ໂອວາດ​ຂອງ ພຣະອາ​ຈາຣຍ໌​ປາລອານັນ​ໂທ

ກ່າວສອນນັກຮຽນພຸດ​ທະ​ເຍົາວະຊົນ

ຮຸ່ນປີ ພ ສ 2508

ຄົນເຮົາກ່ວາຈະເກີດເປັນຕົວເປັນຕົນຂື້ນໄດ້ກໍ່ຕ້ອງອາໄສພໍ່ແມ່ ເປັນຜູ້ທະນຸບໍາລຸງ ລ້ຽງດູດ້ວຍ ເຄື່ອງອຸປະໂພກ ແລະບໍ່ລິໂພກ ຖ້າບໍ່ດັ່ງນັ້ນກໍ່ບໍ່ສາມາດຍັງຕົນຂອງເຮົາໃຫ້ໃຫຍ່ ສູງຂື້ນໄດ້ ທີ່ເຮົາຈະ ມີຊີວິດຢູ່ໄດ້ ກໍ່ເພາະອາໄສຄວາມອຸສາຫະພາກພຽນຂອງພໍ່ແມ່ ດ້ວຍ ຄວາມລຳບາກກາກກຳເປັນຕົ້ນວ່າ ເຮັດໄຮ່ ເຮັດນາ ຄ້າຂາຍເພືອມາລ້ຽງດູລູກເຕົ້າໃຫ້ ໃຫຍ່ສູງ ສັ່ງສອນເຝິກຫັດໃຫ້ຮູ້ຈັກ ຢືນ ຍ່າງ ນັ່ງ ນອນ ສັງສອນໃຫ້ຮູ້ຮ້ອງຮຽກ ປູ່ຍ່າ ຕາ ຍາຍ ເປັນຕົ້ນ ເມືອໃຫຍ່ມາ ພໍສົມຄວນ ພໍ່ແມ່ບໍ່ໂອກາດ ເພື່ອຈະສັງສອນ ຍາກຫຍຸ້ງ ໃນ ພາລະໜ້າ ທີ່ຄອບ ຄົວຫຼາຍ ຢ່າງ ຫຼາຍປະການ ຈິ່ງໄປຝາກໄວ້ໃນວັດຫຼືໂຮງຮຽນໃຫ້ນາຍຄູ-ບາອາຈານສັ່ງສອນ ເຖິງຢ່າງນັ້ນ ກໍ່ມີຄວາມຫ່ວງບໍ່ແມ່ນນ້ອຍ ຈັດການສົ່ງຝາກສິ່ງຂອງ ຕ່າງໆ ເພື່ອໃຫ້ໄດ້ຮັບຄວາມສະດວກ ເພື່ອໃຫ້ລູກໄດ້ສຶກສາຮໍ່າຮຽນດີ ນັບວ່າພໍ່ແມ່ ມີຄຸນ ຫຼາຍໃຫ້ແກ່ລູກບາງຄົນ ເມື່ອໄດ້ຮັບການສຶກສາ ຮໍ່າຮຽນຈາກຄູບາອາຈານແລ້ວ ເປັນຜູ້ມີກິລິ ຍາມາລະຍາດ ມີຖານະດີຂື້ນ ຍິ່ງກ່ວາພໍ່ແມ່ກໍ່ມີ ບາງຄົນກັບເປັນຄົນກຽດຄ້ານ ບໍ່ທໍາຕາມ ຄຳແນະນຳຂອງຄູກາຍເປັນ ຄົນຊົ່ວຮ້າຍຕາມໄປກໍ່ມີ ທີ່ເຮົາໄດ້ພັນລະນາມານີ້ ເປັນເລື່ອງ ທີ່ ເຮົາໄດ້ປະສົບພົບເຫັນ ມາແລ້ວ ບາງຄົນກໍ່ເປັນເພາະນິໄສ ບາງຄົນກໍ່ຂາດການແນະນຳ ເພາະ ເຫດນັ້ນ ເຮົາຈິ່ງພະຍາຍາມ ຄົ້ນຄ້ວາຫາວິຊາຄວາມຮູ້ ເພຶ່ອຈະສັ່ງສອນໃຫ້ພວກໝູ່ເຈົ້າ ໄດ້ ຮັບຄວາມສະຫຼາດ ແລະຄວາມສາມາດ ເພື່ອຈະສ້າງຕົວຂອງເຮົາໃຫ້ເປັນຄົນດີຕໍ່ໄປ ເພາະ ຄົນເຮົາຈະດີໄດ້ ຕ້ອງອາໄສຫຼັກ ສີ່ປະການຄື:

