ພັນລາວ.ຄອມ
ຊອກຫາ:
ຊອກຫາແບບລະອຽດ
ຂຽນເມື່ອ ຂຽນເມື່ອ: ທ.ວ.. 30, 2011 | ມີ 8 ຄຳເຫັນ ແລະ 0 trackback(s)

ໜັງສືພິມ ເສດຖະກິດ - ສັງຄົມ

ຮູ້ບໍຟັງເພງໄວໆ ເຮັດໃຫ້ກິນອາຫານໄດ້ຫຼາຍ

ຮຽບຮຽງໂດຍ: ຕາດຳ

ຫຼາຍຄົນເຄີຍໄດ້ຍິນຜູ້ຊ່ຽວຊານ ດ້ານການອອກກຳລັງກາຍມັກຈະແນະນຳໃຫ້ຟັງເພງ ຈັງຫວະໄວໆ ຂະນະທີ່ທ່ານ ກຳລັງອອກກຳລັງກາຍ ເພື່ອທີ່ຈະເຮັດໃຫ້ທ່ານຮູ້ສຶກຈິງຈັງ ແລະຫ້າວຫັນໃນການອອກກຳລັງກາຍຫຼາຍຂຶ້ນ ເພາະ ສຽງດົນຕີໄວໆຈະເຮັດໃຫ້ຮູ້ສຶກເບົາຕົວຂຶ້ນ ມາທັນທີຢາກອອກກຳລັງກາຍເຮັດນັ້ນເຮັດນີ້ຕະຫຼອດເວລາ ໂດຍບໍ່ຮູ້ສຶກ ອິດເມື່ອຍ ໃນການອອກກຳລັງກາຍເລີຍ ມີແຕ່ຈະເຮັດໃຫ້ທ່ານຮູ້ສຶກມ່ວນ ແລະເພີດເພີນໄປກັບສຽງເພງນັ້ນໆ.

ທ່ານເຄີຍສັງເກດບໍ່ວ່າເປັນຫັຍງເວລາຄົນນັ່ງເຮັດວຽກຢູ່ເຮືອນມັກຈະເປີດເພງ ຫຼື ເປີດວິທະຍຸໄປນຳ ເພາະວ່າສຽງ ເພງຈະເຮັດໃຫ້ຄົນທີ່ເຮັດວຽກເພີດເພີນ ແລະສະບາຍໃຈ ບໍ່ຕ້ອງກັງວົນໃຈ ແລະເຄັ່ງຄຽດກັບວຽກທີ່ກຳລັງເຮັດຢູ່ນັ້ນ

ດຽວນີ້ໃນໂຮງຈັກໂຮງງານ ຫຼາຍແຫ່ງມັກຈະເປີດວິທະຍຸໃຫ້ພະນັກງານຟັງໃນເວລາ ເຮັດວຽກນຳ ເພື່ອເປັນການ ຜ່ອນຄາຍໃຫ້ພະນັກງານ ແລະເຮັດໃຫ້ພະນັກງານມີກຳລັງໃຈໃນການເຮັດວຽກຫຼາຍຂື້ນ.

ຖ້າປ່ຽນການອອກກຳລັງກາຍແລະການເຮັດວຽກ ມາເປັນການຮັບປະທານອາຫານແທນອາລົມ ແລະຄວາມຮູ້ສຶກສົດ ໃສຫ້າງຫັນກໍ່ຈະເກີດຂຶ້ນເຊີ່ງບໍ່ໄດ້ຕ່າງກັນເລີຍ ແຕ່ຜົນທີ່ໄດ້ຮັບຄົງບໍ່ເປັນທີ່ພໍໃຈຂອງຫຼາຍຄົນແນ່ນອນ.

ຈັງຫວະເພງທີໄວຂຶ້ນຈະເຮັດໃຫ້ທ່ານຮັບປະທານອາຫານໄດ້ຫຼາຍຂຶ້ນເພາະວ່າເພງຈະຊ່ວຍເລ່ງອັດຕາການຮັບປະ ທານຂອງທ່ານໃຫ້ໄວຂື້ນ ເຮັດໃຫ້ທ່ານຂາດສະຕິໃນການຮັບປະທານອາຫານໄດ້ງ່າຍ,ທ່ານລອງຄິດເຖິງບັນດາ ຮ້ານອາຫານແລະສະຖານທີ່ບັນເທີງທັງຫຼາຍທີ່ມັກຈະເປີດເພງໄວເປັນປະຈຳ ເມື່ອທ່ານນັ່ງສົນທະນາກັບໝູ່ແລະຟັງ ເພງໄປນັ້ນປາກຂອງທ່ານກໍ່ຈະຄ່ອຍຫຍໍ້ານັ້ນຫຍ້ຳນີ້ຕະຫຼອດເວລາ ບໍ່ວ່າຈະສັ່ງອາຫານປະເພດໃດມາວາງທີ່ໂຕະໃນ ເວລາບໍ່ດົນກໍ່ເຮັດໃຫ້ ອາຫານນັ້ນໜົດໄປ,

ໃນທາງກົງກັນຂ້າມຖ້າທ່ານລອງ ສັງເກດໃນຮ້ານອາຫານ ໃຫ່ຍພວກພັດຕາຄານຫລູໆສວ່ນຫລາຍມັກຈະເປີດເພງ ຊ້າໆຈະເຮັດໃຫ້ທ່ານ ຮັບປະທານອາຫານ ແບບບໍ່ຮີບຮ້ອນຄ່ອຍຮັບປະທານ ໄປເທື່ອລະໜ້ອຍ ແລະເພີດເພີນ ກັບອາຫານທີ່ທ່ານຮັບປະທານນັ້ນຢ່ງມີຄວາມສຸກ ການທີ່ຄົນເຮົາຄ່ອຍໆຮັບປະທານຄ່ອຍໆຫຍໍ້ ອາຫານນັ້ນຈະເຮັດໃຫ້ຮູ້ສຶກອີ່ມໄວທັງທີ່ຮັບປະທານ ໃນປະລິມານບໍ່ຫລາຍຈິ່ງເຮັດໃຫ້ບໍ່ຕຸ້ຍງ່າຍ.

ຂຽນເມື່ອ ຂຽນເມື່ອ: ທ.ວ.. 30, 2011 | ມີ 5 ຄຳເຫັນ ແລະ 0 trackback(s)

ຊື່ປຶ້ມ  : ພິເສດອີ່ຫຼີ່ ພາສາລາວ ຂອງຂ້ອຍນີ້ເອີຍ

ຂຽນໂດຍ ເຂີຍ ທ່າເມືອງ

ຕຳລາຮັກສາສຸຂະພາບດ້ວຍ ຕົວ ອ ຫ້າຕົວ ຄື:

1 ອ. ອາລົມ ພວກເຮົາຄວນມີອາລົມເບີກບານຢູ່ສະເໝີ,ຫຼື ມອງໂລກໃນແງ່ດີ,ບໍ່ຄວນອຸກອັ່ງຄັ່ງແຄ້ນ,ບໍ່ຄວນຢ້ານວ່າ ຈະບໍ່ມີອັນຢູ່ອັນກິນ.ພວກເຮົາມີແຕ່ປາກດຽວ,ແຕ່ມີມືສອງເບື້ອງ. ສັດມີແຕ່ປາກ,ບໍ່ມີມື ມັນກໍ່ຍັງ ມີຊີວິດຢູ່ໄດ້.

2 ອ ແອບກາຍ ແຕ່ລະວັນ ຢ່າງຕຳພວກເຮົາຕ້ອງແກວ່ງແຂນ ແກວ່ງຂາ ຫ້າຮ້ອຍເທື່ອ.

3 ອ ອາຫານ ພວກເຮົາກິນອາຫານໃຫ້ຄົບ ຫ້າໝວດ,ໃຫ້ຖຶກເວລາ ແລະຕາມຊ່ຳອາຍຸ ເຊັ່ນຜູ້ອາຍຸແກ່ ຕ້ອງກິນປາ ເປັນຫຼັກ ແລະກິນຜັກເປັນປະຈຳ.

4 ອ ອາກາດ ສ້າງສະພາບແວດລ້ອມ ໃນເຮືອນແລະເຂດອ້ອມແອ້ມໃຫ້ມີອາກາດ ປອດໃສແລະເຂດອອ້ມແອ້ມໃຫ້ ມີອາກາດ ປອດໃສ ແລະສົດຊື່ນ.

5 ອ ອາຈົມ ຕໍ່ຄຳຖາມທີ່ວ່າ: ເມື່ອຕື່ນແຕ່ນອນ ໃນຕອນເຊົ້າ,ແມ່ນຫຍັງ ພາໃຫ້ເຈົ້າມີຄວາມສຸກກວ່າສີ່ງອື່ນ? ຄຳ ຕອບຂອງຊາວເອີຣົບ ກາຍ 50% ແມ່ນຖ່າຍປົກກະຕິ ແລະ ກອ່ນອອກເຮືອນໄປການ.ດັ່ງນັ້ນນາຍແພດ ບາງທ່ານ ຈຶ່ງສອນລູກໃຫ້ຖ່າຍແຕ່ເວລາຕື່ນນອນດ້ວຍວິທີ ເອົາບາຫຼອດແຍ່.ສຸກຂະພາບຂອງພວກເຮົາ ຈະດີຕະຫຼອດໄປ ຖ້າ ຫາກປະຕິບັດຕາມຕົວ ອ ຫ້າຕົວນີ້ຢ່າງສະໝ່ຳສະເໝີ.

ຂຽນເມື່ອ ຂຽນເມື່ອ: ທ.ວ.. 29, 2011 | ມີ 4 ຄຳເຫັນ ແລະ 0 trackback(s)

ຕຳລາສ້າງຄວາມສັນຕິສຸກໃສ່ຕົວ

ດ້ວຍການປະຕິເສດ ຫ້າ ປະການຄື:

1 ບໍ່ຄ້າມະນຸດ

2 ບໍ່ຄ້າອາວຸດ (ນັບແຕ່ໝາກກັນຖຸນ ຂຶ້ນໄປ)

3 ບໍ່ຄ້າເຄື່ອງດອງສັນດານ

4 ບໍ່ທຳຮ້າຍຈິດໃຈຂອງຄົນອື່ນ

5 ບໍທຳລາຍສີ່ງແວດລ້ອມ.

ຂຽນເມື່ອ ຂຽນເມື່ອ: ທ.ວ.. 29, 2011 | ມີ 5 ຄຳເຫັນ ແລະ 0 trackback(s)

ເມື່ອເຫຼົ້າດອງສັນດານ

ຈອກທີ 1 ຂຶງຂັງມັງມໍ ເລືອດແລ່ນ ລົມເດີນ

ຈອກທີ 2 ຄວາມຈັອງຫອັງຄາຄໍຈໍ່ລໍ່

ຈອກທີ 3 ບໍ່ມີໃຜຖາມກໍ່ຕອບ

ຈອກທີ 4 ຈິດວີ່ ໃຈວອນ

ຈອກທີ 5 ເຫັນປ້າ ວ່າເມຍ

ຈອກທີ 6 ຈົກຖົງບໍ່ອັ້ນ

ຈອກທີ 7 ເຫັນເປັດວ່າໄກ່

ຈອກທີ 8 ເຫັນແດດ ວ່າຝົນ

ຈອກທີ 9 ມີແຕ່ຜູ້ເວົ້າບໍ່ມີຜູ້ຟັງ

ຈອກທີ 10 ........  ( ບໍ່ກ້າກ່າວ)………

ຂຽນເມື່ອ ຂຽນເມື່ອ: ທ.ວ.. 29, 2011 | ມີ 3 ຄຳເຫັນ ແລະ 0 trackback(s)
ໜວດໝູ່: ກາບກອນ

ຈາກໃຈຄູ

ຊີວິດມີຄ່າລົ້ນ         ອະນັນເນກນາມມະນຸດ

ອຸທິດມວນມາເຖິງ            ເພື່ອສີ່ງດຽວແດດີ້ນ

ຊີວິດກາຍໃຈຂ້ອຍ     ທຸກອິນຊີອະນຸພາກ

ຝາກໃຫ້ອາຊີບນີ້      ນາມຊັ້ນຊື່ວ່າຄູ

      ສູ້ເພື່ອອາຊີບ   ແສນຍາກຍັງກະຍັງອົດ

ຈຸດປະສົງບໍ່ຫວັງສູງ    ເພື່ອໄດ້ສອນຊຸມນ້ອຍ

ເວົ້າເຖິງຄວາມຂັດຂ້ອງ  ຂັດສົນແສນຍາກ

ປາກນີ້ແລ່ງຈີກຈ້ຳ     ຈຳກະດົ້ນບໍ່ເຄີ່ງເກີນ

      ຄິດຢາກເດີນຜີກຜ້ຽນ   ແປປ່ຽນຊີວິດ

ຈິດວິນຍານຈັນຍາບັນ         ບອກບົນແບຊີ້

ບອກວ່າຊີວິດນີ້             ໜີໄປໃສບໍ່ຮ່ອນຄ່ອງ

ຕ້ອງຢູ່ສອນພວກນ້ອງ        ທາງນີ້ຈີ່ງຄ່ອງຄື

      ຊາດນີ້ຊີວິດນີ້        ມອບໃຫ້ແກ່ການສອນ.

ອາທອນຫວງແຫນຮັກ         ສີ່ງດຽວດາຊີ້

ຊາດໜ້າມີຍັງຂໍໄວ້           ຕາຍຊາດໃດຄັນຍັງເກີດ

ອາຊີບຄູປະເສີດລ້ຳ          ບໍ່ຂໍປິ້ນປ່ຽນແປງ

      ຄວາມຮັກແພງຜູກໝັ້ນ  ສິດຄູ່ຄຽງຄູ

ຄືກະໂປະກັບຄັນ                  ຕໍ່ເປັນກະບວຍໃຊ້

ຄັນກະບວຍບໍ່ມີດ້ານ          ຊິເອົາຫຍັງຄ້າງແອ່ງ

ເຂົາເອີ້ນໂປະໃຄ່ໝາກພ້າວ     ບໍ່ມີເອີ້ນວ່າກະບວຍດອກນາ.

ຂຽນເມື່ອ ຂຽນເມື່ອ: ທ.ວ.. 29, 2011 | ມີ 2 ຄຳເຫັນ ແລະ 0 trackback(s)
ໜວດໝູ່: ກາບກອນ

ກອນຈາກໃຈຂອງເຂີຍທ່າເມືອງ

(ປະເພດຄວາມຮັກ)

ດວງໃຈແມ່

ທຸກສີ່ງໃນໂລກນີ້      ມວນມອບບຸດຕາ

ເກົ້າເດືອນຖືພາຄອງ          ຄິດຄະນິງນຳຕຸ້ມ

ສຸມທຸກຈິດໃຈປ້ອງ           ປົກປັກຮັກຮໍ່

ລູກຫຼຸດອອກຈາກທ້ອງ        ໃຈແກ້ວຊື່ນຊົມ

ສຸດຮັກສຸດຫ່ວງແກ້ວ          ສະເໝີເນດດວງຕາ

ອາສາວິງວຽນອົດ                  ເພື່ອອີ່ມອວນອົງໄທ້

ຍອມສະລະໂລຫິດໃຫ້         ເປັນນົມແນວປະເສີດ

ເລືອດກາຍແມ່ມອບມ້ວນ       ຂໍພຽງເຈົ້າໃຫ່ຍສູງ

ລູກໃຫຍ່ສົມສ່ວນສ້າງ         ແມ່ຊົມຊື່ນມະໂນນຶກ

ເຊາະຊອກແຊມຊຸມສຸກ        ມອບອວນອົງເຈົ້າ

ເອົາຊີວິດເປັນແນວຄ້ຳ        ແນມນຳທຸກບາດຍ່າງ

ມີໜີ້ສິນແມ່ບໍ່ເວົ້າ            ຂໍພຽງເຈົ້າຊື່ນມະໂນ

ລູກຜິດຫວັງແຕ່ລະນ້ອຍ       ນ້ຳຕາແມ່ລິນຕົກ

ລູກຕຶກຕອງຜິດເພ           ແມ່ໃຈຊ້ຳຟາດໄປ

ລູກທຳໄປຜິດແພ້                  ອຸກໃຈແມ່ອຸກລື່ນ

ຍາມລູກພົບເຫດຮ້າຍ         ໃຈແກ້ວແມ່ທະລາຍ

ລູກຜິດຫຼາຍຮ້ອຍຊັ້ນ         ແມ່ຂັນຮັບຮອງຕາງ

ຕິດຕະລາງຢາກຕິດແທນ      ເພາະແມ່ຫວງແຫນເຈົ້າ

ເອົາຈິດໃຈອະໄພພ້ອມ        ປົກປິດຄວາມເພພາດ

ຜິດສ່ຳໃດແມ່ຮັບໄດ້          ຂໍພຽງເຈົ້າປ່ຽນແປງ

ແມ່ເຮັດໄດ້ສ່ຳນີ້             ເພື່ອລູກຮັກແພງຂວັນ

ບໍ່ໄດ້ຫວັງໃຫ້ມາທົດ          ທອດແທນຄຸນຄ້ຳ

ຂໍແຕ່ຄຳແພງຂ້ອຍ           ຟັງຄວາມແມ່ນສອນສັ່ງ

ຄວາມຫັວງໄດ້ເທົ່ານີ້          ແມ່ສຸກລ້ຳລື່ນຄົນລູກເອີຍ

ຂຽນເມື່ອ ຂຽນເມື່ອ: ທ.ວ.. 29, 2011 | ມີ 3 ຄຳເຫັນ ແລະ 0 trackback(s)
ໜວດໝູ່: ກາບກອນ

