ຕາມຄວາມເຊື່ອບູຮານເຮົາແບ່ງຄວາມຫ້ຽນອອກເປັນ 4 ປະເພດຕາມການເກີດ

ປະເພດທຳອິດ ສັງເສທະຊະຫ້ຽນ (ສັງ-ເສ-ທະ-ຊະ-ຫ້ຽນ)
ຄືຫ້ຽນທີ່ບັງເກີດຂຶ້ນທ່າມກາງສະພາບແວດລ້ອມທີ່ແອອັດແລະຖ້ວມນອງໄປດ້ວຍແມ່ນ້ຳເນົ່າເສຍເຊັ່ນ ແຫລ່ງຊຸມຊົນແອອັດ ເປັນຕົ້ນ ຫ້ຽນເຫລົ່ານີ້ເອີ້ນເປັນພາສາຊາວບ້ານວ່າ ຫ້ຽນສະລຳ

ປະເພດທີ 2 ອັນທະຊະຫ້ຽນ (ອັນ-ທະ-ຊະ-ຫ້ຽນ)
ຄືຫ້ຽນທີ່ບັງເກີດຂຶ້ນໂດຍເກີດຈາກຄວາມຫມົກຫມຸ້ນຢູ່ແຕ່ເລື້ອງຂອງອັນທະຫລືກ່ຽວກັບອັນທະໃນທຸກໆ ກໍລະນີ ຫລືອີກໃນຫນຶ່ງຄືຫ້ຽນທີ່ນິຍົມເລື້ອງກ້ອງໃສ້ບືເປັນອາຈິນ ພາສາຊາວບ້ານເອີ້ນວ່າ ຫ້ຽນສະຖຸນ

ປະເພດທີ 3 ຊະລາພຸຊະຫ້ຽນ (ຊະ-ລາ-ພຸ-ຊະ-ຫ້ຽນ)
ຄືຫ້ຽນທີ່ບັງເກີດຂຶ້ນໃນຄັນຖືພາ ຫລືເອີ້ນອີກຢ່າງຫນຶ່ງວ່າ ຫ້ຽນໂດຍກຳເນີດ

ປະເພດສຸດທ້າຍ ໂອປະປາຕິຫ້ຽນ (ໂອ-ປະ-ປາ-ຕິ-ຫ້ຽນ)
ຄືຫ້ຽນທີ່ບັງເກີດຂຶ້ນມາແລ້ວເປັນໂຕເປັນຕົນໃນສະພາບທີ່ໃຫຍ່ເຕັມໄວ ໂດຍບໍ່ຜ່ານກະບວນການທາງຄວາມຄິດ ຫລືວິວັດທະນາການໃນການໄຕ່ຕອງໃດໆ ຫ້ຽນເຫລົ່ານີ້ເອີ້ນວ່າ ຫ້ຽນແຕກ

ແລຫາກຫ້ຽນຕົນໃດທີ່ບັງເກີດຂຶ້ນແລມີຄົບທັງ 4ປະການຢູ່ໃນຕົນດຽວ ຫ້ຽນນັ້ນຈະຖືກແຕ່ງໃຫ້ເປັນ ຫ້ຽນເທບ ຫລື ຫ້ຽນKing ອັນເປັນຄຳເອີ້ນທີ່ຍົກຍ້ອງອົງຫ້ຽນເທວະບຸດ  ເທບຜູ້ໃຫ້ກຳເນີດແລະຄຸ້ມຄອງບັນດາຫ້ຽນ

ຈາກຄຳພີຫ້ຽນເວດ ແລະຄຳພີທາງນິກາຍຕັນຕະ ໄດ້ມີການກ່າວເຖິງຫ້ຽນເທວະບຸດວ່າ ຖຶກຳເນີດຈາກສິ່ງໃດບໍ່ມີການບັນທຶກຢ່າງແນ່ຊັດ ເປັນເທວະບຸດທີ່ມີຮູບຮ່າງແປກພິດສະດານຢ່າງຍິ່ງ ເຊິ່ງຄຳພີຫ້ຽນເວດ ໄດ້ກ່າວໄວ້ວ່າ ເປັນເທບແຕ່ບໍ່ແມ່ນເທບ ເປັນອາສູນແຕ່ບໍ່ແມ່ນອາສູນ ແລບໍ່ແມ່ນທັງພວກແທດແລທານົບໃດໆ ທັງສິ້ນ ມີຮູບກາຍຕັ້ງຊື່ ພຸງໃຫຍ່ ຮູບຮ່າງເຕ້ຍ ຫນັງຫົວມີພຽງເສັ້ນຜົມບາງໆ ຢູ່ດ້ານເທິງ ຮອບດ້ານມີແຕ່ຫນັງຫົວສີຂາວອົມຂຽວດຸດດັ່ງຫາກໍຕັດຜົມມາໃຫມ່ໆ ສະຫລອງພູສາທ່ອນເທິງສີ່ແຂນສັ້ນສີຂາວບໍລິສຸດຂັດກະດຸມຫ້າເມັດ ທ່ອນລຸ່ມສິກົມມະທາດຂາສັ້ນ ຕີນເສື້ອຢູ່ເຫນືອຫົວໂສ້ງ ໃສ່ເກີບຜ້າໃບຢຽບສົ້ນນາມວ່າເກີບຕັ້ງນ້ຳ ຖົງຕີນສີຂາວທີ່ມ້ວນລົງມາກອງຢູ່ຂໍ້ຕີນແລະຍານຈົນຫຍໍ້ ໃບຫນ້າໃສ່ແວ່ນຕາຫນາໆ ຍາມອ້າປາກຈະເຫັນຝູງຫມາຂີ້ເຮື້ອນດຸຮ້າຍຢູ່ຂ້າງໃນ ຝູງຫນຶ່ງສົ່ງສຽງຮ້ອງເຫົ່າຫອນອອກມາຢ່າງໂຫຍຫວນເປັນໄລຍະ ພະຫັດຂວາຊົງພະແສງຄີບອດນາມວ່າຊູ ບາງຕຳລາກ່າວວ່າພະແສງຄີບອດນີ້ມີນາມວ່າ ລໍຈິເທັດ ພະຫັດຊ້າຍຊົງກະເປົາສີດຳຫນ່ວຍໃຫຍ່ພາຍໃນບັນຈຸຕຳລາໂຄຈິນ ຈົນກະເປົານີ້ພອງບວມ ຊົງຕັ່ງອີ້ສີແດງເປັນພາຫະນະ ມີວິມານຊື່ວາຮ້ານເນັດ ຍາມຫວ່າງມັກກໍ່ເຫດສະແດງອິດທິພົນລົງໄປສິງຢູ່ຮ່າງຂອງມະນຸດຈົນເກີດເປັນເລື້ອງລາວຕ່າງໆ ນາໆ ອັນວ່າບັນທຶກໃນຄຳພີກໍ່ຈົບພຽງເທົ່ານີ້ແລ



ບົດຄວາມຄັດລອກມາຈາກ LaoZaa ກະທູ້ ຕາມຄວາມເຊື່ອບູຮານເຮົາແບ່ງຄວາມຫ້ຽນອອກເປັນ 4 ປະເພດຕາມການເກີດ