກົນ, ແຕ່ໃນນີ້ຂ້າພະເຈົ້າຂໍຍົກປະເດັນໜຶ່ງທີ່ເປັນພື້ນຖານຂອງການພັດທະນາບັນຫາດັ່ງກ່າວ ກໍ່ຄືຜູ້ທີ່ເປັນແມ່ພິມຂອງຊາດ(ຄູ) ເຊິ່ງເປັນຜູ້ທີ່ຖ່າຍທອດຄວາມຮູ້ ບໍ່ວ່າຈະເປັນຂັ້ນພື້ນຖານ, ວິຊາການ ແລະ ອຸດົມການໃຫ້ແກ່ສັງຄົມ ເຊິງສັງເກດເຫັນວ່າຢູ່ບັນດາໂຮງຮຽນທີ່ຂ້ອຍເຄີຍໄດ້ຮຽນ, ໄດ້ເຫັນ ແລະ ໄດ້ຍິນຈາກໝູ່ຄູ່ ຫຼື ອ້າຍເອື້ອຍນ້ອງຂອງຂ້ອຍປະກົດວ່າ: ບັນດາຄູ-ອາຈານເກືອບທັງໝົດແມ່ນມີການກະທຳການເຄື່ອນໄຫວທີ່ບໍ່ເໝາະສົມເຊັ່ນ: ນັບແຕ່ການເສັງເຂົ້າຮຽນການຮັບນັກຮຽນເຂົ້າຮຽນ, ການສອບເສັງປະຈຳພາກ ແລະ ຈົບຫຼັກສູດ, ການປ້ອງກັນບົດ ແມ່ນຕ້ອງມີເງິນໃສ່ຊອງ ຜູ້ໃດບໍ່ໃສ່ແມ່ນເຫັນຜົນອີ່ຫຼີ ແລະ ການຂຶ້ນຫ້ອງສອນກໍ່ຊ້າ ເວລາສອນກໍ່ເວົ້າເລື່ອງອື່ນທີ່ບໍ່ແມ່ນບົດຮຽນ ການສອນກໍ່ບໍ່ຖືກປະເດັນ ອະທິບາຍຄວາມຮູ້ດ້ານວິຊາການ ແລະ ເຕັກນິກວິທີການກໍ່ບໍ່ສອດຄ່ອງກັບລະບຽບກົດໝາຍ ແລະ ລະດັບການຂະຫຍາຍຕົວທາງດ້ານເສດຖະກິດ ຊຳ້ບໍ່ໜຳຍັງເລີກຮຽນໄວ ແລະ ເມື່ອຮອດທ້າຍປີມາກໍ່ບໍ່ຈົບຫຼັກສູດ ບາງວິຊາບໍ່ໄດ້ຮອດເຄິ່ງໜຶ່ງຂອງຫຼັກສູດ. ເຮັດແນວໃດນັກຮຽນນັກສຶກສາຈຶ່ງຈະມີຄວາມຮູ້ຄວາມສາມາດໄປຮັບໃຊ້ສັງຄົມ? ..............ຂ້ອຍຮູ້ວ່າສາເຫດໜຶ່ງຍ້ອນຄ່າຄອງຊີບໃນປະຈຸບັນນີ້ສູງກວ່າລະດັບລາຍໄດ້ຂອງຄູອາຈານເພື່ອຄວາມຢູ່ລອດເຂົາເຈົ້າຕ້ອງໃຫ້ມີເງິນໃສ່ຊອງ ແຕ່ກໍບໍ່ໄດ້ເສຍຫາຍ ແລະ ກ່ຽວຂ້ອງຫຍັງກັບການຂຶ້ນຫ້ອງສອນທີ່ເປັນປົກກະຕິຈິງຈັງແຕ່ຢ່າງໃດ....!

ສຳລັບຢູ່ບັນດາໂຮງຮຽນຂອງທ່ານຜູ້ອ່ານແດຄືກັນຢູ່ບໍ ແລະ ພວກເຮົາຄວນຈະມີວິທີແກ້ໄຂບັນດັ່ງກ່າວຊ່ວຍລັດຖະບານແນວໃດ?