ຊື່ປຶ້ມ  : ພິເສດອີ່ຫຼີ່ ພາສາລາວ ຂອງຂ້ອຍນີ້ເອີຍ

ຂຽນໂດຍ ເຂີຍ ທ່າເມືອງ

ກອນຈາກໃຈ ຂອງເຂີຍທ່າງເມືອງ

(ປະເພດ ສຸພາສິດກ້ອມ)

ຫາກຂໍຄວາມສະຫຼາດໄດ້       ຄົນໂງ່ຈະສູນພັນ

ຫາກຂໍເອົາຄວາມລວຍ        ຜູ້ທຸກຈະສູນສິ້ນ

ຫາກຂໍຄວາມສຸກໄດ້          ສຽງຄວນຄາງຄົງຫາຍເຫືອດ

ສາມສີ່ງນີ້ຂໍບໍ່ໄດ້            ຕ້ອງເສີມສ້າງຊອກສະແຫວງ

ຄວາມສະຫຼາດຄວາມລວຍ ຄວາມສຸກ ຂໍໃຜບໍ່ໄດ້ ຕ້ອງຊອກຕ້ອງຫາ ດວ້ຍບັນຍາ ສະໝອງ ແລະ ສອງມື

ນົກທີ່ເຂີນຂາດຂ້ອນ          ຫາງປີກແປນຂົນ

ຄົນບໍ່ມີພົງສາ               ເຜົ່າພັນພົງເຊື້ອ

ບໍ່ຫ່ອນບິນໄດ້              ເຖິງຈຸດສູງສຸດຍອດ

ຍ່ອມຈະມຸດມອດມ້ຽນ         ຄາຄ້າງເຄີ່ງທາງ

( ນົກບໍ່ມີຂົນ ຄົນບໍ່ມີໝູ່ ຂື້ນສູ່ທີ່ສູງບໍ່ໄດ້ )

ຂຽນເມື່ອ ຂຽນເມື່ອ: ທ.ວ.. 29, 2011 | ມີ 2 ຄຳເຫັນ ແລະ 0 trackback(s)

ຊື່ປຶ້ມ  : ພິເສດອີ່ຫຼີ່ ພາສາລາວ ຂອງຂ້ອຍນີ້ເອີຍ

ຂຽນໂດຍ ເຂີຍ ທ່າເມືອງ

ພະຍັນຊະນະ ຮ

ເວົ້າເຖິງແຮງຂອງຄົນມີຄວາມຮູ້ ແມ່ນໃຜກໍ່ຕ້ອງການຫຼາຍກວ່າແຮງຂອງຄົນທີ່ມີຄວາມຮູ້ຕ່ຳ ໝາຍຄວາມວ່າ ຖ້າມີ ຄວາມຮູ້ແລ້ວ ໃຜໆກໍ່ຢາກຊ່ວຍແຮ ເວລາເຮັດມັນງ່າຍໆໄປໝົດ ດັ່ງກອນທີ່ວ່າ:

ຮຽນຮ່ຳຮູ້            ຮູ້ຮ່ອມແຮງແຮ

ຮີບຮັບໂຮມແຮງເຮົາ    ເຮັດແຮງໂຮມເຮົ້າ

ຮຽມຮຽນໄຮ້          ແຮງເຮົາຮາມຮ່ວມ

ຮຽມຮອບແຮຮາດຮ້າງ   ເຮັງຮ້ອນເຮັດຮາມ

ຮຽມຮຽນໄຮ້ : ບໍ່ໄດ້ຮ່ຳຮຽນ

ຮາມ : ຂ້າມ,ປະລະ

ໄຮ້: ຂາດເຂີນ ,ບໍ່ມີ

ຂຽນເມື່ອ ຂຽນເມື່ອ: ທ.ວ.. 29, 2011 | ມີ 4 ຄຳເຫັນ ແລະ 0 trackback(s)

ຊື່ປຶ້ມ  : ພິເສດອີ່ຫຼີ່ ພາສາລາວ ຂອງຂ້ອຍນີ້ເອີຍ

ຂຽນໂດຍ ເຂີຍ ທ່າເມືອງ

ຊື່ປຶ້ມ  : ພິເສດອີ່ຫຼີ່ ພາສາລາວ ຂອງຂ້ອຍນີ້ເອີຍ

ຂຽນໂດຍ ເຂີຍ ທ່າເມືອງ

ພະຍັນຊະນະ ອ

ແມ່ນເວົ້າເຖິງຄົນເຈັບແຂ້ວ ພັດແມ່ນຄົນຊຳເໜືອ ໝໍຢາຊຳເໜືອ ໃຫ້ອົມໝາກພິກ ເຊີ່ງໄທດຳເອີ້ນວ່າ ໝາກເອືອດ ຜູ້ເຈັບແຂ້ວພັດບໍ່ກ້າອົມ ແລະຢາກໃຫ້ເອົາແນວອື່ນໃຫ້ອົມ ແລະໜ້າອາຍທີ່ຈະບອກ ວ່າອົມໝາກພິກບໍ່ໄດ້ ຈິ່ງຂຽນ ກອນຄວາມຮູ້ສຶກ ຂອງຜູ້ກ່ຽວວ່າ:

ອ້າຍອູດເອົ້າ         ອຸກອັ່ງອົນເອີກ

ອິດອອດອຸກອຽງອາຍ   ອັ່ງອວນອົງອ້າຍ

ເອົາອື່ນອຽງອົມອ້ອນ   ອຽງອໍອຸກອັ່ງ

ອົມເອືອດອວນອັ່ງເອົ້າ  ອົງອ້າຍອີ່ນອາຍ

ຂຽນເມື່ອ ຂຽນເມື່ອ: ທ.ວ.. 28, 2011 | ມີ 4 ຄຳເຫັນ ແລະ 0 trackback(s)

ຊື່ປຶ້ມ  : ພິເສດອີ່ຫຼີ່ ພາສາລາວ ຂອງຂ້ອຍນີ້ເອີຍ

ຂຽນໂດຍ ເຂີຍ ທ່າເມືອງ

ພະຍັນຊະນະ ຫ

ກອນນີ້ເວົ້າເຖິງຄົນທີ່ ຫັດ ຫຼືຝຶກແອບເລື້ອຍໆ ບໍ່ຫ່ອນແຫ້ງປະສົບການ ສ່ວນຄົນທີ່ແຫ ຫຼືບໍ່ຍອມຝຶກຫັດ ແມ່ນຈະ ແຫ້ງປະສົບການ.

ຫັດຫ່ອນແຫ້ງ        ເຫີນຫ່າງເຫຫັນ

ຫາກຫໍ່ຫັດເຫິງໆ       ຫ່າງເຫຫັນແຫ້ງ

ແຫເຫືອດເຫັນແຫງແຫ້ງ ເຫຫັນເຫີນຫ່າງ

ແຫຫາກເຫັນແຫ່ງຫ້ຽມ  ຫັດຫ້ອມຫ່າງແຫ

ຂຽນເມື່ອ ຂຽນເມື່ອ: ທ.ວ.. 28, 2011 | ມີ 2 ຄຳເຫັນ ແລະ 0 trackback(s)

ຊື່ປຶ້ມ  : ພິເສດອີ່ຫຼີ່ ພາສາລາວ ຂອງຂ້ອຍນີ້ເອີຍ

ຂຽນໂດຍ ເຂີຍ ທ່າເມືອງ

ພະຍັນຊະນະ ວ - ຫວ


ກອນນີ້ເວົ້າເຖິງຄົນຂີ້ຄຸຍ ແລະ ເວົ້າໂຍກ ຄັນເພີ່ນຫວັງສີ່ງໃດກໍ່ໃຫ່ຍ ແລະຫັວງສູງ ແຕ່ເມື່ອບໍ່ໄດ້ດັ່ງຫວັງກໍ່ມີການ ໂວເວຢາກຮ້າຍ ດັ່ງກອນທີ່ວ່າ:

ຫວັງວາດໄວ້         ເວົ້າວ່າແວວວັບ

ວາດວ່າຫວັງແວວວາວ   ແວດວົງໂວເວົ້າ

ວູ່ວາມເວວາງໄວ້       ແວວເວວາດຫວ່າງ

ໂວເວວາງວ່າເວົ້າ            ຫັວງຫວ້າງວ່າງເວ

ຂຽນເມື່ອ ຂຽນເມື່ອ: ທ.ວ.. 28, 2011 | ມີ 1 ຄຳເຫັນ ແລະ 0 trackback(s)

ຊື່ປຶ້ມ  : ພິເສດອີ່ຫຼີ່ ພາສາລາວ ຂອງຂ້ອຍນີ້ເອີຍ

ຂຽນໂດຍ ເຂີຍ ທ່າເມືອງ

ພະຍັນຊະນະ ລ

ກອນນີ້ ບັນລະຍາຍເຖິງໄວໜຸ່ມລອງຂີ່ລົດຈັກ ແລ່ນໄວເອົາແທ້ ເອົາວ່າ ໂດຍບໍ່ຄຳນຶງ ວ່າບ້ານເຮົາ ນຳທາງມີສັດ ແກ່ລໍ້ຢູ່ນຳຖະໜົນ.ເມື່ອລົດລົ້ມແລ້ວ ຫົວພັດກະທົບຫົນທາງ ຕື່ນມາຫຼົງໜ້າ ຫຼົງຫຼັງຍ້ອນເລັ່ງລົດໄວເກີນຄວນ ເຊິ່ງກອນຂຽນໄວ້ດັ່ງນີ້:

ລົດແລ່ນລິ້ວ          ລາວເລັ່ງລອງລາຍ

ລາວເລີຍຫຼົບ         ຫຼີກລາລວມລໍ້

ຫຼາຍລາຍລົ້ມ         ລອງລາຍລອງເລັ່ງ

ລຸກແລ້ວລົ້ມ          ຫຼົງແລ້ວລ່ຽມລາຍ

ລາລວມລໍ້: ລາແກ່ລໍ້ໄປນຳທາງ

ຂຽນເມື່ອ ຂຽນເມື່ອ: ທ.ວ.. 27, 2011 | ມີ 4 ຄຳເຫັນ ແລະ 0 trackback(s)

 ຊື່ປຶ້ມ  : ພິເສດອີ່ຫຼີ່ ພາສາລາວ ຂອງຂ້ອຍນີ້ເອີຍ

ຂຽນໂດຍ ເຂີຍ ທ່າເມືອງ


ພະຍັນຊະນະ ພ

ເວົ້າເຖິງເຫັນໝູ່ເກັ່ງປະສົບຜົນສຳເລັດ ໃນຊີວິດແລ້ວມີໝູ່ຄູ່ມາກມາຍ ແຕ່ຖ້າຜິດພາດເພພັງ ໝູ່ຄູ່ກໍ່ໝ່າຍໜີບໍ່ຢາກ ພົບ ແລະບໍ່ຢາກຊ່ວຍເຫຼືອ ເຊັ່ນກອນທີ່ວ່າ:

ພົບເພື່ອນອແພ້       ພູມພາກພົມພັກ

ພາກພູມພໍພຽງພິມ            ເພື່ອນແພງພຽງພ້ອມ

ເພື່ອນເພພໍພຽງພົ້ນ           ພູມພາຍພາກເພື່ອນ

ພົບເພື່ອນເພເພີກພົ້ນ         ພາພີ້ງພ່າຍແພງ

ແພ້ = ໄຊຊະນະ

ພັກ = ໜ້າ

ເພີກ = ໜີປະລະ

ຂຽນເມື່ອ ຂຽນເມື່ອ: ທ.ວ.. 27, 2011 | ມີ 4 ຄຳເຫັນ ແລະ 0 trackback(s)

 ຊື່ປຶ້ມ  : ພິເສດອີ່ຫຼີ່ ພາສາລາວ ຂອງຂ້ອຍນີ້ເອີຍ

ຂຽນໂດຍ ເຂີຍ ທ່າເມືອງ


ພະຍັນຊະນະ ປ

ເວົ້າເຖິງປ້າໄປສະປາ ຢູ່ປ່າ ແລະຈົ່ງແປວນ້ຳໃຫ້ປາໄຫຼໄປຫາເປັດ ທີ່ປ້າລ້ຽງເພື່ອໃຫ້ເປັດໄດ້ກິນປາ ແຕ່ເປັດກິນປາ ບໍ່ທັນ ເພາະປ້າປ່ອຍແປວໄວໂພດ.

ແປວປ່ອງປ້າ         ປາປ່າໄປປະ

ປ້າປາດປິດປອງແປວ   ປ່ອງປູປາປ້ອງ

ປ້າປ່ອຍເປັດປີນໄປ້    ປົນແປວປາປ່ອງ

ປູປາເປັດປິ່ນເປື້ອງ     ປະປ້າປ່ອຍແປວ,

 

(ເຄີຍໄດ້ ຍິນແຕ່ນ້ອຍວ່າ ປ້າໄປປ່າ ປີ້ງປາໄປປົ່ນ ຄືບໍ່ມີໃນປື້ມ)

ຂຽນເມື່ອ ຂຽນເມື່ອ: ທ.ວ.. 27, 2011 | ມີ 2 ຄຳເຫັນ ແລະ 0 trackback(s)

ຊື່ປຶ້ມ  : ພິເສດອີ່ຫຼີ່ ພາສາລາວ ຂອງຂ້ອຍນີ້ເອີຍ

ຂຽນໂດຍ ເຂີຍ ທ່າເມືອງ

 

ພະຍັນຊະນະ ມ - ໝ

 

ນີ້ກໍ່ເປັນພະຍັນຊະນະໜຶ່ງ ເມື່ອປະກອບເປັນກອນແລ້ວ ມັນກໍ່ສາມາດເຮັດໃຫ້ຜູ້ອ່ານເຂົ້າໃຈ ເຈດຕະນາລົມ ຂອງຜູ້ ປະພັນໄດ້ທັງໜົດຢ່າງງ່າຍດາຍ

ມັ່ງມີມູນມາກມ້ວນ            ມ່ວນໝູ່ມຽງມອງ

ມິດໝູ່ມີມາໝົດ              ມ່ວນມັນເມົາແມ້ງ

ມູນມອດໝົດມັນມ້ວຍ         ໝາງເມີນມວນໝູ່

ໝູແມວເມີນໝິ່ນມ້າງ          ໝາມ້ຳມໍ່ມັນ

ທ່ານຈະເຫັນວ່າ ຕົວ ໝ ແມ່ນອັກສອນປະສົມຂອງຕົວ ຫ + ມ ແລະນຳມາແຕ່ງເປັນກອນທີ່ເຂົ້າໃຈງ່າຍ ອາດມີ ຄົນບອກວ່າຕົວ ໝ ບໍ່ແມ່ນຕົວ ມ ຄວາມຈິງຕົວ ໝ ແມ່ນອັກສອນສຽງສູງຂອງຕົວ ມ ເພາະຕົວ ມ ເປັນອັກສອນ ສຽງກາງ.

ຂຽນເມື່ອ ຂຽນເມື່ອ: ທ.ວ.. 27, 2011 | ມີ 4 ຄຳເຫັນ ແລະ 0 trackback(s)

 ຊື່ປຶ້ມ  : ພິເສດອີ່ຫຼີ່ ພາສາລາວ ຂອງຂ້ອຍນີ້ເອີຍ

ຂຽນໂດຍ ເຂີຍ ທ່າເມືອງ


ພະຍັນຊະນະ ຟ

ກອນຕົວ ຟ ນີ້ແມ່ນມີທັບສັບຫຼາຍກວ່າພະຍັນຊະນະອື່ນໆເຊັ່ນ: ຟອມ = form,ແຟນ = fan, ເຟີ = feu ນີ້ຕິດ ມາຈາກພາສາຝຣັ່ງ ຄືການຍິງປືນແບບອັດຕະໂນມັດ ບໍ່ແມ່ນເທື່ອລະລູກ ເພີ່ນວ່າເຟີປືນ ດັ່ງນັ້ນ ເຟີ ແປວ່າເຮັດບໍ່ ຢຸດຢັ້ງ.

ເຟີ້ = ແບບເງິນເຟີ້,ເພີ້ຝັນ

ແຟນຟອມເຟີ້         ຟ່າວຟັ່ງຟູມເຟື່ອຍ

ຟຶດຟັດຟັນຟຸມຟາມ     ຟອກເຟືອຍຟອງຟ້ອງ

ຟູມຟັກໄຟຟືນເຟີ້      ຟອມແຟນເຟີຟາດ

ຟອງຟູມເຟືອຍຟອກເຟື້ອຍ           ເຟືອຍຟ້າວຟັ່ງເຟີ

ແປວ່າ ແຟນເປັນຄົນຟູມເຟື່ອຍ ຄັນຫ້າມກໍ່ຟຶດຟັດຟູມຟາຍ ແລະໄປຟ້ອງພໍ່ແມ່ ຜູ້ເຖົ້າຕານາຍ ສ່ວນເພີ່ນນັ້ນຟູມຟັກ ຄວວາມເພີ້ຝັນ ເຮັດໃຫ້ມີບັນຫາຫລາຍຂຶ້ນເລື້ອຍໆ.

