- ມີຄົນຖາມສາຍເຊລຳເພົາ ເຂົ້າມາທັງທາງອີເມລລ ແລະທັງທາງກົງ(ສ່ວນຕົວ) ວ່າ ວັນທີ ໑໔ ກຸມພາ ເປັນວັນວາເລນໄທນ໌ ນັ້ນຊາວໄທຍ໌ນິຍົມກັນຈົດທະບຽນກັນແຕ່ງານ ນັບແຕ່ປີ ໒໐໐໐ ເປັນຕົນມານັ້ນກິນດອງດີບໍ ?
- ຫາກຖາມກົງ ກະຕອບກົງ, ຜູ້ຂຽນກໍຕອບວ່າ "ກິນດອງດີແທ້"
- ຜູ້ຖາມກໍຖາມຢ້ອນກັລຄື "ເອົາວ໌ ຄືວ່າຈັ່ງຊັ້ນທ່ານອານຈາຣຍ໌"
- ກໍເພາະວ່າ ຖາມວ່າກິນດອງດີ ບໍ ກະຕອບວ່າດີ ຫາກຈະໃຫ້ອະທິບາຍ ກໍຕອບວ່າມັນດີ ເພາະການກິນເປັນເລື່ອງບໍ່ສຳຄັນ ແລະບໍ່ໄດ້ກິນສຳ ຄັນກວ່າ ຫາກມີການກິນດອງວັນນັ້ນ ຄົນວ່ນຫຼາຍຈະອີ່ມໜຳສຳລານຖ້ວນໜ້າ ເພາະວັນວ່າເລນໄທນ໌ດຽວນີ້ຄົນເຂົານິຍົມກັນທົ່ວໂລກແລ້ວ ເຖິງຖ້າບໍ່ມີການຈັດງານດອງ ເຂົາກໍນັດກັນໄປຈັດງານລ້ຽງຢູ່ແລ້ວ ຫາກມີການກິນດອງ ກໍດີຂຶ້ນໄປອີກ (ສຳລັບຜູ້ກິນ) ສຳລັບເຈົ້າຂອງງານ ນັ້ນຕ້ອງໄດ້ສຶກສາກັນອີກຫຼາຍຢ່າງ, ສ່ວນເຈົ້າຂອງຮ້ານ
ອາຫານ ແມ່ເຂົາຕ້ອງການທີ່ສຸດຢາກໃຫ້ມີງານດອງທຸກວັນ ເພາະຈະໄດ້ມີຣາຍໄດ້ທຸກວັນນັ້ນເອງ.

- ແຕ່ຫາກຖາມເອົາຄວາມຮູ້ ກໍຈະຕອບແບບພຸດທະສາສນາ ຄື "ຣືກດີ, ຍາມດີ: ສະຫວ່າງດີ, ຊົ່ວດີ, ຄູ່ດີ, ຄະນະດີ ແລ້ວດີ = ສຸນັກຂັດຕັງ ສຸມັງຄະລັງ........" ບົດທ້າຍໄຊຍະມັງຄະລະສູດ (ມະຫາກາ....)

- ແຕ່ຖ້າຕອບແລ້ວ ນຳເອົາປະຕິບັດໄດ້ໃນທາງສັງຄົມ ແລະວັດທະນະທັມ ຕ້ອງຕອບຕາຫຼັກໂຫຣາສາດບູຮານ ຕອບວ່າ "ວັນທີ ໑໔ ກຸມພານັ້ນ ແຕ່ງານບໍ່ໄດ້ ເພາະເປັນວັນທີ່ຫ້າມ(ບໍ່ອະນຸຍາດໃຫ້ແຕ່ງງານ ບໍ່ແມ່ນຫ້າມວັນທີ ໑໔ ກຸມພາ ແຕ່ຫ້າມຕາມປັກກະທິນທາງໂຫຣາສາດ ທີ່ເປັນວັນທີ່ບໍ່ຄວນແຕ່ງງານ ເນື່ອງຈາກວ່າວັນທີ ໑໔ ກຸມພາ ປີ ໒໐໑໐ ນັ້ນກົງກັບຂຶ້ນ ໑ ຄ່ຳ ເດືອນ ໔ ທາງປະຕິທີນຈັນທະລະຄະຕີ ວັນນີ້ດີສຳລັບລືກອື່ນ ຫາກຖືເປັນລືກຂໍສາວແມ່ນເປັນວັນດີບັນດານໃຫ້ເປັນມຸງຄຸນໄດ້ ແຕ່ຫາກ ຖືຣືກແຕ່ງງານແມ່ນບໍ່ໄດ້ເດັດຂດາ ເຖິງວ່າວັນນີ້ເປັນເດືອນ ໔ ເຊິ່ງເປັນເດືອນທີ່ອະນຸຍາດໃຫ້ແຕ່ງງານ ແຕ່ຣືກຂອງວັນນັ້ນ ເປັນວັນຫ້າມ.