1. ໃຫ້ເປັນຄົນມີວິຊາຄວາມຮູ້

2. ໃຫ້ເປັນຄົນສະຫຼຽວສະຫຼາດ

3. ໃຫ້ເປັນຄົນສາມາດອາດຫານ

4. ໃຫ້ເປັນຜູ້ປະຕິບັດຕາມໜ້າທີ່ຂອງຕົນ

ໝາຍຄວາມວ່າ ຖ້າມີຄວາມຮູ້ແລ້ວ ບໍ່ມີຄວາມສະຫຼຽວສະຫຼາດ ຈະຈັດເປັນຄົນດີ ຍັງບໍ່ໄດ້ ຫຼືມີຄວາມຮູ້ ຄວາມສະຫລຽວສະຫຼາດແລ້ວ ຖ້າບໍ່ມີຄວາມສາມາດ ຄວາມປະຕິບັດດີ ກໍ່ຍັງຈັດເປັນ ຄົນດີບໍ່ໄດ້ ທີ່ຈະຈັດເປັນຄົນດີໄດ້ນັ້ນ ຈະຕ້ອງອາໄສພາກປະຕິບັດທີ່ຖືກຕ້ອງດີ ດັ່ງມີຄຳສອນທາງ ພຸດທະສາສະໜາກ່າວໄວ້ດັ່ງຕໍ່ໄປນີ້.

ຄວາມໃສສະອາດ. ທຸກໆຄົນຍ່ອມຍ້ອງຍໍ້ສັນລະເສີນບຸກຄົນຜູ້ທີ່ມີຄວາມໃສສະອາດ ແລະ ຍ່ອມເປັນຄົນທີ່ຮັກໄຄ່ນັບຖື ແລະມັກຕິຕຽນບຸກຄົນທີ່ມີຄວາມສົກກະປົກວ່າ ເປັນຄົນ ອ່ອນແອມັດທະພາບ ເຫດນັ້ນຄົນເຮົາທຸກໆຄົນ ຈິ່ງຕ້ອງການຄວາມສະອາດ ເພາະຄວາມ ສະອາດເປັນມຸງຄຸນ ໃຫ້ແກ່ຕົນຢ່າງໃຫຍ່ຫຼວງ ຄວາມໃສສະອາດມີຢູ່ສອງປະການ.

1. ສະອາດພາຍໃນ

2. ສະອາດພາຍນອກ

ຄວາມສະອາດພາຍໃນນັ້ນ ຄວາມສະອາດກາຍ ວາຈາ ໃຈສະອາດ ກາຍ ມີຢູ່ສາມ ຢ່າງຄື:

1. ເປັນຄົນບໍ່ບຽດບຽນສັດ ຫຼືບຸກຄົນອື່ນໃຫ້ເຖິງແກ່ຄວາມຕາຍ

2. ບໍ່ເປັນຄົນສໍ້ໂກງຄົດລ້ຽວທ່ຽວຂະໂມຍເອົາຊັບຂອງຄົນອື່ນ

3. ບໍ່ກະຕືລືລົ້ນໃນກາມຄຸນ ຄືບໍ່ມັກຊູ້ຫຼາຍເມຍ ບໍ່ດຸດ່າຜ່າເປ້ຍ ລູກເມຍ ແລະລູກ ຫຼານ ຄົນອື່ນໃຫ້ເສຍຫາຍ ມີກິລິຍາອ່ອນໂຍນແກ່ບຸກຄົນທຸກຊັ້ນ

ຄວາມສະອາດທາງວາຈາມີຢູ່ສີ່ຢ່າງຄື:

1. ເປັນຜູ້ມີວາຈາສັດຊື່ ບໍ່ຕົວະ ບໍ່ຟາງ

2. ມີວາຈາອ່ອນຫວານ ບໍ່ກ່າວວາຈາຫຍາບຊ້າ ດ່າປ້ອຍຄົນອື່ນ

3. ກ່າວແຕ່ວາຈາທີ່ເປັນປະໂຫຍດ ບໍ່ກ່າວສຽດສີ ຍົວະເຍົາໃຫ້ເຂົາຄົນອື່ນຜິດກັນ

4. ກ່າວແຕ່ວາຈາທີ່ເປັນປະໂຫຍດ ມີສາລະ ແລະ ມີແກ່ນສານ

ຄວາມສະອາດທາງໃຈມີຢູ່ສາມຢ່າງຄື:

1. ບໍ່ຄິດຍາກລົບສໍ້ໂກງ ເອົາຊັບຂອງຜູ້ອື່ນມາເປັນຂອງຕົນ

2. ບໍ່ມີໃຈອິດສາພະຍາຍາມປອງຮ້າຍຄົນອື່ນ

3. ເປັນຜູ້ມີຄວາມເຫັນຖືກຕ້ອງຕາມທຳນອງຄອງທຳ

ໝາຍຄວາມວ່າ ກາຍກໍ່ດີ ວາຈາກໍ່ດີ ຈິດໃຈກໍ່ດີ ເມື່ອທຳ ເມື່ອກ່າວ ເມື່ອຄິດ ລ້ວນແຕ່ ເປັນໄປໃນທາງທີ່ດີ ທີ່ມັກ ຍັງຄວາມສຸກ ແລະຄວາມຈະເລີນໃຫ້ແກ່ຕົນ ແລະຜູ້ອື່ນ ບໍ່ ເປັນ ໄປໃນທາງບຽດບຽນ ແລະເດືອດຮ້ອນໃຫ້ແກ່ຜູ້ໃດທັງໝົດເປັນຜູ້ມີກາຍວາຈາໃຈ ນອບນ້ອມ ອ່ອນຫວານ ມີຄວາມຈົງຮັກພັກດີຕໍ່ໝູ່ມະນຸດດ້ວຍກັນຊື່ວ່າ ເປັນຜູ້ມີຄວາມສະອາດ ປະສະ ຈາກຄວາມເສົ້າໝອງ ແລະທຸກໄພອັນຕະລາຍທັງມ້ວນ