ຂຽນເມື່ອ ຂຽນເມື່ອ: ທ.ວ.. 22, 2011 | ມີ 2 ຄຳເຫັນ ແລະ 0 trackback(s)

ຊື່ປຶ້ມ  : ພິເສດອີ່ຫຼີ່ ພາສາລາວ ຂອງຂ້ອຍນີ້ເອີຍ

ຂຽນໂດຍ ເຂີຍ ທ່າເມືອງ


ພະຍັນຊະນະ ບ

ກອນນີ້ເວົ້າເຖິງສະຖາປະນິກຜູ້ອອກແບບເຮືອນ ແລະ ເອົາໄປໃຫ້ຫົວໜ້າເບີ່ງ ຫົວໜ້າຖາມຂໍ້ມູນສະຖາປະນິກຕອບ ແບບບິດເບືອນຂໍ້ມູນ ເມື່ອນາຍຈັບໄດ້ກໍ່ຄຶດວ່າສະຖາປະນິກຜູ້ນີ້ເປັນບ້າ ທີ່ບອກໄປ ໂລເລ ຫຼື ບິດເບືອນຂໍ້ມູນ ກອນ ບັນລະຍາຍດັ່ງນີ້:

ບາບ່າວບ້າ          ບາບ່າວບິດເບືອນ

ໄບ່ແບບແບບໍບົນ            ບອກເບືອນບາບ້ຽວ

ບົນແບເບື້ອງ         ບົນແບແບບເບີ່ງ

ແບບບໍ່ເບືອນບິ່ນບ້ຽວ   ບາບ້າບອກເບືອນ

ໄບ່ = ເວົ້າຫລາຍ(ສັບທ້ອງຖິ່ນ ໂພນໂຮງ)

ບົນ = ຂັ້ນເທິງ

ບາ = ທ້າວ(ເປັນຄຳແທນນາມຜູ້ຊາຍ)

ຂຽນເມື່ອ ຂຽນເມື່ອ: ທ.ວ.. 22, 2011 | ມີ 2 ຄຳເຫັນ ແລະ 0 trackback(s)

ຊື່ປຶ້ມ  : ພິເສດອີ່ຫຼີ່ ພາສາລາວ ຂອງຂ້ອຍນີ້ເອີຍ

ຂຽນໂດຍ ເຂີຍ ທ່າເມືອງ

ພະຍັນຊະນະ “ນ- ຫນ”

ນົກນ້ອຍໆ           ນອນແນບໃນໜອງ

ໜອງໃນນາ          ນັກນອນແນນິ້ງ

ນາຍແນໜ້າ         ແນນຳນົກໜຶ່ງ

ໜ້າໜ້ອງເນັ້ນ        ນາຍນ້ອຍນັ່ງແນ

ໜ້ອງແມ່ນຢາພິດທີ່ໝໍພານເອົາທາໃສ່ປາຍລູກໜ້າເພື່ອໃຫ້ສັດທີ່ຖືກຍິງນັ້ນສິ້ນໃຈດ້ວຍພິດນັ້ນ. ກອນທີ ສອງ ທີ່ໃຊ້ ພະຍັນຊະນະ ນ,ໜ ຈະອະທິບາຍເຖິງຄົນຂັບລົດທີ່ພານາຍ ໄປກິນເຫລົ້າຢູ່ເຮືອນຄູ່ຮັກຂອງຕົນ ເມື່ອເຫັນຄວາມໃກ້ ຊິດລະຫວ່າງນາຍແລະຄູ່ຮັກຂອງຕົນ ເປັນໄປຢ່າງເລິກເຊິ່ງລາວຈຶ້ງໄດ້ລະບາຍອອກເປັນຄຳກອນດັ່ງນີ້:

ນວນນາງນ້ອງ        ນັ່ງແນບນຳນາຍ

ແນມນຳນຶກ          ເນົ່າໃນແນນິ້ງ

ນາຍນຳເນັ້ນ         ນົມນາງນຶກໜ່າຍ

ໜີໜ່າຍໜ້າ          ນາຍເນັ້ນເໜົ່າໃນ

ເໜົ່າໃນ= ເຈັບໃຈ

ຂຽນເມື່ອ ຂຽນເມື່ອ: ທ.ວ.. 16, 2011 | ມີ 4 ຄຳເຫັນ ແລະ 0 trackback(s)

ຊື່ປຶ້ມ  : ພິເສດອີ່ຫຼີ່ ພາສາລາວ ຂອງຂ້ອຍນີ້ເອີຍ

ຂຽນໂດຍ ເຂີຍ ທ່າເມືອງ

ພະຍັນຊະນະ ທ

ເວົ້າເຖິງທິດທາ ບໍ່ເຄີຍເຮັດວຽກໜັກ ພັດຢາກສ້າງທາງເພືອ່ເປັນທານໃຫ້ແກ່ວັດ ເມືອ່ຍາທ່ານເຫັນທິດທາເຮັດທາງ ຈຶ່ງໄດ້ບອກກັບພໍ່ອອກຄົນອື່ນວ່າ ທິດທາລາວທຸກແທ້ ໃດ້ໃນການເຮັດທາງຄັ້ງນີ້ດັ່ງກອນເວົ້າວ່າ:

ທົນທຸກແທ້           ທ້ອງທີ່ທຳທາງ

ທຸກທົ່ວທຳທາງແທນ    ທອດທານເທທື້ນ

ທ້າວທິດທາທົນ       ທຳທາງເທທອດ

ທິດທາທົນທຸກແທ້      ທານທ້າງແທ່ງທາງ

ຂຽນເມື່ອ ຂຽນເມື່ອ: ທ.ວ.. 16, 2011 | ມີ 4 ຄຳເຫັນ ແລະ 0 trackback(s)

ຊື່ປຶ້ມ  : ພິເສດອີ່ຫຼີ່ ພາສາລາວ ຂອງຂ້ອຍນີ້ເອີຍ

ຂຽນໂດຍ ເຂີຍ ທ່າເມືອງ

ພະຍັນຊະນະ ຖ

ເວົ້າເຖິງຄວາມຮັກແພງ ຂອງຄົນໃນທ້ອງຖິ່ນ ຖ້າຖຶກດູຖູກຢຽດຫຍາມ ແມ່ນພາກັນຖາມເຖິງຄຳເວົ້າທີ່ຜູ້ມາດູຖູກເວົ້າ ແນວໃດແລະເວົ້າ ຫັຍງແດ່ ຢາກຮູ້ໜົດທຸກໆຄຳເວົ້າ

ແຖວຖິ່ນຖ້າ          ຖາມໄຖ່ແຖວເຖິງ

ຖຶກຖາມແຖແຖມໄຖ    ເຖື່ອນແຖເຖິງຖ້ອຍ

ຖ້ອຍເຖື່ອນຖັກແຖມຖ້າ  ແຖໄຖຖືກຖິ່ນ

ຖິ່ນຖານແຖໄຖ່ຖ້ອງ    ເຖິງຖ້ອນໄຖ່ຖາມ

ແຖໄຖ່ຖ້ອງ: ໝົດຊູ່ອັນ

ແຖວເຖິງ: ຜູ້ທີ່ມາຮອດມາເຖິງ

ແຖວຖິ່ນ: ຜູ້ເປັນເຈົ້າຂອງທ້ອງຖິ່ນ

ຂຽນເມື່ອ ຂຽນເມື່ອ: ທ.ວ.. 16, 2011 | ມີ 4 ຄຳເຫັນ ແລະ 0 trackback(s)

ຊື່ປຶ້ມ  : ພິເສດອີ່ຫຼີ່ ພາສາລາວ ຂອງຂ້ອຍນີ້ເອີຍ

ຂຽນໂດຍ ເຂີຍ ທ່າເມືອງ


ພະຍັນຊະນະ ຕ

ນີ້ກໍ່ແກະມາຈາກ ກາບເດີມທີ່ວ່າ ” ຕັກແຕນເຕັ້ນ ຕຳຕໍຕາແຕກ” ມີ 7 ຄຳແລະເອົາຂະຫຍາຍໄດ້ ໜື່ງບາດ

ຕັກແຕນເຕັ້ນ         ຕົກຕື່ນຕຳຕໍ

ຕັກແຕນຕົກ         ຕາກຕົມເຕັມຕື້ງ

ແຕນເຕັມຕ້າຍ        ຕົກເຕັມຕົມຕາກ

ຕາແຕກຕາຍຕື້ມໆ     ແຕນເຕັ້ນຕື່ນຕໍ

ຕ້າຍ : ຮົ້ວວັດ

ກອນນີ້ເວົ້າເຖິງຕັກແຕນ ຕື່ນຫລັກຕ້າຍ ຊື່ງແຕ່ກ່ອນຫຼັກຕ້າຍສ່ວນຫຼາຍເປັນຕໍໄມ້ ເຕັ້ນໄປຕົກຕົມ ຢູ່ແຄມວັດ ຕົກແລ້ວໄປບໍ່ໄດ້ ແດດອອກມາເຜົາ ເລີຍຕາກແດດພາກັນຕາຍຍ້ອນ ຕິດຕົມ ພ້ອມທັງຕາຍຕາກແດດ ຈົນໜົດ

ຂຽນເມື່ອ ຂຽນເມື່ອ: ທ.ວ.. 16, 2011 | ມີ 5 ຄຳເຫັນ ແລະ 0 trackback(s)

ຊື່ປຶ້ມ  : ພິເສດອີ່ຫຼີ່ ພາສາລາວ ຂອງຂ້ອຍນີ້ເອີຍ

ຂຽນໂດຍ ເຂີຍ ທ່າເມືອງ

ພະຍັນຊະນະ ດ

ຕົວ ດ ນີ້ຖ້າອ່ານໄວ ອາດຈະຄ້າຍ ສຳນຽງຫວຽດນາມ ແບບ ດີເດົາ ດີເດືອກ ແຕ່ຖ້າອ່ານຄ່ອຍໆ ອ່ານຊ້າໆ ແລ້ວ ຈະເຮັດໃຫ້ໄດ້ ກອນມ່ວນ ສົມຄວນ

ເດັກດື້ດ້ານ          ດຸດດັ່ງເດືອນດັບ

ໂດດດ່ຽວເດີນດຽວດາຍ  ດັ່ງດຽວດູດ້ອຍ

ເດັກດີດຸດເດືອນດົ້ວ    ແດງດີດູເດັ່ນ

ເດີນດຸ່ງໃດເດື່ອງດ້າມ   ດີດ້ວຍດັ່ງດຽວ

ສະແດງໃຫ້ເຫັນວ່າເດັກບໍ່ດີ ບໍ່ມີໃຜຢາກເປັນໝູ່ ແລະຈະມີປົມດ້ອຍ ສ່ວນເດັກດີໄປທາງໃດກໍ່ເດັ່ນເປັນສະຫງ່າ ເປັນແບບຢ່າງໃຫ້ຄົນອື່ນຊຶ່ງເຂົາເອີ້ນວ່າ ໄປທາງໃດກໍ່ຢຽບ ດິນກະເດື່ອງ

ຂຽນເມື່ອ ຂຽນເມື່ອ: ທ.ວ.. 15, 2011 | ມີ 6 ຄຳເຫັນ ແລະ 0 trackback(s)

ຊື່ປຶ້ມ  : ພິເສດອີ່ຫຼີ່ ພາສາລາວ ຂອງຂ້ອຍນີ້ເອີຍ

ຂຽນໂດຍ ເຂີຍ ທ່າເມືອງ



ພະຍັນຊະນະ ຍ

ເວົ້າເຖິງຍຸງໂຕນ້ອຍ ແຕ່ມັນຈອບຂົບກັດເພື່ອດູດກິນເລືອດເປັນອາຫານ ເຖິງຍຸງໂຕນ້ອຍໆກັດຍັກຈົນນ້ຳຕາຕົກໄດ້ ເພາະຍຸງຫລາຍໂຕ ກອນນີ້ ຢາກບອກວ່າ ຢ່າດູດຖູກຄົນທີ່ຕ່ຳຕ້ອຍກວ່າ ດັ່ງກອນເພິ່ນວ່າ:

ຍັກໃຫຍ່ເຍື້ອນ        ຍ້າຍຍ່າງຍີຍົກ

ຍຸງຍໍແຍງເຍືອງຍັງ     ຍັກຍັງຍີຍ້າຍ

ຍຸງຍຳຍ້ຳ           ຍີຍວນຍັກໃຫຍ່

ຍັກຍອມຍຸງຍີ່ຍ້ອຍ     ຍຸງຍີ້ມຍັກຍົມ

 

ຍົມ: ໃຫ້ (ມາຈາກ ຍົມມະນາ)

ຂຽນເມື່ອ ຂຽນເມື່ອ: ທ.ວ.. 15, 2011 | ມີ 3 ຄຳເຫັນ ແລະ 0 trackback(s)

ຊື່ປຶ້ມ  : ພິເສດອີ່ຫຼີ່ ພາສາລາວ ຂອງຂ້ອຍນີ້ເອີຍ

ຂຽນໂດຍ ເຂີຍ ທ່າເມືອງ

ພະຍັນຊະນະຕົວ ຊ

ກອນນີ້ີ້ເວົ້າເຖິງຊ້າງ ຕົວໜຶ່ງທີ່ມີຊື່ວ່າ ຊົ້ງ ໄດ້ຊ່ວຍຄວານລາກໄມ້ເຖື່ອນເມືອ່ມີເຈົ້າໜ້າທີ່ມາພໍ້ ຊ້າງໄດ້ແກ່ໄມ້ແລ່ນ ໄປເຊື່ອງ,ມັນໄດ້ຊ່ວຍຄວານຂອງມັນ ກໍ່ມີຄວາມສຸກ ເລີຍອອກມາວ່າ:

ຊ້າງຊື່ຊົ້ງ           ຊົມຊື່ນຊົງໄຊ

ເຊື່ອງຊ້ອນເຊົາຊຶມຊັບ        ຊ່ວງແຊມຊົມຊື້ນ

ຊ້ວນຊ່ວຍຊຸມຊາວເຊື້ອ        ແຊງຊົນຊາວຊາດ

ຊິດຊ່ຳຊຸງເຊື່ອງຊ້ອນ         ຊູຊວ້ານຊາດຊົນ

 

ເຊົາ= ປັນຍາ

ຂຽນເມື່ອ ຂຽນເມື່ອ: ທ.ວ.. 14, 2011 | ມີ 8 ຄຳເຫັນ ແລະ 0 trackback(s)

ຊື່ປຶ້ມ  : ພິເສດອີ່ຫຼີ່ ພາສາລາວ ຂອງຂ້ອຍນີ້ເອີຍ

ຂຽນໂດຍ ເຂີຍ ທ່າເມືອງ

ພະຍັນຊະນະຕົວ ສ

ກອນພະຍັນຊະນະ ສ ນີ້ເປັນການຂະຫຍາຍກອນທີ່ ພວກເຮົາເຄີຍຮູ້ກັນມາແລ້ວ ຄື:” ສາວສົມສີໃສ່ເສື້ອສີ ແສດ ໃສ່ສາຍສອ້ຍສສາມສິບສອງເສັ້ນ” ໃຫ້ເປັນວັກຫຼືໜຶ່ງບາດ ດັ່ງນີ້:

ສາວສົມສີໃສ່ເສື້ອ            ສີແສດສຸດສວຍ

ໃສ່ສາຍສ້ອຍສາມສິບສອງ           ເສັ້ນສວຍສົມສິ້ງ

ສົດໃສແສງສາຍສ້ອຍ         ສີແສງສົມສ່ວນ

ສ້ອຍເສື້ອສົມສີ່ງສ້າງ         ສູນສ້ຽງເສື່ອມເສຍ

ຈະເຫັນວ່າຕົວ ສ ນີ້ສາມາດໃຫ້ກອນທີ່ພັນລະນາເຖິງຄວາມງົດງາມໄດ້ດີທີ່ສຸດ ອ່ານແລ້ວເຫັນຮູນພາບ ຕັວລະຄອນ ຢ່າງງ່າຍດາຍ,

ຂຽນເມື່ອ ຂຽນເມື່ອ: ທ.ວ.. 14, 2011 | ມີ 5 ຄຳເຫັນ ແລະ 0 trackback(s)

ຊື່ປຶ້ມ  : ພິເສດອີ່ຫຼີ່ ພາສາລາວ ຂອງຂ້ອຍນີ້ເອີຍ

ຂຽນໂດຍ ເຂີຍ ທ່າເມືອງ


ພະຍັນຊະນະຕົວ ຈ 

ເວົ້າເຖິງຈົວທີ່ຂຽນຈົດໝາຍຫາແມ່ ອອກສາວ ແລະເຈົ້າອາວາດຈັບໄດ້ ຈິ່ງເອົາມາໄຕ່ສວນ ຈົວຍອມຮັບວ່າຜິດແທ້ ແລະຈະຈື່ໄປຈົນວັນຕາຍ ພ້ອມທັງຈີກຈົດໝາຍນັ້ນຖິ້ມ ກອນບັນລະຍາຍວ່າ:

ຈົວຈີກເຈ້ຍ          ຈາຈາກຈິດໃຈ

ຈົດຈື່ຈຳຈວນຈຽນ            ຈອດຈາຈວນຈ້ຳ

ຈິງໃຈຈົບຈິງແຈ້ງ            ຈາແຈງຈອດຈົ່ມ

ຈື່ຈຳຈວນຈີ່ໄຈ້        ຈິງແຈ້ງຈຶ່ງຈາ

 

ຈີ່ = ຖຶກຈີ່ = ຕາຍ

ຂຽນເມື່ອ ຂຽນເມື່ອ: ທ.ວ.. 14, 2011 | ມີ 8 ຄຳເຫັນ ແລະ 0 trackback(s)

ຊື່ປຶ້ມ  : ພິເສດອີ່ຫຼີ່ ພາສາລາວ ຂອງຂ້ອຍນີ້ເອີຍ

ຂຽນໂດຍ ເຂີຍ ທ່າເມືອງ

ພະຍັນຊະນະ”ງ - ຫງ ”

ກອນນີ້ເວົ້າເຖິງງູງຶດແມງງອດ ທີ່ສາມາດຕອດງົວ ໃຫ້ຕາຍໄດ້ ສ່ວນງູ ໂຕໃຫ່ຍກວ່າ ພັດບໍ່ສາມາດຕອດງົວ ໃຫ້ ຕາຍໄດ້ ດັ່ງນັ້ນກອນ ຈຶ່ງບັນລະຍາຍຄວາມໂງ່ ຂອງງູວ່າ:

ງູໂງ່ງ້ຽວ                  ງໍ້ຫງ່ຽງເງົາງຶດ

ງອດງັດງົວເງົາງາມ    ແງ່ງງົມເງົາເງີ້ງ

ເຫງິະເຫງີກໂງເງົາງ້າງ  ງູຫງຳເຫງົາໂຫງດ

ງູໂງ່ເຫງິະເຫງິກໄງ້     ຫງຳເຫງົ້າງຶດງົງ

ຂຽນເມື່ອ ຂຽນເມື່ອ: ທ.ວ.. 14, 2011 | ມີ 4 ຄຳເຫັນ ແລະ 0 trackback(s)

ຊື່ປຶ້ມ  : ພິເສດອີ່ຫຼີ່ ພາສາລາວ ຂອງຂ້ອຍນີ້ເອີຍ

ຂຽນໂດຍ ເຂີຍ ທ່າເມືອງ

ພະຍັນຊະນະ” ຄ “

ກອນບາດນີ້ ອະທິບາຍເຖິງນິໄສຄົນລາວ ທີ່ມັກທ້ອນໂຮມເງິນດ້ວຍການຊື້ຄວາຍມາລ້ຽງ ແລ້ວເວລາ ຄຸງຄາຄິດ ຫັຍງບໍ່ອອກກໍ່ເອົາຄວາມເປັນຫລັກຊັບໃນການແຕ່ງດອງ ເຮັດບຸນຜູກແຂນ ແລະໃຊ້ໜີ້ສິນຕ່າງໆ ດັ່ງນັ້ນ ຕົວ ຄ ນີ້ ຈຶ່ງເວົ້າເຖິງຄຸນຄ່າຂອງຄວາຍ.