ວັນຂຶ້ນ ໑ ຄ່ຳເດືອນສີປີນີ້ເປັນວັນຫົວສູບຂາຂຶ້ນປັນວັນບໍ່ດີ ຜູ້ຍິງຈັກຕາຍກ່ອນ(ຄຳວ່າຫົວສູບຂ່າຂຶ້ນ ຄືຫົວຜູ້ຍິງໄປສູບຂາຜູ້ຊາຍ).


ນີ້ຄືຣືກຫົວຮຽງໝອນ ເປັນຂອງລາວບູຮານ ທີ່ຖືກັນມາຈົນຮອດປີ ໑໙໙໐, ຫຼັງຈາກນັນເປັນຕົ້ນມາ ຕາມສັງເກດການກິນດອງແມ່ນອາໄສວັນເສົາເອົາທິດ ອີງຕາມວັນສະດວກ ຫຼັງປີ ໑໙໙໙ ເປັນຕັນມາຄົນລາວນະຍົມນຳໄທຍ ທີ່ຈົດທະບຽນສົມຣົດໃນວັນ ວາເລັນໄທນ໌ ລາວກໍນິຍົມນຳເຂົາຮອດບັດນີ້.(ໂທຣະທັດ)

- ແລ້ວວັນຂຶ້ນ ໑ ຄ່ຳນັ້ນດີແນວໃດ ກໍຕ້ອງຕອບວ່າດີທຸກເກືອບທຸກຢ່າງແມ່ນກະທັງໄປໝັ້ນສາວ ຫຼືຂໍສາວ, ວັນນີ້ຈະດີ ຫຼືບໍ່ດີ ຝອຍບອກໄວ້ດີດັ່ງນີ້ "ໄປຄ້າຂາຍທາງບົກບໍ່ດີ ໄປທາງເຮືອໄດ້ລາບອເພາະແມ່ນາຍ, ໂອມສາວກ່າວເມັຍດີ, ຊື້ສັດດີ (ຣົດລານພາຫານະ ຍົນຍານ ຄວາຍ ມ້າ ຍົນດີ) ຕັດເສື້ອຜ້າ ຊື້ເສື້ອຜາໃໝ່ດີ ຈະໄດ້ລາບເພາະຄົນດຳແດງຕາເຫຼືອກ, ທ່ານຫ້າມບໍ່ໃຫ້ໄປຫາຂຸນນາງ ທ້າວພຣະຍາແລ ໂຊກດີຕົກແຕ່ເຊົ້າເຖິງບ່າຍ ໂຊກຮ້າຍຕົກແຕ່ບ່າຍ ເຖິງໄກ່ຂັນ ແລະເທບພະຈອນຢູ່ຫົວໃນແລດ ການເຮັດບຸນທາງສາສນາ ທຸກຢ່າດີ ເປີດຮ້ານໃໝ່ ຂຶ້ນເຮືອນດີແລ.
- ນັ້ນແມ່ນຕຳລາເບິ່ງຣືກງາມຍາມດີ ແລະຣືກຫົວຮຽງໝອນ, ຫາກທ່ານທັງຫຼານສົນໃຈຈະແຕ່ງງານ ຖາມວ່າຈະເລືອກວັນໃດດີ ກໍຈະຕອບ ວ່າຕາມຕຳລານັ້ນ ໃຫ້ຖືເອົາດັ່ງນີ້.

- ວັນຫົວຮຽງໝອນສຳລັບແຕ່ງານເປັນສີຣິມຸງຄຸນ ແລະເດືອນຄວນແກ່ການແຕ່ງງານເປັນດັ່ງນີ້.
