ຫລັກ ການສືກສາທາງພຣະພຸດທະສາສະໜາ ຄວບຄູ່ກັບການປະຕິບັດດ້ວຍກັນສະເໝີ ຜູ້ທີ່ເອົາແຕ່ຮຽນຢ່າງດຽວ ໂດຍບໍ່ປັບປຸງໂຕເອງໃຫ້ດີຂຶ້ນໃນພາກປະຕິບັດ ພຸດທະສາສະໜາເອິ້ນວ່າ  ຄົນຕຳລາເປົ່າ ຄົນຄຳພີເປົ່າ  ໃນປັດຈຸບັນຈະເອິ້ນວ່າ ຄົນປະລິນຍາຕຣີເປົ່າ  ແລະການກ່າວທຽບວ່າ ຄືຈອງບໍ່ິຮູ້ລົດຂອງແກງ ຄືຄົນຮັບຈ້າງລ້ຽງໂຄ (ໄດ້ຮັບແຕ່ຄ່າຈ້າງ ແຕ່ບໍ່ໄດ້ດື່ມນົມໂຄ) ມີຄ່າເທົ່າກັບບໍ່ໄດ້ສືກສາຢ່າງແທ້ຈິງພຣະພຸດທະສາສະໜາກຳໜົດອົງປະກອບຂອງການສືກສາ ພຣະພຸດທະສາສະໜາອອກເປັນ 3 ປະການ ຄື

          1. ປະລິຍັດ  ໄດ້ແກ່  ການສືກສາຮ່ຳຮຽນ

          2. ປະຕິບັດ  ໄດ້ແກ່  ການນຳເອົາຫລັກທິດສະດີ ແນວຄິດຈາກການສືກສາຮ່ຳຮຽນມາປະຫຍຸກໃຊ້ໃຫ້ເປັນແນວທາງປະຕິບັດໃນວິຖີຊີວິດຂອງຕົນ

          3. ປະຕິເວດ  ໄດ້ແກ່  ຜົນຂອງການປະຕິບັດ ເຊັ່ນ ໄດ້ຮັບຄວາມສຸຂ ໃນຊີວິດ ເປັນຕົ້ນ

            ການສືກສາຕາມອົງປະກອບທັງ 3 ແລ້ວ ຍັງຕ້ອງມີສ່ວນປະກອບອື່ນ ໆ ທີ່ສຳຄັນຂອງການສືກສາອີກຫຼາຍປະການ ຄື

            1.  ການມີຄວາມຮູ້ຄວາມເຂົ້າໃຈໃນສະພາວະຂອງສິ່ງທັງຫລາຍ  ຕາມຄວາມເປັນຈິງ  ເພື່ອປະໂຫຍດໃນການປັບໂຕໃນສັງຄົມ ແລະ ສິ່ງແວດລ້ອມຢ່າງຖືກຕ້ອງ ວ່າສິ່ງໃດຄວນປັບ  ຄວນປັບຢ່າງໃດ ບ່ອນໃດ ເປັນຕົ້ນ

            2. ການປັບໂຕເພື່ອເພິ່່ມພູນຄວາມສາມາດ ໃນການດຳລົງຢູ່ໂດຍ

2.1  ພັດທະນາອົງປະກອບພາຍໃນທາງດ້ານຮ່າງກາຍໃຫ້ມີຄວາມສາມາດ ແລະ ຄວາມພ້ອມໃນການດຳລົງຢູ່ດ້ວຍດີ ເຊັ່ນ ໃຫ້ຈະເລີນເຕີບໂຕຢ່າງແຂ໊ງແຮງ ມີສຸຂະພາບດີ ເປັນຕົ້ນ

2.2  ພັດທະນາອົງປະກອບພາຍໃນທາງດ້ານຈິດໃຈໃຫ້ແຂ໊ງກ້າ ສາມາດຍິ່ງຂຶ້ນ ເຊັ່ນ ມີສະຕິປັນຍາຫລາຍ ຂຶ້ນ ມີຕຸນນະທຳ ອື່ນ ໆ ເຊັ່ນ ເມຕຕາ ກະຮຸນາ ສູງຂຶ້ນ ເປັນຈົ້ນ

          3. ການຮູ້ຈັກກ່ຽວຂ້ອງສຳພັນຕະຫລອດຈົນປັບສິ່ງແວດລ້ອມໃຫ້ເປັນປະໂຫຍດແກ່ຕົນໂດຍ

3.1 ​ຮູ້ຈັກເລືອກກ່ຽວຂ້ອງ ແລະ ຖືປະໂຫຍດຈາກສິ່ງແວດລ້ອມທີ່ມີຢູ່

3.2  ບໍ່ທຳລາຍ ຫລື ເຮັດຕົນໃຫ້ເປັນອັນຕະລາຍ  ແກ່ສິ່ງແວດລ້ອມທີ່ເກື້ອກູນແກ່ຊີວິດ

3.3  ເຮັດຕົນໃຫ້ເກື້ອກູນແກ່ສິ່ງແວດລ້ອມ ເພື່ອໃຫ້ຕົນເປັນສ່ວນປະກອບຫນຶ່ງ ເຊິ່ງຮ່ວມສ້າງສິ່ງແວດລ້ອມທີ່ດີ ອັນເປັນປະໂຫຍດຮ່ວມກັນ

3.4  ຮູ້ຈັກຈັດສິ່ງແວດລ້ອມຕ່າງ ໆ ແລະສ້າງສິ່ງແວດລ້ອມໃຫມ່ ໆ ທີ່ອຳນວຍປະໂຫຍດແກ່ຊີວິດ  ຖ້າພິຈາລະນາສືກສາໃນຄວາມໝາຍຊອງການ ພັດທະນາ

            ການພັດທະນາດ້ານຕ່າງ ໆ ລວມຢູ່ໃນຂອບເຂດຂອງໄຕຣສິກຂາທັງສິ້ນ ແລະ ຫລັກໄຕຣສິກຂານັ້ນກໍ່ຄືຫຼັກການພັດທະນາ ກ່າວ ຄື

          1.  ສີລ  ຄື ການພັດທະນາທາງດ້ານພຶດຕິກຳ

          2.  ສະມາທິ ຄື ການພັດທະນາທາງດ້ານສະພາບຈິດໃຈ

          3.  ປັນຍາ ຄື ການພັດທະນາທາງດ້ານວຸດຖິພາວະທາງປັນຍາ ແລະ ການມີທັດສະນະທີ່່ຖືກຕ້ອງ  ການພັດທະນາທາງດ້ານພຶດຕິກຳເປັນບໍ່ເກິດຂອງການດຳເນິນຊີວິດ ທີ່ສະອາດໃນສັງຄົມ  ການພັດທະນາທາງດ້ານຈິດໃຈເປັນບໍ່ເກິດຂອງສຸຂະພາບຈິດທີ່່ດີທີ່ເໝາະສົມ  ການພັດທະນາທາງດ້ານປັນຍາ ເປັນບໍ່ເກິດຄວາມຮູ້ ຄວາມສາມາດ  ການມີຄວາມຮູ້ທີ່ຖືກຕ້ອງ  ແລະ  ການມີທັດສະນະທີ່ບໍ່ເປັນອັນຕະລາຍ

ຄະຕິທັມຝາກໃຫ້ຄິດ

ທະເລຈະສວຍເພາະມີຄື່ນ          ຊີວິດຈະລາບລື້ນເພາະມີອຸປະສັກ

ອຸປະສັກແລະປັນຫາ                 ເປັນທີ່ມາຂອງຄວາມສຳເລັດ