ຄວາຍຄູນຄ້ຳ               ຄຸນຄ່າຄວນຄິດ

ຄ້ຳຄວ່າຄວາຄວາມຄຸງຄາ            ຄອບຄືນຄາວແຄ້ນ

ຄິດໄຄ່ຄົວຄຸງຄ້ວາງ          ຄວາຍຄືຄຸນຄ່າ

ຄຳຄືຄວາຍຄູ່ຄ້າງ                 ຄາແຄ້ນຄຶດຄືນ

 

ຄວ່າ= ຊອກ(ຢ່າງກວ້າງຂວາງ)

ໄຄ່= ຄວາມຢາກ,ຕັນຫາ

ຄວ້າງ= ບໍ່ມີຈຸດໝາຍ

ຂຽນເມື່ອ ຂຽນເມື່ອ: ທ.ວ.. 13, 2011 | ມີ 9 ຄຳເຫັນ ແລະ 0 trackback(s)

ຊື່ປຶ້ມ  : ພິເສດອີ່ຫຼີ່ ພາສາລາວ ຂອງຈຂ້ອຍນີ້ເອີຍ

ຂຽນໂດຍ ເຂີຍ ທ່າເມືອງ

ພະຍັນຊະນະ “ຂ”

ກອນນີ້ ກໍ່ໄດ້ ແກະອອກ ມາຈາກກາບທີ່ເຄີຍໄດ້ຍິນ ແຕ່ຄາວຍັງນ້ອຍທີ່ວ່າ “ ຂ້ອຍຂຶ້ນຂອນ ຂີ້ເຂັບຂົບຂ້ອຍ ຂາຂ້ອຍໃຂ່ຂ້ອຍຂ້າຂີ້ເຂັບ” ແລ້ວຈຶ່ງແປງ ໃຫ້ເປັນກອນ ສີ່ ວັກດັ່ງນີ້:

ຂອນຂວາງຂ້ອຍ            ຂ້ອຍຂີ່ຂອນຂວາງ

ເຂັບຂ້າງຂອນຂົບຂາ         ຂຶ່ນຂຽວຂົມແຂ້ວ

ຂ້ອຍຂ້າເຂັບຂວາງຂ້າງ       ຂອບຂວາງຂ້ອຍຂີ່

ເຂັບຂາດເຂັດແຂ້ວຂ້ອຍ       ຂອນຂວ້ຳໄຂ່ວຂີນ

ຂອບ= ແຄມ,ຮິມ

ກອນນີ້ເວົ້າເຖິງມີຂອນ ມາຂວາງທາງກະເລີຍຂຶ້ນຂີ່ຂອນ.ແລ້ວພັດມີຂີ້ເຂັບຢູ່ແຄມຂອນຂົບຂາຈົນໃຄ່ ຂຽວ.ດັ່ງນັ້ນຈຶ່ງ ຂ້າຂີ້ເຂັບຂ້າງຂອນຈົນຂີ້ເຂັບຂາດແລະຂອນກໍ່ຂວ້ຳໄປທົ່ວ

ທີບທົ່ວແດງ

(ໃຜແຕ່ໄດ້ຫລາຍກວ່ານີ້ )

 

ຂຽນເມື່ອ ຂຽນເມື່ອ: ທ.ວ.. 13, 2011 | ມີ 7 ຄຳເຫັນ ແລະ 0 trackback(s)

ຊື່ປຶ້ມ  : ພິເສດອີ່ຫຼີ່ ພາສາລາວ ຂອງຈຂ້ອຍນີ້ເອີຍ

ຂຽນໂດຍ ເຂີຍ ທ່າເມືອງ

ເຂີຍທ່າເມືອງ ພາກພູມໃຈນຳພາສາລາວ ທີ່ມີແຕ່ພະຍັນຊະນະໂຕດຽວ ກໍ່ແຕ່ງກອນໄດ້

ພະຍັນຊະນະ “ກ”

ບົດກອນນີ້ ແຕ່ງເພີ່ມເຕີມ ຈາກກອນທີ່ເຂີຍທ່າເມືອງໄດ້ຍິນແຕ່ຍັງນ້ອຍ ຄື: “ ກາກິນກ້ວຍ ກັດກິນກົ້ນກ່ອນ ແກະກາບກ້ວຍ ກັດກົ້ນກ່ອນກາງ” ແຕ່ເຂີຍທ່າເມືອງ ຂະຫຍາຍໃຫ້ ເປັນ ສີ່ ວັກ ຫຼື ໃຫ້ ເປັນບາດ ໜື່ງ

ກາເກືອກກົ້ວ   ກ້ວຍເກົ່າກອງເກີນ

ແກະກິນກັບ    ເກີ່ງກາງກອງກ້ວຍ

ກາກືນກ້ຳ     ແກະກິນກ້ວຍເກົ່າ

ແກະກາບກວ້ຍ ກິນກົ້ນກ່ອນກາງ

ທ່ານຈະເຫັນວ່າມີແຕ່ພະຍັນຊະນະ ກ ຕົວດຽວ ກໍ່ສາມາດແຕ່ງເປັນກາບກອນ ທີ່ບັນຍາຍການເຄື່ອນໄຫວ ຂອງຕົວລະຄອນ ໄດ້ຢ່າງບໍ່ຕ້ອງມີ ຄຳອະທິບາຍຕື່ມ

 

(ເຫັນເນື້ອຫາມັນດີ  Sumo  ເລີຍ post ເອົາ ມາຟາກ )

ຂຽນເມື່ອ ຂຽນເມື່ອ: ທ.ວ.. 12, 2011 | ມີ 5 ຄຳເຫັນ ແລະ 0 trackback(s)

ເງິນເຈ້ຍ

ໃນປີ ຄສ 1933 ທົ່ວໂລກເກີດສະພາວະເສດຖະກິດຕົກຕ່ຳ.ຝຣັ່ງປຽນລະບົບເງິນຕາໃນອິນໂດຈີນໃໝ່.ເຈົ້າຄຳໝັ້ນ ວົງກົຕຣັຕນະໄດ້ ບັນທຶກໄວ້ວ່າ ບ້ານເມືອງປະສົບເສດຖະກິດຕົກຕ່ຳຂອງໂລກ ເງິນແພງຂອງຖຶກ ຝຣັ່ງເສດໄດ້ບັງ ຄັບໃຫ້ລາວ ແລກປ່ຽນເງິນຫຼຽນເກົ່າ ຮູບຄົນຫົວໝາມ ຊຶ່ງໜັກ 27 ກຼາມ ຕໍ່ເງິນໃໝ່ ຮູບຄົນຫວົລົ່ນ ໜັກ 20 ກຼາມ ຄືຄ່າ 100 ເຊັນຕ໌ ລົດລົງເປັນ 50 ເຊັນຕ໌ແລ້ວຕັດ ເງິນເພີມໜ້າທີ່ຂອງ ອະທິບໍດີຫໍສະໜາມຫຼວງ ກັບຫັກເງິນ ເດືອນຂອງ ຂ້າຣາຊະການ 100 ຊັກ 5 ແລະໃຫ້ໃຊ້ທະນະບັດ ໃບລະ 1,5,10,20 ແລະ100 ຫຼຽນ

ທະນະບັດ ໃນໄລຍະນີ້ໃຊ້ຊຳຣະໜີ້ໄດ້ທັງ ສາມປະເທດ ໃນອິນດູຈີນ ໂດຍມີການພິມຫົວໜ່ວຍລາຄາ ເປັນສາມພາ ສາຄື: ກີບ ດົງ ແລະ ຣຽນ ໂດຍສະເພາະຄຳວ່າ ກີບ ນັບເປັນຄັ້ງທຳອິດ ທີ່ມີການເອີ້ນເປັນຫົວໜ່ວຍ ເງິນຕາຂອງ ລາວຢ່າງເປັນທາງການ ໃນດ້ານໜຶ່ງຂອງ ທະນະບັດ ນັ້ນມີຮູບຜູ້ຍິງ ສາມຄົນຊຶ່ງເປັນຕົວ ແທນຂອງແຕ່ລະປະເທດ ຄົນທັງຫຼາຍ ຈຶ່ງພາກັນເອີ້ນວ່າ ເງິນກີບ ສາມນາງ

ພາຍຫັລງການປະກາດເປັນເອກະຣາດ ໃນວັນທີ 12 ຕຸລາ ຄສ 1945 ລັດຖະບານລາວ ເອກະຣາດ ກໍ່ໄດ້ພິມທະ ນະບັດລາວ ອອກມາໃຊ້ ອັນນັບເປັນການເລີ່ມຕົ້ນ ຂອງທະນະບັດລາວ ໂດຍມີຄຳວ່າ ກີບ ເປັນຫົວໜ່ວຍເງິນຕາ

ເງິນກີບ ໃນສະໄໝຣາຊະອານາຈັກ ນັ້ນແມ່ນພິມ ຮູບປະມຸກລັດ ທີ່ເປັນເຈົ້າຊີວິດໃສ່ເປັນສັນຍາລັກ ໃນເວລາປະ ເທດລາວ ແບ່ງການປົກຄອງອອກເປັນສອງຝ່າຍ ຄື: ຝ່າຍຣາຊະອານາຈັກລາວ ປົກຄອງໂດຍລັດຖະບານວຽງຈັນ ແລະຝ່າຍປະເທດລາວ ໂດຍແນວລາວຮັກຊາດນັ້ນ ຝ່າຍປະເທດລາວ ກໍ່ໄດ້ພິມ ເງິນຕ່າງຫາກອອກມານຳໃຊ້ ໃນທະນະບັດນັ້ນ ມີຮູບກຳມະກອນຊາວນາເປັນສັນຍາລັກ ທະນະບັດຂອງຝ່າຍຣາຊະອານາຈັກລາວ ຖືກນຳໃຊ້ເຖີງ ປີ 1975 ສ່ວນທະນະບັດ ຂອງຝ່າຍປະເທດລາວ ຖືກນຳໃຊ້ເຖິງປີ 1979 ແລ້ວຈຶ່ງປ່ຽນມາເປັນທະນະບັດ ທີ່ມີກາ ເຄື່ອງໝາຍຊາດ ເປັນສັນຍາລັກໃນແບບ ທີ່ມີການນຳໃຊ້ໃນປັດຈຸບັນ

ທະມະບັດໃໝ່ນີ້ມີປະເພດໃບ 1ກີບ 10 ກີບ 20ກີບ 50ກີບ 100ກີບ 500ກີບ 1,000ກີບ 2000ກີບ 5000ກີບ 10,000 ກີບ 20,000 ກີບ 50,000ກີບ ນັບແຕ່ປີ 2002 ເປັນຕົ້ນມາ ທະນະບັດລາວ ປະເພດໃບລະ 2,000 ກີບ ຂື້ນໄປ ໃນດ້ານໜ້າ ນອກຈາກມີກາເຄື່ອງໝາຍ ຊາດແລ້ວ ກໍ່ແມ່ນມີຮູບພຣະທາດຫຼວງວຽງຈັນ ແລະຮູບ ທ່ານ ປະທານ ໄກສອນ ພົມວິຫານ ວີຣະບຸຣຸດ ແຫ່ງຊາດ ຜູ້ນຳພາການຕໍ່ສູ້ກູ້ເອກະຣາດ ແລະປະມຸກລັດ ເປັນສັນຍາລັກສຳຄັນ

ຂຽນເມື່ອ ຂຽນເມື່ອ: ທ.ວ.. 12, 2011 | ມີ 3 ຄຳເຫັນ ແລະ 0 trackback(s)

ເງິນ PIASTRE.

ຫຼັງ ຄສ 1886 ມີເງິນຫຼຽນທີ່ມີຮູບເທພີເສຣີພາບ ຢູ່ດ້ານໜ້າ ມີຕົວອັກສອນຂຽນວ່າ RUPUBLIQUE FRAN CAISE ແລະມີຊື່ຜູ້ອອກແບບ ຄື:BARRE ແລະປີ ຄສ ທີ່ຜະລິດ ດ້ານຫລັງມີຕົວອັກສອນ ຂຽນວ່າ PIASTRE DE COMMERCE ແລະ INDOCHINE FRANCAISE ແລະ TITRE 0.900 POIDS 27 GR ສວ່ນເງິນຍ່ອຍມີຂະໜາດ ລາຄາ ½ CENT, 1CENT 5 CENT 10 CENT 20 CENT ແລະ 50 CENT

ເງິນຫຼຽນຊະນິດນີ້ ຕໍ່ມາໄດ້ຖຶກໃຫ້ໃຊ້ເປັນເງິນທີ່ຊຳຣະໜີ້ໄດ້ຕາມກົດໝາຍ ໃນຫວຽດນາມ ລາວ ກຳປູເຈຍ ເງິນຫຼຽນ ຊະນິດນີ້ ຄົນທາງພາກເໜືອເອິ້ນວ່າເງິນ ໝັນ ຄົນທາງພາກກາງຕັ້ງແຕ່ວຽງຈັນລົງໄປຈົນຮອດສະຫວັນນະເຂດ ເອີ້ນວ່າ ເງິນ ກີບ ແລະຄົນລາວທາງພາກໃຕ້ເອີ້ນວ່າ ເງິນຫຼຽນ ເງິນຊະນິດນີ້ຍັງມີ ຊື່ໜຶ່ງອີກຊຶ່ງເປັນທີ່ຮູ້ຈັກກັນດີ ທົ່ວໄປຄື ເງິນກີບຫົວໜາມ ກົດໝາຍສະບັບພິມ ຄັ້ງຕົ້ນ ຄສ 1911 ໄດ້ເອີ້ນຫົວໜ່ວຍ ເງິນ PIASTRE ວ່າຫຼຽນ ແລະເອີ້ນວ່າຫົວໜ່ວຍເງິນວ່າ ອັດ ເຊັ່ນ 1 ຖ້າຈຳນວນເງິນທີ່ຕ້ອງໂທດນັ້ນບໍ່ເກີນ 120 ກໍໃຫ້ຄິດກຳໜົດຂັງຄຸກ ນັ້ນວັນລະ 20 ອັດ  ແລະໃນກົດໝາຍລາວສະບັບ ປີ ຄສ 1950 ກໍ່ໄດ້ເອີ້ນຫົວໜ່ວຍເງີນ PIASTRE ວ່າຫຼຽນ ເຊັ່ນກັນ ຖ້າໄດ້ກະທຳຜິດ ຕໍ່ຂໍ້ບັນຍັດທີ່ກ່າວມານີ້ກໍ່ຕ້ອງໃຫ້ຮັບໂທດປັບໃໝພິໄນ ຫຼວງແຕ່ 140 ຫຼຽນໄປເຖິງ400 ຫຼຽນ

ໃນປີຄສ 1914 ຝຣັ່ງເສດ ໄດ້ຜະລິດ ຫຼຽນ SAPEQUE ເພືອ່ໃຊ້ເປັນເງິນຕາໜູນວຽນໃນຫວຽດນາມ ລາວແລະ ກຳປູເຈຍ ດັ່ງໃນປື້ມພົງສາວະດານລາວ  ຂອງເຈົ້າຄຳໝັ້ນ ວົງກົຕຣັຕນະ ກ່າວໄວ້ວ່າ ເຮັດ SAPEQUE ມາໃຫ້ ໃຊ້ ລາວເອີ້ນອີແປກ ຫຼືເບ້ຍ ເຊັ່ນ 2 ອີແປກ ເປັນ 1 ອັດບ່ອງ

 

ປລ ບໍ່ມີຮູບ

 

 

ຂຽນເມື່ອ ຂຽນເມື່ອ: ທ.ວ.. 9, 2011 | ມີ 3 ຄຳເຫັນ ແລະ 0 trackback(s)

 

ເງິນແຖບ

ເງິນແຖບ ຄືເງິນຫຼຽນ ຣູປີ RUPEE ຂອງອັງກິດ ທີ່ຜະລິດຂຶ້ນໃນອິນເດຍ ເພື່ອນຳໃຊ້ເປັນເງິນຕາ ທາງການຄ້າ ແລະໃຊ້ຈ່າຍໜູນວຽນໃນອິນເດຍ ແລະພະມ້າຫຼືມຽນມ້າ ໃນປັດຈຸບັນ ຄຳວ່າແຖບເປັນຄຳທີ່ໃຊ້ເອິ້ນເງິນ ສະກຸນເງິນ ນີ້ທາງພາກເໜືອຂອງລາວ.