- ການແຕ່ງງານ ຄົນລາວບູຮານ ນັບຖື ແລະອະນຸຍາດແມ່ນເດືອນຄູ່ (ທ່ານໃຫ້ເບິ່ງງ່າຍໆ ຄືແຫງນໜ້າເບິ່ງຟ້າຍາມກກາງຄື ຈະເຫັນເດືອນ ຄູດາວ ທັງເທິງທັງລຸ່ມເດືອນນັ້ນແຕ່ງງານໄດ້.
- ເດືອນທີ່ນະຍົມແຕ່ງງານ ຄື ເດືອນຄູ່ ຄື ເດືອນ ໒, ໔, ໖, ໘, ໑໐, ໑໒ ແຕ່ຄົນລາວເປັນຊາວພຸດ ບໍ່ນິຍົມກິນດອງຍາມກາງພັນສາ ສະນັ້ນ ເດືອນ ໘ ແຮມ ກັບເດືອນ ໑໐ ເປັນເດືອນທີ່ພຣະສົງເຂົ້າພັນສາ ສະນັ້ນ ເດືອນ ໘ ແຮມ ກັບເດືອນ ໑໐ ທັງຂຶ້ນທັງແຮມ ແຕ່ງງານບໍ່ໄດ້ (ຫຼືບໍ່ນິຍົມແຕ່ງງານ), ການແຕ່ງງານນັ້ນ ອະນຸຍາດໃຫ້ແຕ່ງທັງຂຶ້ນທັງແຮມ ແຕ່ຊາວຫຼວງພຣະບາງກັບນິຍົມແຕ່ເດືອນ ໙ ເຊິ່ງເປັນເດືອນຄີກ ເພາະເຂົາຖືເລກ ໙ ເປັນສີຣິມຸງຄຸນ ແຕ່ຊາວລາວທົ່ວໄປບໍ່ນິຍົມ ທາງທີ່ດີບໍ່ຄວນເຮັດສາເລີຍ ເພາະເປັນການເຄົາຣົບພຣະພຸດ ພຣະທັມ ແລະພຣະສົງ.
- ວັນສຳລັບແຕ່ງງານ ທີ່ເປັນຣືກດີ ແລະເປັນວັນຫົວຮຽງມອນນັ້ນເປັນດັ່ງນີ້
- ວັນຂ້າງຂຶ້ນມີວັນດີຢູ່ ໓ ວັນຄື.
໖ ຄ່ຳວັນຫົວຮຽງໝອນດີກົງກັບວັນໃດກໍໄດ້ ແຕ່ຫາກກົງກັບວັນພຸດ ດີ​ແທ້
໑໐ ຄ່ຳວັນຫົວຮຽງໝອນດີກົງກັບວັນໃດກໍໄດ້ ແຕ່ຫາກກົງກັບວັນ ພະຫັດດີແທ້
໑໓ ຄ່ຳວັນຫົວຮຽງໝອນດີກົງກັບວັນໃດກໍໄດ້ ແຕ່ຫາກກົງກັບວັນ ຈັນດີແທ້
- ວັນຂ່າງແຮມມີວັນດີຢູ່ ໔ ວັນຄື
໔ ຄ່ຳວັນຫົວຮຽງໝອນດີກົງກັບວັນໃດກໍໄດ້ ແຕ່ຫາກກົງກັບວັນສຸກດີແທ້
໗ ຄ່ຳວັນຫົວຮຽງໝອນດີກົງກັບວັນໃດກໍໄດ້ ແຕ່ຫາກກົງກັບວັນ ອັງຄານດີ
໑໐ ຄ່ຳວັນຫົວຮຽງໝອນດີ ກົງກັບວັນໃດກໍໄດ້ ແຕ່ຫາກກົງກັບວັນ ພະຫັດດີ
໑໔ ຄ່ຳວັນຫົວຮຽງໝອນດີກົງກັບວັນໃດກໍໄດ້ ແຕ່ຫາກກົງກັບວັນ ສຸກດີ
- ໝາຍເຫດ ສຳລັບເດືອນ ໔ ນັ້ນ, ຫ້າມແຕ່ງງານວັນ ຂຶ້ນ ໔ ຄ່ຳ ເພາະວັນ ໔ ຄ່ຳ ເດືອນສີ ເປັນວັນອຸບາດຂອງເດືອນ, ນອກຈການັ້ນ ວັນເລົ່ານີ້ ຫາກກົງກັບວັນຟູຂອງເດືອນ ຂອງປີ ຍິ່ງດີ ຫ້າມແຕ່ວັນອຸບາດ, ວັນໂລກະວິນາດ, ກາຣະຄີນີ, ວັນເກົ້າກອງ ແລະວັນຫຼົ່ມຫຼວງ (ເຊິ່ງມີຕຳລາເບິ່ງຕ່າງຫາກ ປີນີ້ ປີສລູ ຈົນຮອດປີໃໝ່ລາວ ວັນອັງຄານເປັນໂລກາວິນາດຫ້າມຣືກ.