ເລື່ອງ: ສັນຕິສຸກ ສຸວິໄຊ

ວາລະສານ ທ່ຽວເມືອງລາວ No .30 July – December 2006

ຂຽນເມື່ອ ຂຽນເມື່ອ: ທ.ວ.. 9, 2011 | ມີ 3 ຄຳເຫັນ ແລະ 0 trackback(s)

ເລື່ອງ: ສັນຕິສຸກ ສຸວິໄຊ

ວາລະສານ ທ່ຽວເມືອງລາວ No .30 July – December 2006

ເງິນບາດ

ເປັນເງິນທີ່ຖຶກນຳໃຊ້ໃນລາວມາເຫິງນານແລ້ວ ໃນກົດໝາຍລາວ ທີ່ໄດ້ຖຶກຕາຂຶ້ນໃນສະໄໝພຣະເຈົ້າ ສຸຣິຍະວົງສາ ທຳມິກະຣາດ ຄສ 1638-1695 ໄດ້ລະບຸຄ່າປັບໃໝເປັນບາດ ນອກຈາກນັ້ນຍັງໃຊ້ເປັນຫົວໜ່ວຍສຳລັບຊັ່ງນ້ຳໜັກ ໂລຫະມີຄ່າປະເພດເງິນແລະຄຳເຊັ່ນ:

25 ເບ້ຍ ເປັນ 1 ສະຫຼຶງ

4  ສະຫຼຶງ ເປັນ 1 ບາດ

4 ບາດ ເປັນ 1 ຕຳລຶງ

20 ຕຳລຶງ ເປັນ 1 ຊັ່ງ

ດັ່ງໃນຈາລຶກວັດສີສະເກດ ນະຄອນຫຼວງວຽງຈັນໄດ້ກ່າວເຖິງຄ່າ ໃຊ້ຈ່າຍສີ້ນເປືອງໃນການສ້າງວັດ ໃນປີ ພສ 2361/ ຄສ 1818 ລັດສະການ ສະໄໝ ພະເຈົ້າອະນຸວົງ ຄວາມຕອນໜຶ່ງວ່າ ໝົດຄຳປິວ 1,310,140 ແຜ່ນ ເປັນເງິນ 130 ຊັ່ງ 6 ຕຳລຶງ 2 ບາດ 2 ສະຫຼຶງ ເປັນຕົ້ນ

ກ່ອນທີ່ຈະມີຫຼຽນເງິນບາດ ຈະຢູ່ໃນຮູບເງິນໝາກຄໍ້ເພາະເງິນ ໝາກຄໍ້ໃນທ້ອງຕະຫຼາດສ່ວນຫຼາຍ ຈະມີນ້ຳໜັກ ໜຶ່ງບາດ ຕໍ່ມາສະຫຍາມໄດ້ຜະລິດເງິນຫຼຽນຂຶ້ນໃນປີ ຄສ 1862 ເຮັດໃຫ້ມີຫົວໜ່ວຍເປັນຊີກ ສ້ຽວອັດ ແລະໂສລົດ ອັນເປັນຫົວໜ່ວຍເງິນຍ່ອຍແລະຢຸດການຜະລິດເງິນໜາກຄໍ້ຫັນມາຜະລິດເງິນຫຼຽນ 1 ບາດ ແລະມີຫົວໜ່ວຍເປັນທົດ ສະນິຍົມຈຶ່ງມີເງິນບາດ ເງິນສະຫຼືງເຂົ້າມານຳໃຊ້ໃນທ້ອງຕະຫຼາດຂອງລາວແລະເງິນບາດກໍ່ໄດ້ເປັນສະກຸນເງິນຂອງ ປະເທດໄທມາຮອດປະຈຸບັນ ໃນໄລຍະດຽວກັນນັ້ນກໍ່ມີເງິນຫຼຽນ ຮູບມັງກອນຄະນອງເມກ ຂອງຈັກກະພັດກວາງສູ ແຫ່ງລາດຊະວົງ ຊີງ(ຈີນ) ເງິນຫຼຽນຮູບມັງກອນຂອງເຈົ້າຊີວິດ ມິນໝ່າງ ແລະເຈົ້າຊີວິດຕືດຶກຂອງຫວຽດນາມ,

ຂຽນເມື່ອ ຂຽນເມື່ອ: ທ.ວ.. 9, 2011 | ມີ 3 ຄຳເຫັນ ແລະ 0 trackback(s)

ເງິນຫຼຽນ

ໃນພົງສາວະດາຊາຕິລາວຂອງເຈົ້າຄຳໝັ້ນ ວົງກົຕຣັຕນະ ໄດ້ກ່າວເຖິງ ການໃຊ້ຈ່າຍເງິນໃນທ້ອງຕະຫລາດ ໃນສະ ໄໝພະເຈົ້າມະຫິນທະຣະເທບນິພາພອນ (ພະເຈົ້າ ອຸ່ນຄຳ ຄສ 1871-1889)ວ່າ:ໃຊ້ເງິນບາດ ຊຶ່ງມີ ພຣະບໍຣົມຣູປ ຈຸລາລົງກອນຣັຊການທີ 5 ເງິນແຖບຣູປີຂອງ(ອັງກຼິສ) ເງິນແຮ້ງຄາບງູຂອງແມັກຊິໂກ ເງິນຫຼຽນຮູບຄົນຫົວໜາມ ຂອງຝຣັ່ງ

ຄຳວ່າ ຫຼຽນ ຫຼື ລຽນ ຫຼື ຣຽນ ມາຈາກຄຳວ່າ ລີນ(REAL) ໃນພາສາ ສເປນ ເນື່ອງຈາກໃນລະຫວ່າງຄຣິດຕະສະ ຕະວັດ ທີ18 ສເປນໄດ້ນຳແຮ່ເງິນທີ່ ຜະລິດໄດ້ຈາກ ບໍ່ແຮ່ຂະໜາດໃຫຍ່ໃນແມກຊິກໂກ ໂບລີເວຍແລະເປຣູ ມາຜະລິດເປັນເງິນຕາ ທີ່ມີຂະໜາດນ້ຳໜັກ ເຄື່ອງໝາຍແລະຄວາມບໍລິສຸດ ຂອງເນື້ອໂລຫະເງິນທໍ່ກັນໝົດ ທຸກອັນຄືທຸກອັນ ມີນ້ຳໜັກ 8 ຣີນແລະອັກສອນຫຍໍ້ໃນເງິນວ່າ 8R ມີນ້ຳໜັກເທົ່າກັບ 27 ກຼາມ.

ເງິນຫຼຽນຊະນິນີ້ ໄດ້ຖຶກຜະລິດຂື້ນຢ່າງຫຼວງຫຼາຍ ແລະໄດ້ແພ່ກະຈາຍອອກໄປທົ່ວໂລກໂດຍສະເພາະປະເທດໃນອາ ນານິຄົມ ແລະປະເທດຄູ່ຄ້າ ຂອງສເປນ ຕໍ່ມາແທກຊິໂກ ໄດ້ປະກາດເອກະຣາດ ກໍ່ໄດ້ຜະລິດເງິນຫຼຽນຮູບຮຸ້ງຄາບງູ ຂື້ນຫຼາຍຮ້ອຍລ້ານຫຼຽນເພື່ອຊື້ສິນຄ້າ ໃນລະຫວ່າງ ຄສ 1823-1897 ຈຶ່ງເຮັດໃຫ້ບາງປະເທດທີ່ຍັງບໍ່ມີການຜະລິດ ຫຼຽນເງິນເປັນຂອງຕົນເອງສຳລັບໃຊ້ຈ່າຍໜູນວຽນ ພາຍໃນປະເທດຫຼືເປັນເງິນຕາ ສຳລັບຊື້ຂາຍກັບຕ່າງປະເທດກໍນຳ ໃຊ້ເງິນສະກຸນນີ້ເປັນເງິນທີ່ໃຊ້ຊຳຣະໜີ້ໄດ້ຕາມກົດໝາຍ ໃນບາງປະເທດທີ່ປະຊາຊົນບໍ່ຍອມຮັບທາງການຈິ່ງຕີກາ ແຜ່ນດິນ ແລະກາປະຈຳລັດສະການລົງໄປໃນຫຼຽນເງິນຕື່ມອີກ ເພືອ່ສ້າງຄວາມໝັ້ນໃຈໃຫ້ແກ່ປະຊາຊົນ.

 

ຂຽນເມື່ອ ຂຽນເມື່ອ: ທ.ວ.. 7, 2011 | ມີ 4 ຄຳເຫັນ ແລະ 0 trackback(s)

ເງິນໜາກຄໍ້

ເປັນເງິນຕາບູຮານ ຂອງສະຫຍາມຫຼືປະເທດໄທ ໃນປັດຈຸບັນ ມີຮູບຮ່າງມັນໆ ຄ້ານຄືໝາກຄໍ້ ຄົນລາວຈິງເອິ້ນວ່າ ເງິນໜາກຄໍ້ ຄວາມຈິງເງິນຊະນິດນີ້ ຄົນສະຫຍາມເອິ້ນວ່າເງິນ ພົດດ້ວງ ຫຼື ເງິນດ້ວງ.

ເງິນໝາກຄໍ້ ເຮັດຂື້ນຈາກ ໂລຫະເງິນຫຼືຄຳຄຸນນະພາບສູງ ມີກາແຜ່ນດິນແລະກາປະຈຳໂຕເຈົ້າຊີວິດ ສະຫຍາມ ຕອກໃສ່ເປັນເຄື່ອງໝາຍ ຄືກາຮູບກົງຈັກ ໝາຍເຖິງກາແຜ່ນດິນ ສະຫຍາມແລະອີກກາໜຶ່ງກໍ່ແມ່ນກາປະຈຳໂຕຂອງ ເຈົ້າຊີວິດ ເຊັ່ນ:ກາອຸນາໂລມ ກາຄຸດ ກາຜາສາດ ກາມົງກຸດ ບາງໜ່ວຍກໍ່ມີ ສາມກາ ເພາະບາງສະໄໝເງິນໜາກຄໍ້ ຜະລິດຂື້ນບໍ່ທັນຕາມຄວາມຕ້ອງການຂອງຕະຫລາດ ຈຶ່ງເອົາເງິນເຈົ້າຊີວິດກ່ອນມາໃຊ້ແລ້ວກໍ່ປະທັບກາຂອງເຈົ້າຊີ ວິດໃໝ່ລົງຕື່ມອີກ ກໍ່ເລີຍເອີ້ນວ່າ ເງິນໝາກຄໍ້ສາມຕາ

ເງິນໝາກຄໍ້ ມີຂະໜາດນ້ຳໜັກ 1 ໄພ2 ໄພ 1 ເຟື້ອງ 1 ສະຫຼຶງ2 ສະຫຼຶງ 1 ບາດແລະ1 ຕຳລຶງຫຼື 4ບາດ

ການໃຊ້ຈ່າຍເງິນໝາກຄໍ້ມີກ່າວໄວ້ໃນກົດໝາຍລາວບູຮານ ເຊັ່ນ:ກົດໝາຍ ວ່າດ້ວຍ ບ່າວສາວພະນັນກັນ ເມື່ອມາສູ່ ຂໍກັນ ຫ້າມເຈົ້າໂຄດເອີ້ນເອົາເງິນໄຂຄຳປາກ ດັ່ງກ່າວວ່າ :ອັນໜື່ງບ່າວສາວພັນມີໝາກພູຕ້ານໂອມຂໍ ນຳພໍ່ນຳແມ່ ໂຄດວົງຜູ້ຍິງ ຢ່າໃຫ້ໂຄດວົງຜູ້ຍິງ ຮຽກເອົາເງິນໄຂຄຳປາກ ກັບຜູ້ຊາຍ ແຕ່ເງິນບາດໜຶ່ງເຟື້ອງ ສະຫຼືງເຖິງເງິນ ເບ້ຍເງິນບາດ ຫ້າມເປັນອັນຂາດ,

ນອກຈາກເງິນຕາທີ່ໄດ້ກ່າວມາຂ້າງຕົ້ນນັ້ນແລ້ວໃນລະຫວ່າງກ່ອນປີ ຄສ 1850 ທາງພາກເໜືອຂອງລາວກໍ່ຍັງມີ ການນຳໃຊ້ເງິນຈຽງແລະເງິນທອກຂອງອານາຈັກລ້ານນຳອີກ.

ຂຽນເມື່ອ ຂຽນເມື່ອ: ທ.ວ.. 7, 2011 | ມີ 4 ຄຳເຫັນ ແລະ 0 trackback(s)

ເງິນຕູ້

ເງິນຕູ້:  ເປັນເງິນແທ່ງແປ ຮູບສີ່ຫຼ່ຽມຜືນຜ້າ ບໍ່ມີລວດລາຍ ບໍ່ມີຫຼ່ຽມ ບໍ່ມີຂອບ ບໍ່ມີເຄືອ່ງໝາຍເປັນສັນຍາລັກ ຄົນລາວເອີ້ນ ວ່າເງິນຕູ້ ຄຳວ່າຕູ້ ມີຜູ້ສັນນິຖານວ່າ ໜ້າຈະໝາຍເຖິງ ບໍ່ມີຫຼ່ຽມ ບໍ່ມີຂອບ ຄ້າຍກັບການເອີ້ນຊື່ຄວາຍ ທີ່ເຂົາມັນບໍ່ແຫຼມ ວ່າຄວາຍຕູ້ ປັດຈຸບັນຫາເບີ່ງເງິນຕູ້ໄດ້ຍາກແລ້ວ ເພາະສວ່ນຫຼາຍຖຶກແປຮູບ ເປັນເຄື່ອງໃຊ້ ເຄືອ່ງເອ້ປະດັບຕ່າງໆ.

ເລື່ອງ: ສັນຕິສຸກ ສຸວິໄຊ

ວາລະສານ ທ່ຽວເມືອງລາວ No .30 July – December 2006

ຂຽນເມື່ອ ຂຽນເມື່ອ: ທ.ວ.. 7, 2011 | ມີ 3 ຄຳເຫັນ ແລະ 0 trackback(s)

ເງິນຫຼີ້ງ

ເປັນເງິນຕາ ສະກຸນເງິນຫວຽດນາມບູຮານ ເປັນແທ່ງທີ່ເຮັດດ້ວຍໂລຫະເງິນ,ລັກສະນະເປັນແທ່ງຮູບສີ່ຫຼ່ຽມຜືນຜ້າ ມີອັກສອນຈີນ (ຫານຫວຽດ) ຢູ່ທັງດ້ານໜ້າແລະດ້ານຂ້າງ ນ້ຳໜັກ 10 ສະຫຼືງຫຼື 10 ຈີ້ຫຼື1 ຕຳລຶງ ຫຼື 1 ເຫຼືອງ.

ເລື່ອງ: ສັນຕິສຸກ ສຸວິໄຊ

ວາລະສານ ທ່ຽວເມືອງລາວ No .30 July – December 2006

ແຕ່ ກອັບລົງ ພັນລາວ

ຂຽນເມື່ອ ຂຽນເມື່ອ: ທ.ວ.. 6, 2011 | ມີ 2 ຄຳເຫັນ ແລະ 0 trackback(s)

ເງິນຮາງ

ເລື່ອງ: ສັນຕິສຸກ ສຸວິໄຊ

ວາລະສານ ທ່ຽວເມືອງລາວ No .30 July – December 2006


ເປັນເງິນຕາ ບູຮານຂອງປະເທດຫວຽດນາມ ມີຮູບຮ່າງຄ້າຍຄືຮາງ ຈິ່ງຖຶກເອີ້ນວ່າ”ເງິນຮາງ” ແຕ່ຄວາມຈິງແລ້ວເງິນ ຊະນິດນີ້ ຄົນຫວຽດເອີ້ນວ່າ “ເງິນແໜ້ນ”ດ້ານເທິງ ດ້ານຂ້າງ ແລະສວ່ນດ້ານຫົວແລະທ້າຍ ມີການຕອກກາ ເປັນອັກສອນຈີນ (ຫານຫຽວດ) ຕາມບັນທຶກຂອງຄົນສະໄໝກ່ອນມີວ່າ ເງິນຮາງມີນ້ຳໜັກ 6ຕຳລຶງ 6 ສະຫຼຶງ ເທົ່າກັບ 25 ບາດ 2 ສະຫຼຶງ ຫຼື 383 ກຼາມ ແຕ່ເທົ່າທີ່ເຫັນໃນທ້ອງຕະຫຼາດ ໃນປະຈຸບັນ ສ່ວນຫຼາຍຈະມີນ້ຳໜັກ 25 ບາດ ຫຼື 380 ກຼາມ ຫຼື 375 ກຼາມ.

ເງິນຮາງຜະລິດຂຶ້ນດ້ວຍການຫຼໍ່ໂລຫະ ເງິນທີ່ມີເນື້ອເງິນ ຄຸນນະພາບສູງ ເງິນຮາງມີນ້ຳໜັກຫຼາຍແລະຖຶກໃຊ້ສຳລັບຊື້ ຂາຍສີ່ງຂອງ ທີ່ລາຄາແພງ ທຳອິດເປັນເງິນຕາ ທີ່ຜະລິດສຳລັບໃຊ້ຈ່າຍ ໃນທ້ອງຕະຫຼາດຂອງປະເທດຫວຽດນາມ ຕໍ່ມາຖຶກນຳເຂົ້າມາໃຊ້ໃນປະເທດລາວ ກຳປູເຈຍແລະໃນບາງສ່ວນຂອງປະເທດໄທ

ແຕ່ກ່ອນບໍ່ມີເຄືອ່ງກວດສອບມາດຕະຖານ ຂອງເນື້ອໂລຫະເງິນເວລາມີການຊື້ຂາຍດ້ວຍການໃຊ້ເງິນຮາງ ພໍ່ຄ້າຈິງ ໃຊ້ວິທີການແລະຄວາມ ຊຳນານສະເພາະຕົວໃນການກວດສອບເງິນ ວິທີການນີ້ມີສຳນວນສັ້ນໆວ່າ “ເຄາະດັງ ຖັ່ງຫຼົບ”ແລະມັນກໍ່ກາຍມາເປັນສຳນວນຄຳເວົ້າທີ່ໃຊ້ ເປັນສະເພາະກັບເງິນຮາງ ອັນນີ້ຍ້ອນວ່າ ລັກສະນະພິເສດ ຂອງເງິນຄື ເວລາເຄາະເງິນຮາງທີ່ມີເນື້ອໂລຫະຄຸນນະພາບສູງຈະມີສຽງດັງກັງວານ ແຕ່ຖ້າເອົາສ່ວນຫົວຫຼື ສ່ວນທ້າຍ ຂອງມັນມາຖັ່ງ ລົງພື້ນສຽງທີ່ດັງຈະຫຍຸດທັງທີ

ເງິນຮາງນີ້ຄົນທາງພາກເໜືອ ຈະເອີ້ນຕາມພາສາທ້ອງຖິ່ນຫຼາຍຊື່ເຊັ່ນ:ເງິນຂັນ ຫຼືເງິນປົງ ດັ່ງຫົວໜ່ວຍເງິນຕາທີ່ວ່າ 10 ເບ້ຍ ເປັນ 1 ປົງ ບາງທ້ອງຖິ່ນ ເອີ້ນວ່າແໜ້ນຕາມພາສາຫວຽດນາມແລະມີມາດຕາເງິນຕາຂອງຫວຽດນາມວ່າ:

10 ຈີ້ ເປັນ 1 ເຫຼືອງ ຫຼື 1 ເຫຼືອງເປັນ 1 ແໜ້ນ

ຂຽນເມື່ອ ຂຽນເມື່ອ: ທ.ວ.. 6, 2011 | ມີ 1 ຄຳເຫັນ ແລະ 0 trackback(s)

ເງິນຮ້ອຍ

ເລື່ອງ: ສັນຕິສຸກ ສຸວິໄຊ

ວາລະສານ ທ່ຽວເມືອງລາວ No .30 July – December 2006


ມີລັກສະນະຄ້າຍຄືເງິນລາດແຕ່ມີຂະໜາດໃຫ່ຍກວ່າແລະມີລາຍເປັນຕຸ່ມໆຢູ່ດ້ານເທິງເຮັດໃຫ້ເບິ່ງຄືໂຕປີງ.ເງິນຮ້ອຍ ຕາມມາດຕະຖານແລ້ວມີຂະໜາດນ້ຳໜັກ 10 ບາດ,ແຕ່ສ່ວນຫຼາຍພົບວ່າມີຂະໜາດທີ່ແຕກຕ່າງກັນ ຄືບາງອັນໜັກ 6 ບາດກໍ່ມີ,3ບາດ ກໍມີ,ເງິນຮ້ອຍມີອີກຊື່ໜຶ່ງວ່າ ເງິນຮ້ອຍນ້ຳ 6.ດັ່ງໃນກົດໝາຍຣາຊະສາດ(ກົດໝາຍລາວບູຮານ) ທີ່ໄດ້ຕຼາຂຶ້ນໃນລະຫວ່າງປີ ຄສ 1660 ໄດ້ກ່າວເຖິງ ຂັນຄ່າຄໍ (ອັດຕຼາຄ່າປັບໃໝ)ວ່າ:

” ຂັນຄ່າຄໍ ຜູ້ໃຫ່ຍມີຄ່າ ສາມຮ້ອຍ,ຂັນຄ່າຄໍພະຍາຫົວ ຫ້າ ມີ ແປດ ຮ້ອຍນ້ຳຫົກ,ຂັນຄ່າຄໍພະຍາຫົວ ສີ່ ມີ ສາມ ຮ້ອຍນ້ຳຫົກ”

ໃນກັດາຍສະບັບດຽວກັນ ໄດ້ກ່າວເຖິງອັດຕາສ່ວນຂອງເງິນໃນຂະນະນັ້ນວ່າ “ບັດນີ້ ຈັກຈາເງິນໃຫ້ແຈ້ງກ່ອນແລ 10 ເຟື້ອງ ຈຶ່ງເປັນບາດໜຶ່ງດາຍ 10 ບາດເປັນຮ້ອຍໜຶ່ງດາຍ ”

ເງິນຮ້ອຍກໍ່ມີການຜະລິດຂຶ້ນເອງ ມາດຕະຖານຂອງເນື້ອໂລຫະທີ່ຜະລິດ ຂອງແຕ່ລະເມືອງ ກໍ່ກຳນົດຂື້ນເອງ ນອກຈາກນັ້ນ ເງິນລາດຫຼືເງິນຮ້ອຍ ຂອງບາງເມືອງໂດຍສະເພາະເມືອງໃຫ່ຍນັ້ນ ຍັງມີການຕອກກາລົງໄປ ໃນບໍລິເວນ ດ້ານລຸ່ມຂອງເງິນ ເພືອ່ເປັນເຄືອ່ງໝາຍຂອງເມືອງ ຫຼືເປັນເຄືອ່ງໝາຍຂອງເຈົ້າຊີວິດ ແຕ່ລະສະໄໝ ເຊັ່ນ:ຮູບກົງຈັກ ຮູບດອກຈັນ,ຮູບດອກບົວ,ຮູບພະຍານາກ, ຮູບຕົວອັກສອນ,…ໂລຫະທີ່ໃຊ້ຜະລິດກໍ່ມີທອງແດງທອງ ສຳລິດ ແລະເງິນຮ້ອຍຂອງບາງເມືອງກໍ່ມີໂລຫະເງິນປະສົມຢູ່ນຳ

ນອກຈາກນັ້ນຍັງມີເງິນຕາ ຈາກພາຍນອກ ທີ່ໄດ້ຖຶກນຳເຂົ້າມາໃຊ້ຈ່າຍໜູນວຽນໃນທ້ອງຕະຫລາດຈົນຫລາຍຄົນຄິດ ວ່າເງິນຕາບາງຊະນິດ ເປັນເງິນຕາບູຮານຂອງລາວ.

ຂຽນເມື່ອ ຂຽນເມື່ອ: ທ.ວ.. 5, 2011 | ມີ 3 ຄຳເຫັນ ແລະ 0 trackback(s)

ເງິນລາດ

 

ເລື່ອງ: ສັນຕິສຸກ ສຸວິໄຊ

ວາລະສານ ທ່ຽວເມືອງລາວ No .30 July – December 2006

ເງິນລາດ: ຄຳວ່າ:”ລາດ “ ໃນພາສາລາວເດີມ ມີຄວາມໝາຍວ່າຕະຫລາດ ແລະໄດ້ຖຶກນຳໃຊ້ ມາຈົນເຖິງລະຫວ່າງປີ ຄສ 1960 ໂດຍສະເພາະ ແມ່ນຄົນເມືອງຫລວງພະບາງ ເຊັ່ນ:ເຈົ້າຄຳຫມັ້ນ ວົງກົຕນະ ໄດ້ຂຽນໃນພົງສາວະດານ ຊາດລາວວ່າ:”ພໍລາດແລງເລີກ”ຊຶ່ງໝາຍຄວາມວ່າ ພໍຕະຫລາດແລງເລີກ ຫຼືໃນວັນນະກຳລາວບູຮານ ຄຳວ່າ” ລາດ” ໄດ້ຖຶກກ່າວໄວ້ໃນວັນນະກຳຫລາຍເລື່ອງ ເຊັ່ນ:ໃນເລື່ອງສັງສິນໄຊ ຜູ້ປະພັນໄດ້ບັນຍາຍເຖິງເມືອງເປັງຈານຕອນໜຶ່ງ ວ່າ:

“ຊຽງຫລວງລົ້ນ ລະງົມຄົນເຄົ້າຄື່ນ ທຸກທວຍໃຕ້ລຸ່ມຟ້າ ຢຳທ້າວທອດແທງ ລາດໃຫ່ຍຕັ້ງ ເດຍລະດາດຂອງຂາຍ ອາຮາມເຮືອງ ຮຸ່ງສີແສງແກ້ວ”

ແລະໃນວັນນະກຳເລື່ອງພື້ນວຽງ ຜູ້ປະພັນໄດ້ກ່າວເຖິງນະຄອນວຽງຈັນ ໃນລະຫວ່າງປີ 1800ວ່າ:

“ຝູງໝູ່ ຍິງຊາຍພ້ອມ ຍິນດີຊົມຊື່ນ ລົງລາດຕັ້ງ ປະສົງເອ້ຈ່າຍຂອງ”

(ປັດຈຸບັນ ໃນເວລາລົງ ຕະຫລາດນັດ ໃນໂອກາດບຸນກຸດສົງການ ຊາວຫລວງພະບາງ ຍັງຮຽກກັນວ່າ”ໂລະລາດ” ມີຫລາຍບ້ານ ໃນລາວມີຊື່ດ້ວຍຄຳວ່າ”ລາດ “ ເຊັ່ນ:ລາດບວກ,ລາດຮວ່ງ,ລາດແສນ ໃນແຂວງຊຽງຂວາງ,ທ່າລາດ ແຂວງວຽງຈັນ,ລາດຄວາຍ ນະຄອນຫລວງວຽງຈັນ,ດອນຕະລາດແຂວງຈຳປາສັກ ເປັນຕົ້ນ) ດັ່ງນັ້ນ ເງິນລາດ ຈຶ່ງໜ້າຈະໝາຍເຖິງເງິນທີ່ໃຊ້ຈ່າຍ ໃນທ້ອງຕະຫຼາດ ແລະການໃຊ້ເງິນລາດ ຍັງຄົງ ມີມາຈົນເຖິງຊຸມປີ ຄສ 1895 ເພາະມີບັນທຶກການເດີນທາງຂອງ ເອຈຽນ ແອມໍນີເຢ ນັກວິຊາການຊາວຝຣັ່ງເສດ ທີ່ກ່າວເຖິງການຜະລິດ ເງິນລາດ ແລະອັດຕາແລກປ່ຽນເງິນລາດ ໃນລະຫວ່າງນັ້ນວ່າ:ມີອັດຕາ 8 ລາດ ຕໍ່ສະຫຼຶງ ຫຼື 32 ລາດຕໍ່ 1 ບາດ. ໃນບັນທຶກຍັງກວ່າອີກວ່າ ໃນລະຫວ່າງນັ້ນ ອັດຕາແລກປ່ຽນເງິນລາດ ບໍ່ແນ່ນອນ ເພາະລາງເທື່ອ 56 ລາດ ຕໍ່ 1 ບາດກໍມີ.ລາງເທື່ອລາຄາຕົກ ຈົນຮອດ 100 ລາດ ຕໍ່ 1 ບາດກໍມີ. ສາເຫດເພາະລັດຖະບານໄດ້ອະນຸຍາດໃຫ້ແຕ່ ລະເມືອງຜະລິດ ເງິນລາດໃຊ້ເອງ.ດັ່ງນັ້ນເມື່ອປະຊາຊົນມີໂລຫະທອງແດງຫຼື ສຳລິດຫຼາຍ ກໍ່ຜະລິດເງິນລາດໄດ້ຫຼາຍ, ບໍ່ມີໃຜຄວບຄຸມ,ຄ່າເງິນຈຶ່ງຕ່ຳລົງ ແລະຂະໜາດຂອງເງິນລາດກໍຫຼາຍລະດັບບໍ່ແນ່ນອນເຊັ່ນກັນ.

ຂຽນເມື່ອ ຂຽນເມື່ອ: ທ.ວ.. 5, 2011 | ມີ 3 ຄຳເຫັນ ແລະ 0 trackback(s)

ເງິນຕາໃນລາວ

ປັດຈຸບັນ ຍັງຫາຂໍ້ຍຸດຕິບໍ່ໄດ້ ວ່າເລີ່ມຂຶ້ນໃນສະໄໝໃດ ເພາະເປັນເງິນ ທີ່ມີຮູບຮ່າງ ບໍ່ມີສັນຍາລັກ,ເປັນເງິນທີ່ບໍ່ມີຮູບເຈົ້າຊີວິດ ຫຼືຮູບເທບພະເຈົ້າ ຫຼືໂຕອັກສອນ ທີ່ສາມາດບອກປີ ບອກສັກກະຫລາດໄດ້.ແຕ່ເງິນຂອງລາວ ກໍ່ໄດ້ມີການຜະລິດຂຶ້ນ ເພືອ່ຊື້ຂາຍ ແລກປ່ຽນຫຼືໃຊ້ຊຳລະໜີ້ຕາມກົດໝາຍມາຫຼາຍຮ້ອຍປີແລ້ວ.

ໃນສະໄໝບູຮານເງິນຕາທີ່ໃຊ້ຈ່າຍໜູນວຽນໃນທ້ອງຕະຫລາດ ບໍ່ຈຳເປັນຕ້ອງເປັນເງິນຕາ ຂອງປະເທດໃດ ປະເທດໜຶ່ງ ຫຼືແມ່ນແຕ່ຂອງປະເທດຕົນເອງສະເພາະ ມີການໃຊ້ເງິນຕາຫລາຍສະກຸນຢູ່ທົ່ວໄປ ຕາມຄວາມເຊື່ອຖືຂອງປະຊາຊົນວ່າ ເງິນຕາທີ່ໄດ້ຮັບມາເປັນທີ່ຍອມຮັບໃນທ້ອງຕະຫລາດກໍ່ເປັນອັນໃຊ້ໄດ້.

ເງິນຕາຂອງລາວ ທີ່ໄດ້ມີການຜະລິດຂຶ້ນມາເພື່ອໃຊ້ ຊຳລະໜີ້ໄດ້ຕາມກົດຫມາຍແລະເປັນທີ່ຍອມຮັບກັນໃນທ້ອງຕະຫລາດຕະຫລອດມາຄື:ເງິນລາດ ແລະ ເງິນຮ້ອຍ.

 

ເລື່ອງ: ສັນຕິສຸກ ສຸວິໄຊ

ວາລະສານ ທ່ຽວເມືອງລາວ No .30 July – December 2006

ຂຽນເມື່ອ ຂຽນເມື່ອ: ທ.ວ.. 5, 2011 | ມີ 2 ຄຳເຫັນ ແລະ 0 trackback(s)

 

ເງິນຕາ

 

ເລື່ອງ: ສັນຕິສຸກ ສຸວິໄຊ

ວາລະສານ ທ່ຽວເມືອງລາວ No .30 July – December 2006

ການ​ໃຊ້​ໂລຫະ​ມີຄ່າ​ສຳລັບ​ຊຳລະ​ໜີ້ ດ້ວຍ​ການ​ຫຼໍ່​ໂລຫະ​ມີຄ່າ ​ໃຫ້​ເປັນ​ຮູບ​ເຄື່ອງ​ໃຊ້ ​ແລະ​ເຄື່ອງ​ເອ້​ປະດັບ​ໄດ້​ເປັນ​ທີ່​ຍອມຮັບ​ກັນ​ໃນ​ແຕ່​ລະ​ສັງຄົມ ​ເຖິງ​ແມ່ນ​ວ່າ​ເຄື​ອ່ງມື ​ເຄື່ອງ​ໃຊ້​ແລະ​ເຄື​ອ່ງປະດັບ​ບາງ​ຢ່າງ ຈະ​ຫລ້າ​ສະ​ໄໝ​ໄປ​ແລ້ວ​​ໃນ ບາງ​ສັງຄົມ ດັ່ງ​ນັ້ນ​ຈື່ງ​ມີ​ການ​ພັດທະນາ​ເຄື່ອງມື​ເຄື່ອງ​ໃຊ້​ແລະ​ເຄື່ອງ​ປະດັບ​ທີ່​ໃຊ້​ເປັນ​ສີ່​ງ​ແລກປ່ຽນ ຫຼື​ຊຳລະ​ໜີ້​ຕາມ​ກົດຫມາຍ ​ໃຫ້​ມີ​ຮູບ​ຮ່າງ​ເຫມາະ​ສົມ​ກັບ​ການ​ພົກ​ພາ ​ແລະ​ເຫມາະ​ສົມ​ກັບ​ການ​ໃຊ້​ຈ່າຍ ​ໃນ​ທ້ອງ​ຕະຫລາດ​ເຊັ່ນ: ກ້ອນ​ໂລຫະ​ທອງ​ແດງ ຫຼື​ສຳລິດ ​ໄດ້​ຖຶກພັດທະນາ ​ໃຫ້​ກາຍ​ເປັນ​ເງິນ​ປ່ຽງນ້ຳອ້ອຍ ຫຼື​ທາງ​ເໜືອ​ເອີ້ນ​ວ່າ​ເງີ​ນທອກ,​ໃນ​ຮູບ​ຫມາກ​ຈົກ ຮູບ​ມີດ ຂອງ​ຈີນ ກໍ່​ພັດທະນາ​ຈາກ​ເຄື່ອງ​ມື​ກະສິກຳ ​ແລະ​ອາວຸດ. ​ເງິນ​ຈຽງ ​ເງິ​ນບູຮານ ຂອງ​ອານາຈັກ​ລ້ານ​ນາ ກໍ່​ພັດທະນາ​ມາ​ຈາກ​ກ້ອງ​ແຂນ​ໂລຫະ.ກ້ອນ​ໂລຫະ ທີ່​ໃຊ້​ແລກປ່ຽນ​ຊື້​ຂາຍ ດ້ວຍ​ການ​ຊັ່ງ​ນ້ຳໜັກ​ກໍ​ພັດທະນາ​ຮູບ​ແບບ​ໃຫ້​ກາຍ​ເປັນ​ຫມາກ​ຄໍ້​ຫຼື​ເງິນ​ພົດ​ດວ້ງ ຂອງ​ສະຫຍາມ,​ເງິນ​ແທ່ງ​ຂອງ​ຫວຽດນາມ ກໍ່​ໄດ້​ຖຶກພັດທະນາ​ໃຫ້​ເປັນ ​ເງິນ​ຮາງ​ເປັນ​ຕົ້ນ.