(ທາງທີ່ດີ ຜູ້ຈະແຕ່ງງານຕ້ອງໄປຫາຣືກງາມຍາມດີກັບທ່ານຜູ້ຮູ້ ຄູບາອາຈານໃຫ້ເພີ່ນຕາມຕຳລາໃຫ້)
ທັງນີທັງນັ້ນ ການແຕ່ງງານ ຫຼືຣືກໃດໆ ກໍດີ ຫາກເຮົາເປັນຄົນດີແລ້ວ ກໍຍ່ອມເປັນມຸງຄຸນ ແຕ່ຫາກຍັງບໍ່ແນ່ໃຈກໍຄວນທີ່ຢຶດຖືວັດທະນະທັມລາວ ໄວ້ແນ່ ອາດຈະເຮັດໃຫ້ຊີວິດເຮົາດີ ສັງຄົມ ແລະປະເທດຊາດກໍກີນຳ.
ຢ່າລືມວ່າ "ຂວງເຮືອນ, ຂວງຄົນຂວງຊ້າ, ຂວງເຮືອ ງົວ ຄວາຍ ຊ້າງ ມ້າຂວງໄວ" ໝາຍວ່າຄັນຄົນຂວງມັນຂວງຊ້າ ເຫິງຈົນລືມມັນ ຈຶ່ງເກີດບັນຫາ ບາດມັນເກີດບັນຫາເຮົາກໍຢາກທີ່ຈະຮູ້ຕົ້ນເຫດຂອງບັນຫາ ຫາກຂວາງວັດຖຸ ຂອງໃຊ້ ສັດສາວາສິ່ງ ມັນຂວງໄວ ເຣົາກໍຮູ້ບັນຫາ ແລ້ວເຮົາກໍຈັດການກັບບັນຫາໄກ້ທັນທ່ວງທີ" ທ່ານຜູ້ຫວັງຄວາມຈະເລີນໃນຊີວິດຄອບຄົວ ກໍຈົ່ງເຫັນຄຸນຄ່າແທ້ ໃຫ້ຫຼານຄຸນຄ່າທຽມເທີ້ນ.

- ສຳລັບວັນທີ ໑໔ ກຸມພານັ້ນ ຫາກທ່ານຜູ້ບໍ່ຖືຣືກຖືຍາມ ຈະແຕ່ງກໍວັນນີ້ຍ່ອມດີ ແຕ່ໃຫ້ທ່ານຖືກຕາມຫຼັກຂອງພຣະພຸດທະເຈົ້າວ່າ ຣືກດີ ຍາມດີ ສະຫວ່າງດີ ຮຸ່ງດີ ບຸກຄົນດີ ແມ່ນດີ ແລ້ວໃຫ້ຖືຫຼັກທັມຕາມ ພຣະພຸດທະເຈົ້າໄປຕລອດຊີວິດນັນແມ່ນດີ, ແຕ່ເບິ່ງແລ້ວຜູ້ທີ່ເລືອກມື້ເລີອກວັນ ບາດແລ້ວມາບອກວ່າ ບໍ່ຖຶືດອກ ນັ້ນຊືວ່າເປັນການປະຕິເສດໂດຍທີ່ບໍ່ຮູ້ໂຕເອງວ່າ ເຮົາກຳລັງຖືຣືກຖືຍາມຢູ່ ການບໍ່ຖືມືວັນ ຣືກຍາມ ແຕ່ຍັງເລືອກວັນ ຣຶືກຍາມ ຢູ່ນັ້ນຄືການຖືຊະນິດໜຶ່ງ ຕ່າງແຕ່ວ່າ "ຖືແບບບໍ່ມີຫຼັກເກນ ກັນຖືແບບມີຫຼັກເກນເທົ່ານັ້ນເອງ.