      ​ໂລຫະ​ທີ່​ນິຍົມ​ໃຊ້ ​ແລກປ່ຽນ​ຊື້​-ຂາຍ ກ່ອນ​ນັ້ນ ນອກ​ຂາກທອງ​ແດງ ທອງ​ສຳລິດ ​ແລ້ວ​ຍັງ​ມີ​ໂລຫະ​ເງິນ​ແລະ​ຄຳ.ທັງ​ສອງ​ຊະນິດ ​ເປັນ​ໂລຫະ​ເນື້ອ​ລະອຽດ.​ໂດຍ​ສະ​ເພາະຄຳ​ເປັນ​ສີ່​ງຫາ​ຍາກ ລາຄາ​ສູງ.ທອງ​ແດງ​ເປັນ​ໂລຫະ​ທີ່​ຫາ​ບໍ່​ຍາກ ​ແລະ​ມີ​ຫລາຍ.ສວ່ນ​ເງິນ​ເປັນ​ໂລຫະ​ທີ່​ບໍ່​ມີ​ຫລາຍ​ແຕ່​ຫາ​ບໍ່​ຍາກ. ​ເງິນ​ຈິງ​ເປັນ​ທີ່​ນິຍົມ​ໃນ​ການ​ໃຊ້​ເປັນ​ໂລຫະ​ສຳລັບ​ເປັນ​ສື່ກາງ​ໃນ​ການ​ຊື້-ຂາຍ​ແລກປ່ຽນ​ໃນ​ຊີວິດ​ປະຈຳ​ວັນ​ໃນ​ໄລຍະ​ຕໍ່​ມາ.

​ເງິນ​ຫລື​ແຮ່​ເງິນ ​ເປັນ​ໂລຫະ​ເນື້ອ​ອ່ນສີຂາວ,ຄົນ​ສ່ວນ​ຫລາຍ​ນິຍົມ​ໃຊ້​ເປັນ​ເຄື່ອງ​ວັດ​ແທກ​ລາຄາ.ຕໍ່​ມາ​ມີ​ການ​ຕີ​ກາ ​ເຄື່ອງຫມາຍ​ຂອງ​ລັດ ສຳລັບ​ໃຊ້​ຊຳລະ ໜີ້​ໄດ້​ຕາມ​ກົດຫມາຍ ຊື່​ງ​ເປັນ​ທີ່​ມາ​ຂອງ​ຄຳ​ວ່າ”​ເງິນຕາ”ຫລື “ອັດຕາ”ຄື:​ເງິນ​ທີ່​ມີ​ກາ(ຕຼາ) ຫລື​ອັດ​ທີ່​ມີ​ກາ(ຕຼາ)ນັ້ນ​ເອງ.

      ​ເງິນ​ນອກຈາກ​ຈະ​ເປັນ​ວັດ​ຖຸທີ່​ໃນ​ອາ​ດີດ​ໃຊ້​ເປັນ​ເຄື່ອງວັດ​ແທກ​ລາຄາ​ທີ່​ໃຊ້​ຊຳລະ​ໜີ້​ຕາມ​ກົດຫມາຍ​ແລ້ວ​ຍັງ​ຖຶກນຳ​ໄປ​ເຮັດ​ເຄື່ອງ​ໃຊ້ ​ແລະ​ເຄື່ອງ​ເອ້​ປະດັບ​ຕ່າງໆ​ເຊັ່ນ:​ເຮັດ​ຂັນ,​ເຮັດ​ແອບ,​ເຮັດ​ຕ້າງ​ຫູ,ສາຍສ້ອຍ,ສາຍ​ແອວ​​…

​ເມື່ອ 2700 ປີ​ກ່ອນ ຊາວ​ລີ​ດຽນ ທີ່​ຕັ້ງ​ປະ​ເທດ​ຢູ່​ໃນ​ບໍລິ​ເວນ ທີ່​ເປັນ​ປະ​ເທດ ຕວັກ​ກີ ​ໃນ​ປັດຈຸບັນ​ໄດ້​ນຳ​ເອົາ​ກ້ອນ​ໂລຫະ​ນາກ (​ເງິນ​ປະສົມ​ຄຳ) ທີ່​ຫາ​ໄດ້​ຈາກ​ທຳ​ມະ​ຊາດ ມາ​ຕັດ​ເປັນ​ກ້ອນ​ທີ່​ມີ​ນ້ຳໜັກ ​ແລະ​ຂະຫນາດ​ສ່ຳ​ກັນ​ຕາມ​ ມາດຕະຖານ ທີ່​ທາງ​ການ​ກຳໜົດ​ມາຕອກ​ກາ ປະຈຳ​ຕັວຂອງ​ກະສັດ ລີ​ດຽນ ລົງ​ໄປ​ຈື່ງ​ນັບ​ເປັນ ການ​ເລີ່​ມຕົ້ນ​ຂອງ​ ເງີ​ນ ທີ່​ມີ​ກາ​ຕອກ ​ໃນ​ໄລຍະ​ດຽວ​ກັນ ອານາຈັກ​ໂຣມັນ ກໍ່​ໄດ້​ມີ​ການ​ຫຼໍ່​ໂລຫະ ​ເປັນ​ຮູ​ບ​ເທບພະ​ເຈົ້າ ຫຼື​ຮູບ​ກະສັດ​ເປັນ ​ເງິນຕາ​ເຊັ່ນ​ກັນ.

      ​ໃນ​ເອ​ເຊຍ ກໍ່​ມີ​ການ​ຫຼໍ່​ໂລຫະ​ທອງ​ແດງ​ເງີ​ນ​ແລະ​ຄຳ ສຳ​ລັບ​ເປັນ​ເງີ​ນຕາ ຄື​ກັນ​ແຕ່​ຄົນ​ເອ​ເຊຍ​ໂດຍ​ສະ​ເພາະ​ເອ​ເຊຍ​ຕາ​ເວັນ​ອອກ​ໄດ້​ຫລໍ່​ໂລຫະ ທີ່​ໃຊ້​ເປັນ​ເຄື່ອງ​ວັດ​ແທກ​ລາຄາ​ມີ​ລັກສະນະ​ເປັນ​ກ້ອນ​ຫລື​ເປັນ​ແທ່ງ.ຕໍ່​ມາ​ໃນ​ສະ​ໄໝຕົ້ນຄຣີດຕະການ​ບ້ານ​ເມືອງ​ທີ່​ມີ​ທີ່​ຕັ້ງ ຢູ່​ໃນ​ບໍລິ​ເວນ​ເອ​ເຊຍ ຕາ​ເວັນ​ອອກ​ສ່ຽງ​ໃຕ້​ກໍ່​ໄດ້​ຮັບ​ເອົາ​ອິດ​ທິພົນ​ທາງ​ສາສະໜາ ການ​ເມືອງ​ການ​ປົກຄອງ ຈາກ​ອິນ​ເດຍກໍ​ໄດ້​ເຮັດ​ຫລຽນເງິນ​ ​ແລະ​ຄຳ​ທີ່​ມີ​ຮູບ​ສັນຍາ​ລັກ ທາງ​ລັດທິ​ພາມ ​ໂດຍ​ການ​ຫຼໍ່ ​ເຊັ່ນ:ອານາຈັກ​ຟູ​ນັນ ທີ່​ມີ​ທີ່​ຕັ້ງ ຕັ້ງ​ແຕ່​ບໍລິ​ເວນ​ທີ່​ເປັນ ສ່ວນ​ປາກ​ຂອງ ​ແມ່​ນ້ຳຂອງ​ໃນ​ປະ​ເທດ​ຫວຽດນາມ ຈົນ​ມາ​ຮອດ​ຕອນ​ໃຕ້​ຂອງ​ລາວ,ອານາຈັກ​ທະວາຣະວະ​ດີ ອັນ​ຕັ້ງ​ຢູ່​ໃນ​ບໍລິ​ເວນ​ຕອນ​ກາງຂອງ​ປະ​ເທດ​ໄທ.ອານາຈັກ ສີ​ກະ​ເສດ ​ໃນ​ມຽນມາ,ອານາຈັກ​ສີວິ​ໄຊ,

ຂຽນເມື່ອ ຂຽນເມື່ອ: ພ.ຈ.. 30, 2011 | ມີ 10 ຄຳເຫັນ ແລະ 0 trackback(s)

ເພືອ່ເປັນການ ຄຳນັບຮອບຕ້ອນວັນ ຊາດ ຄົບຮອບ 36 ປີ

ທະນາຄານ ແຫ່ງ ສປປ ລາວ ໄດ້ ຈັດພິມທະນະບັດມູນຄ່າ 2000 ພັນ ອອກຈໍລະຈອນ

ສາມາດແລກປ່ຽນໄດ້ ທີ່ ທະນາຄານ ແຫ່ງສປປລາວ ທຸກສາຂາ ແລະ ທະນາຄານທຸລະກິດ ທຸກແຫ່ງທີ່ຕັ້ງ ຢູ່ ສປປລາວ

ໂດຍບໍ່ເສຍຄ່າບໍລິການ ເລີ່ມ ຕັ້ງແຕ່ ວັນທີ 1 ທັນວາ 2011 ເປັນຕົ້ນໄປ

ຂໍອະໄພ ບໍ່ມີ ຮູບໃຫ້ເບີ່ງ

ເຫັນວ່າມີ ໃນ Facebook

ແລະ ເວບ Manager ຂອງໄທ ເພີ່ນເອົາລົງ ແບບວ່າ ອັບເດດໄວ ກວ່າ ເວບ ຂອງທະນາຄານ ອີກ

ປລ ສວ່ນ ທະນາບັດໃບ 1000 ກີບ ທີ່ເພີ່ນ ພິມຮູບ ສາມນາງສາວນັ້ນ ໃຜມີ ກໍ່ສາມາດເອົາໄປ ແລກປ່ຽນໄດ້ທີ່ ທະນາຄານເຊັ່ນກັນ ແລກໄດ້ຕາມມູນຄ່າ ແລະ ບໍຜິດກົດໝາຍ

ແລ້ວ ທ ຫລ ຈະນຳໄປທຳລາຍ ເອງ

ຂຽນເມື່ອ ຂຽນເມື່ອ: ພ.ຈ.. 29, 2011 | ມີ 6 ຄຳເຫັນ ແລະ 0 trackback(s)

 

ບົດແນະນຳ ຂອງລັດຖະມົນຕີວ່າການກະຊວງການເງິນ ກ່ຽວກັບການຈັດຕັ້ງປະຕິບັດ ລັດຖະບັນຍັດ ຂອງປະທານ ປະເທດ ສະບັບ ເລກທີ 001/ປປທ. ລົງວັນທີ 01.03.2011 ວ່າດ້ວຍການປັບປຸງອັດຕາ ອາກອນຕົວເລກທຸລະກິດ ອາກອນກຳໄລ ແລະອາກອນລາຍໄດ້ຈາກເງິນເດືອນ

 

ການຄິດໄລ່ເກັບອາກອນເງິນເດືອນ ນຳຜູ້ມີລາຍໄດ້ຈາກເງິນເດືອນ ຄ່າແຮງງານ ທີ່ເປັນຄົນລາວ ຄົນຕ່າງດ້າວ ຄົນຕ່າງປະເທດ ແລະທີ່ບໍ່ມີສັນຊາດ ທຸກຄົນທີມີລາຍໄດ້ ຈາກການເຄືອ່ນໄຫວວຽກງານ ຫລືອອກແຮງງານ ຢູ ສປປ ລາວ ຕາມອັດຕາທະວີຄູນ ຢ່າງເປັນເອກະພາບ ກັນແຕ່ 0%ຫາ 28% ຕາມຕາຕະລາງລຸມ່ນີ້:

ຂັ້ນ

ຖານເງິນເດືອນ

ພື້ນຖານຄິດໄລ່

ອັດຕາອາກອນ

ອາກອນແຕ່ລະຂັ້ນ

ອາກອນທັງໝົດ

(ກີບ)

1

1.000.000 ກີບລົງມາ

1.000.000 ກີບ

0%

0

0

2

1.000.001-3.000.000

2.000.000 ກີບ

5%

100.000

100.000

3

3.000.001 -6.000.000

3.000.000 ກີບ

10%

300.000

400.000

4

6.000.001-12.000.000

6.000.000 ກີບ

15%

900.000

1.300.000

5

12.000.001-24.000.000

12.000.000 ກີບ

20%

2.400.000

3.700.000

6

24.000.001-40.000.000

16.000.000 ກີບ

25%

4.000.000

7.700.000

7

40.000.000 ຂຶ້ນໄປ

 

28%

 

 

 ຈາກແຈ້ງການນີ້ ເຮົາຕ້ອງປະຕິບັດໃນ ເດືອນຕຸລາ 2011

ຖ້າເຮົາຢາກຕັ້ງສູດ ຄິດໄລ່ ໃນ Excel ເຮັດແນວໃດ???? ໃຜຄິດໄລ່ເງິນເດືອນຄົນຈະມີສູດ

 

ຊ່ວຍບອກແນ່ ເຮົາເຮັດບໍ່ເປັນ  ຂອບໃຈລວງໝ້າເດີ

ຂຽນເມື່ອ ຂຽນເມື່ອ: ພ.ຈ.. 28, 2011 | ມີ 2 ຄຳເຫັນ ແລະ 0 trackback(s)

ຫອຍເບ້ຍ ( Cowrie)

ຖຶກນິຍົມໃຊ້ເປັນເຄື່ອງຫມາຍ ຂອງການແລກປ່ຽນຢ່າງກ້ວາງຂວາງ ຂອງຄົນອາຟຣິກກາ ແລະ ອາຊີຕາເວັນອອກ. ເປືອກຫອຍເບ້ຍຖືກນຳມາຈາກ ທະເລຕື້ນໃນຫມູ່ເກາະມານດີບ.(Maldive) ໃນມະຫາສະຫມຸດອິນເດຍ ຫອຍຊະນິດ ນີ້ໄດ້ຖືກພໍ່ຄ້ານຳເຂົ້າມາຂາຍໃນມຽນມ້າ,ໄທ,ອິນໂດເນເຊຍ, ມາເລເຊຍ,ຫວຽດນາມ,ກຳປູເຈຍ,ລາວແລະຈີນ.

      ເປືອກຫອຍເບ້ຍ ໄດ້ຖືກໃຊ້ເປັນສື່ກາງສຳລັບການຊື້ຂາຍແລກປ່ຽນຫມູນວຽນໃນທ້ອງຕະຫລາດໂດຍສະ ເພາະໃນຈີນພົບວ່າມີການຫລໍ່ໂລຫະທອງແດງເປັນຮູບຄ້າຍຄືຫອຍເບ້ຍເພື່ອໃຊ້ເປັນເຄື່ອງຫມາຍຊື້ຂາຍແລກປ່ຽນ ໃນຍາມທີ່ຫອຍເບ້ຍຂາດຕະຫລາດ ເມືອ່ 1750 ປີກ່ອນ ຄສ ຫລື 3750 ປີມາແລ້ວ.

      ສຳລັບໃນລາວເປືອກຫອຍເບ້ຍ ກໍ່ໄດ້ຖືກນຳມາໃຊ້ເປັນສັນຍາລັກຊື້ຂາຍຊຳລະຫນີ້ໄດ້ຖືກຕ້ອງຕາມກົດ ຫມາຍດັ່ງໃນກົດຫມາຍ ຣາຊະສາດ(ກົດຫມາຍລາວບູຮານ)ໄດ້ໃຊ້ຫົວຫນ່ວຍເບ້ຍເປັນອັດຕາປັບໃຫມດັ່ງວ່າ:

“ຜີວ່າລັກຊຸດລັກຊ້ອນ ລັກລັນລັກຈັ່ນ ໃຫ້ໄຫມ ເບ້ຍ ໑ ບໍ່ໄດ້ຂອງເກົ່າຄືນ ໃຫ້ໄຫມ ໓ ເບ້ຍແລ”ຫລື “ໃຜຜູ້ໃດແກ້ງຖອນຕົ້ນເຂົ້າທ່ານໃຫ້ໄຫມ ໕ ມື່ນ  ໕ພັນເບ້ຍເປັນເງິນ ໒ ບາດ ສະຫລືງ”

ໃນລະຫວ່າງ ຄ.ສ 1870 ທາງພາກເຫນືອຂອງລາວຍັງຄົງເອີ້ນຫັວຫນ່ວຍເງິນວ່າເບ້ຍດັ່ງມີມາດຕາເງິນວ່າ:

10 ຝົນ ເປັນ  1 ບັກ

10 ບັກ ເປັນ  1 ເບ້ຍ

10   ເບ້ຍ ເປັນ 1ປົງ

ໃນລະຫວ່າງ ຄ.ສ 1943 – 1944 ລັດຖະບານຝຣັ່ງໄດ້ຜະລິດເງິນຫລຽນສຳລັບໃຊ້ໃນການຊື້ຂາຍຝີ່ນ ເນື່ອງຈາກ ຜູ້ຂາຍຝີ່ນດີບ ບໍ່ຮັບເງີນເຮັດດ້ວຍເຈ້ຍ ເງິນຫລຽນດັ່ງກ່າວເປັນໂລຫະເງິນ,ດ້ານຫນ້າເປັນຮູບ ຫົວກວາງ.ດ້ານຫລັງມີ ອັກສອນລາວຂຽນໄວ້ວ່າ” ເງິນສົດ ຫນື່ງເບ້ຍ”ມີນ້ຳຫນັກ ສິບ ສະຫລືງ ຫລື 38 g(ກຣາມ) ແລະອີກແບບຫນື່ງ ຂະຫນາດ 34g(ກຣາມ).ດ້ານຫນ້າມີ ອັກສອນຈີນ ປະດິດອ່ານວ່າ” ຟ”ຫຼື “ປູ”.ດ້ານຫລັງ ມີອັກສອນລາວຂຽນວ່າ “ ໜຶ່ງ​ເບ້ຍ​ເງິນສົດ”ດ້ວຍ​ເຫດ​ນີ້​ເອງ​ຄົນ​ທາງ​ເໜືອ​ຈື່ງ​ຍັງ​ນິຍົມ​ເອິ້ນ​ວ່າ ​ເບ້ຍ.​ເຖິງ​ແມ່ນ​ວ່າ​ຈະ​ໃຊ້​ເງິນ​ທີ່​ມີ​ຫົວໜ່ວຍ ​ເປັນ​ກີບ​ແລ້ວ​ກໍ່ຕາມ.ຄຳ​ວ່າ​ເບ້ຍ​ເຮົາ​ຫາ​ກໍ່​ເຊົາ​ເອີ້ນ​ຫວ່າງ 30 ກວ່າ​ປີ​ມາ​ນີ້​ເອງ.

ເລື່ອງ: ສັນຕິສຸກ ສຸວິໄຊ

ວາລະສານ ທ່ຽວເມືອງລາວ No .30 July – December 2006

 

ຂຽນເມື່ອ ຂຽນເມື່ອ: ພ.ຈ.. 28, 2011 | ມີ 3 ຄຳເຫັນ ແລະ 0 trackback(s)

ເງີນປ່ຽງນ້ຳອອ້ຍ

ກ່ອນຈະມີເງິນຕາ ໃນສະໄຫມກ່ອນປະຫວັດສາດ ມະນຸດ ທີ່ອາໄສຢູ່ໃນບໍລິເວນອັນທີ່ເປັນທີ່ຕັ້ງຂອງ ປະເທດ ສ ປປ ລາວ ແລະປະເທດຂ້າງຄຽງ ໄດ້ມີການໃຊ້ໂລຫະມີຄ່າ ແທນເງິນ,ໂລຫະດັ່ງກວ່າຄື: ທອງແດງ,ຄຳແລະເຫລັກ ເພາະມີ ການຄົ້ນພົບ ບໍ່ທອງແດງບູຮານ ໃນບໍລິເວນ ພູໂຫລ້ນ ຊຶ່ງຕັ້ງຢູ່ທາງຟາກແມ່ນ້ຳຂອງໄປທາງທິດຕາເວັນ ຕົກຂອງນະຄອນຫລວງວຽງຈັນ ແລະພົບບໍລິເວນທີ່ເປັນເຕົາເຜົາເຫລັກ ຢູ່ບໍລິເວນທີ່ເປັນບໍ່ຄຳ ແລະບໍ່ທອງແດງ ໃນ ເຂດເມືອງ ວີລະບູລີ,ເມືອງເຊໂປນ ແຂວງສະຫັວນນະເຂດ ກໍ່ໜ້າຈະມີການຂຸດຄົ້ນຫາໂລຫະມີຄ່າມາຕັ້ງແຕ່ສະໄໝ ກ່ອນປະຫວັດສາດແລ້ວ.ນອກຈາກນັ້ນຍັງມີການພົບກ້ອນທອງແດງ ຕາມແຫລງບູຮານຄະດີຕ່າງໆ.ກ້ອນທອງແດງທີ່ ພົບມີລັກສະນະຄ້າຍຄືກ້ອນນ້ຳອ້ອຍຫລືທີ່ຄົນສ່ວນຫລາຍເອີ້ນວ່າ “ ເງິນປ່ຽງນ້ຳອ້ອຍ” ຫລືທີ່ຄົນທາງເຫນືອ ເອີ້ນວ່າ “ເງິນທອກ”

ດັ່ງນັ້ນ ຈຶ່ງພໍສັນນິຖານໃນເບື້ອງຕົ້ນໄດ້ວ່າ ຫມາກປັດແກ້ວ,ຫີນສີ,ເປືອກຫອຍແລະກອງ ຫລືຄ້ອງທອງສຳລິດ ໄດ້ຖຶກນຳເຂົ້າມາເພືອ່ໃຊ້ເປັນເຄື່ອງແລກປ່ຽນກັບທອງແດງ,ຄຳແລະເຫລັກທີ່ມີການຜະລິດຢູ່ໃນບໍລິເວນສອງຟາກຝັ່ງ ແມ່ນ້ຳຂອງ ຕອນນີ້ ຊື່ງນັບເປັນການແລກປ່ຽນຊື້ຂາຍໃນໄລຍະຕົ້ນຂອງມະນຸດບູຮານ ທີ່ອາໄສໃນບໍລິເວນທີ່ເປັນທີ່ ຕັ້ງຂອງ ສປປ ລາວ ໃນປັດຈຸບັນ.

      ການແລກປ່ຽນໂດຍການໃຊ້ ກ້ອນໂລຫະກ້ອງແຂນເຄື່ອງເອ້ປະດັບ ອາວຸດປະເພດໃບຫອກ ຂວານໂລຫະ ຂວານຫີນ ແລະເຄືອ່ງມຶເຄື່ອງໃຊ້ ເຊັ່ນ:ຫມາກຈົກ,ຫມາກສົບໄຖ,ຫມໍ້,ໄຫ ແລກປ່ຽນກັບສີ່ງຂອງອື່ນໆຕາມຄວາມພໍ ໃຈຂອງທັງສອງຝ່າຍນັ້ນໄດ້ມີການພັດທະນາເລື້ອຍມາເປັນລຳດັບ.

ເປືອກຫອຍທະເລທີ່ຖືກ ນຳມາເຮັດເປັນຕ້າງຫູກ້ອງແຂນ ແລະຮ້ອຍເປັນສາຍສອ້ຍໄດ້ຖຶກນຳມາເປັນເຄືອ່ງຫມາຍ ຂອງການແລກປ່ຽນແລະເປັນທີ່ຍອມຮັບຂອງແຕ່ລະສັງຄົມ ຂອງກຸ່ມຄົນທີ່ອາໄສຢູ່ໃນບໍລິເວນ ເອເຊຍຕາເວັນອອກ ສືບເນື່ອງມາຫລາຍພັນປີ ຫອຍດັ່ງກວ່າຄື: “ ຫອຍເບ້ຍ”

ເລື່ອງ: ສັນຕິສຸກ ສຸວິໄຊ

ວາລະສານ ທ່ຽວເມືອງລາວ No .30 July – December 2006 .(ໃນວາລະສານ ມີຮູບປະກອບນຳ ໃຜຢາກເຫັນ ກໍ່ໄປຫາມາອ່ານ )

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

sumo post 55

ຂຽນເມື່ອ ຂຽນເມື່ອ: ພ.ຈ.. 28, 2011 | ມີ 1 ຄຳເຫັນ ແລະ 0 trackback(s)

ເລື່ອງ: ສັນຕິສຸກ ສຸວິໄຊ

ວາລະສານ ທ່ຽວເມືອງລາວ No .30 July – December 2006

  1. ການແລກປ່ຽນ

ການໂຮມໂຕກັນເປັນສັງຄົມຂອງມະນຸດ ນອກຈາກຈະມີປະໂຫຍດ ໃນທາງການເມືອງ ການປົກຄອງແລ້ວ ໃນສັງຄົມຍັງມີການຫມູນວຽນ ທາງເສດຖະກິດລວມຢູ່ນຳ ເລີ່ມຈາກການຜະລິດ ເພືອ່ບໍລະໂພກ ໃນຄອບຄົວ ເມືອ່ໄດ້ຫລາຍ ຈົນເກີນຄວາມຕ້ອງການ ຂອງຄອບຄົວແລ້ວ ກໍ່ມີການແຈກຍາຍໄປຕາມບ້ານໃກ້ເຮືອນຄຽງໂດຍຜູ້ ຮັບອາດມີສີ່ງຕອບແທນ ເພື່ອເປັນການແລກປ່ຽນ .ເລີ່ມຈາກອາຫານແລກປ່ຽນກັບອາຫານເຊັ່ນ:ໃນບາງສັງຄົມ ຄອບຄົວທີ່ສາມາດຜະລິດໄດ້ຫລາຍ ໃນບາງຄັ້ງກໍ່ຕັກອາຫານໃສ່ຖ້ວຍແຈກຍາຍໄປຍັງ ຄອບຄົວອື່ນໆ ອ້ອມຂ້າງ ເມືອ່ຄອບຄົວອື່ນໆໄດ້ ຮັບອາຫານແລ້ວ ອາດຕັກເກືອໃສ່ໃນຖ້ວຍທີ່ໃສ່ອາຫານມານັ້ນ ສົ່ງຄືນເປັນການແລກປ່ຽນ ໃນສັງຄົມ ປະຖົມບູຮານຍຸກກ່ອນປະຫັວດສາດ ກໍ່ໄດ້ປະຕິບັດເຊັ່ນນີ້ກ່ອນຈະມີເງິນຕາໃຊ້ແລກປ່ຽນຊື້ຂາຍ.

ໃນທາງບູຮາຄະດີ ນັກບູຮານຄະດີ ໄດ້ມີການຄົ້ນພົບຂຸມຝັງສົບ ຂອງມະນຸດບູຮານທີ່ມີເຄື່ອງໃຊ້ ເຄື່ອງເອ້ ແລະອາ ວຸດຕ່າງໆຝັງລວມຢູ່ກັບສົບຜູ້ຕາຍ ເຊັ່ນ:ກ້ອງແຂນທອງແດງ ຫລື ທອງສຳລິດ (ໂລຫະທອງແດງປະສົມຊືນ ແລະກົ່ວ)ຕ້າງຫູ,ສາຍສ້ອຍ ທີ່ເຮັດດ້ວຍເປີອກຫອຍທະເລ,ຫມາກ ປັດແກ້ວສີ,ຫມາກປັດຫີນສີ,ຂວານຫີນ,ຂວານ ທອງແດງຫລືທອງສຳລິດ,ໃບຫອກທອງແດງຫລືທອງສຳລິດ.ຖ້າຢູ່ໃນຍຸກເຫລັກ ກໍ່ມີເຄືອ່ງມືເຫລັກ ແລະອາວຸດທີ່ ເຮັດດ້ວຍເຫລັກ,ພາຊະນະດິນເຜົາເປັນຕົ້ນ.

ເຄື່ອງເອ້ ເຄື່ອງປະດັບ ທີ່ເຮັດຈາກເປືອກຫອຍທະເລ ຫມາກປັດ,ແກ້ວສີ,ປະເພດຫີນ ຄານີລຽນ Carneloan, ຫີນອາເກດ Agate ເປັນເຄືອ່ງປະດັບທີ່ຖຶກນຳເຂົ້າມາຈາກ ພາຍນອກເຊັ່ນ:ເປືອກຫອຍທະເລ ຈາກຫວຽດນາມ ຫມາກປັດແກ້ວແລະຫີນສີ ຈາກອິນເດຍ.ບອກຈາກນັ້ນ ຍັງພົບເຄືອ່ງໃຊ້ທີ່ເປັນຂອງລວມຫມູ່ ເຊັ່ນ: ກອງຫລື ຄ້ອງ ທອງສຳລິດທີ່ປັດຈຸບັນເອີ້ນວ່າກອງທອງ ຫລືຄ້ອງບ້າງ ທີ່ມີການຜະລິດຢູ່ໃນບໍລິເວນທີ່ເປັນແຂວງຢູນານ ແຂວງກວາງສີ ປະເທດຈີນແລະທາງຕອນເຫນືອຂອງປະເທດຫວຽດນາມ ໃນປະຈຸບັນ.

ແນ່ນອນສີ່ຂອງດັ່ງກ່າວມາຂ້າງເທີງນີ້ຄົນບູຮານຄົງຈະບໍ່ໄດ້ນຳ ເຂົ້າມາແຢກຢາຍກັນຫລີ້ນລ້າໆ ແຕ່ຕ້ອງນຳເຂົ້າມາ ຢ່າງມີວັດຖຸປະສົງ.ວັດຖຸປະສົງທີຫນື່ງຄື:ຂາຍແລ້ວຜູ້ຊື້ເອົາຫຍັງຊື້ ?

 

Publish post by Sumo

ຂຽນເມື່ອ ຂຽນເມື່ອ: ພ.ຈ.. 25, 2011 | ມີ 9 ຄຳເຫັນ ແລະ 0 trackback(s)

ປະຫວັດຄວາມເປັນມາຂອງເງີນກີບໃນປະຈຸບັນ

ພາຍຫັລງປະເທດຊາດໄດ້ຮັບການປົດປ່ອຍ ຢ່າງສົມບູນໃນວັນທີ 2 ທັນວາ 1975 ລາວໄດ້ປະການເປັນປະເທດ

ສາທາລະນະລັດ ປະຊາທິປະໄຕ ປະຊາຊົນລາວ

13/06/1976 ທ ຫ ລ(ທະນາຄານແຫ່ງ ປະເທດລາວ) ໄດ້ພິມເງິນກີບ ປົດປ່ອຍ ອອກຈໍລະຈອນ ເພື່ອປ່ຽນແທນ ເງິນກີບວຽງ ຈັນ ອັດຕາແລກປ່ຽນ ແມ່ນ 1 ກີບ ປົດປ່ອຍ ຕໍ່20 ກີບວຽງຈັນ

16/12/1979 ທ ຫລ ໄດ້ພິມຈຳຫນ່າຍເງິນກີບ ທະນາຄານປະຈຸບັນອອກຈໍລະຈອນ ເພືອ່ປ່ຽນແທນເງິນກີບ ປົດປ່ອຍ ອັດຕາ ແລກປ່ຽນ ແມ່ນ 1 ກີບ ປະຈຸບັນ ຕໍ່ 100 ກີບປົດປ່ອຍ ໃນເວລານັ້ນ ທຫລ ໄດ້ພິມປະເພດໃບ 1,ກີບ 5ກີບ ,10ກີບ ,20ກີບ,50ກີບ,

1986 ພີມ 100 ກີບ

1988 ພິມ  500

1992  ພິມ 1000

1997  ພິມ 2000& 5000

2003  ພິມ 10000 &20000

2006 ພິມ 50000

2010    ພິມ         100000 ເປັນທີ່ລະ ນຶກ ຄົບຮອບ 450 ນະຄອນຫລວງວຽງຈັນ

ຫາກສົນໃຈຢາກສຶກສາປະຫັວດຄວາມເປັນມາຂອງເງິນກີບລາວເຣົາ ແມ່ນ ສາມາດ ຕິດຕໍ່ສອບຖາມຂໍ້ ມູນ ແລະໄປ ຢ້ຽມຢາມໄດ້ ທີ່ຫ້ອງສະຫມຸດ ທຫລ ສຳນັກງານໃຫ່ຍ ນະຄອນຫລວງ  ເພິ່ນມີ ຫ້ອງສະຫມຸດ ແລະພະນັດງານ ວິຊາການ ຄອຍໃຫ້ບໍລິການ ແກ່ມວນຊົນ ໃນມື້ລັດຖະການ ແຕ່ຕ້ອງແຈ້ງທາງຫ້ອງສະຫມຸດລວງຫນ້າກ່ອນ ບໍ່ເສຍຄ່າທຳນຽມ ແລະມີ ປື້ມ ຫລາຍປະເພດ ຄົບທຸດຫມວດໝູ່ ໄວ້ໃຫ້ ເລືອກ ອ່ານ ເລືອກຢືມ ສຳຫລັບການຢືມແມ່ນມີການສະຫມັກສະມາຊິກ ລາຍລະອຽດ ໄປຖາມເອງ

 (ປລ ພະນັກງານ ວິຊາການທີ່ປະຈຳການນະ ງາມໆໆ ນາງສາວ ເງີນກີບ ນີ້ແລະ ຖ້າຢາກເຫັນຕົວຈິງລະ ໄປເບີ່ງເດີ)

ຂຽນເມື່ອ ຂຽນເມື່ອ: ພ.ຈ.. 17, 2011 | ມີ 3 ຄຳເຫັນ ແລະ 0 trackback(s)
ໜວດໝູ່: ທັມມະ

( ວິທີ ສວດມົນ))

ໃຫ້ເລີ່ມສວດ ຕັ້ງແຕ່ບົດບູຊາພຣະຣັຕະນະໄຕຣ ກາບພຣະຣັຕະນະໄຕຣ,ນະມັດສະກາລ ພຣະຣັຕະນະໄຕຣ( ນະໂມ ສາມ ຈົບ) ຄຳຂໍຂະມາ ພຣະຣັຕະນະໄຕ. ໄຕຣສະລະນະຄົມ ຖະຫວາຍພອນພຣະ (ອິຕິປິ ໂສ) ພຸທທະໄຊມຸງຄຸນຄາຖາ (ພາຫຸງໆ) ພຽງ ຫນື່ງຈົບ ຈາກນັ້ນໃຫ້ສວດ ອິຕິປິ ໂສ ເທົ່າອາຍຸບວກດ້ວຍ 1 ເສັດແລ້ວໃຫ້ແຜ່ເມຕຕາແກ່ຕົນເອງ ແຜ່ເມດຕາໃຫ້ພອນສັດ ແຜ່ສ່ວນກຸສົນ ເສັດແລ້ວຈີ່ງອະທິຖານຕາມສິ່ງທີ່ປາດຖະຫນາ ຈາກນັ້ນຈິ່ງສວດພຣະຄາຖາແລະ ບົດສວດອື່ນໆ.


« ໜ້າກ່ອນນີ້  |  ສະແດງຂໍ້ມູນ 1-50 ຈາກທັງໝົດ 136  |  ໜ້າຕໍ່ໄປ »