ສະອາດພາຍນອກ. ໄດ້ແກ່ການໝັ່ນອາບນ້ຳຊ້ຳລະຮ່າຍກາຍ ຊັກ - ຟອກ ຊໍ້າລະຜ້າ ຜ່ອນແພວາ ດ້ວຍນ້ຳ ແລະ ສະບູ ຊັກຖູ ແລະປັດກວາດ ທີ່ນັ່ງບ່ອນຢູ່ ບ່ອນກິນ ຊຳລະ ເຮືອນຊານໃຫ້ສະອາດ ປາສະຈາກຝຸ່ນທຸລິ ແລະຄວາມເສົ້າໝອງ ປ້ອງກັນຄວາມສົກກະປົກ ບໍ່ໃຫ້ມີຄວາມຮົກເຮື້ອພາຍໃນບໍລິ ເວນເຮືອນຊານບ້ານຖິ່ນ ຕະຫຼອດເຖິງບ່ອນເຮັດກິນ ແລະ ບ່ອນຖ່າຍເທສິ່ງສົກກະປົກ ທຳມະດາຄົນ ເຮົາເມື່ອມີບ່ອນເຂົ້າ ກໍ່ຕ້ອງມີບ່ອນອອກ ກໍ່ຈະ ຕ້ອງຊໍາລະໃຫ້ສະອາດຄືກັນ ນັກປາດບູຮານກ່າວໄວ້ວ່າ ’’ ເບິ່ງວັດໃຫ້ເບີ່ງຖານ ເບິ່ງບ້ານ ໃຫ້ເບິ່ງຖິ່ນ ” ໝາຍຄວາມວ່າ ຖ້າສອງບ່ອນນີ້ສະອາດແລ້ວ ບ່ອນອື່ນໆກໍ່ຈະສະອາດໄປໝົດ ຄວາມສະອາດພາຍໃນ ສຳຄັນກ່ວາຄວາມສະອາດພາຍນອກກໍ່ຈິງ ແຕ່ວ່າພາຍໃນ ຈະສະ ອາດກໍ່ຕ້ອງອາໃສກໍລະນີສິ່ງແວດລ້ອມພາຍນອກອີກສ່ວນໜຶ່ງຄືກັນ ຕົວຢ່າງ ຖ້າຜ້າຜ່ອນ ແພ ວາ ເຮືອນຊານສະຖານທີ່ສະອາດດີແລ້ວ ກໍ່ເປັນເຮັດໃຫ້ຮ່າງກາຍແຂງແຮງ ປະສະຈາກ ໂລ ຄາອາພາດ ຫຼືເຮັດໃຫ້ຈິດໃຈປອດໂປ່ງສະຫວ່າງສະໄຫວ ມກຳລັງໃຈຈື່ຈຳ ຄິດອ່ານຂຽນຮໍ່າ ຮຽນໄດ້ສະດວກ ເພາະເຫດນັ້ນຄວາມສະອາດ ພາຍນອກ ແລະພາຍໃນ ກໍ່ຕ້ອງອາໄສ ເຊີ່ງ ກັນ ແລະກັນ ແຍກອອກຈາກກັນບໍ່ໄດ້ ຈໍາຕ້ອງຊອກສະແຫວງຫາ ໃຫ້ເກີດໃຫ້ມີຂື້ນ ເພື່ອ ຄວາມຈະເລີນ ແລະຄວາມກ້າວໜ້າ ພາຍໃນຊີວິດຂອງໃຜລາວ ພະພຸດທະເຈົ້າໄດ້ຕັດໄວ້ວ່າ ຍິງຊາຍທັງຫຼາຍເຫຼົ່າ​ໃດມີກາຍ ວາຈາສະອາດ ແລະອ່ອນນ້ອມ ຄືບໍ່ທໍາຄວາມຊົ່ວ ມີແຕ່ທໍາ ຄວາມດີ ຄວາມງາມ ທັງພາຍໃນ ແລະພາຍນອກ ຜູ້ນັ້ນຍ້ອມໄດ້ຮັບຄວາມສີລິມຸງຄຸນ ຄວາມ ຈະເລີນ ຄວາມກ້າວໜ້າພາຍໃນຊີວິດຂອງຕົນ ແລະຍັງມີນິພົນພາສິດກ່າວໄວ້ວ່າ ” ຄວາມ ອ່ອນນ້ອມຖ່ອມຕົວ ຍ່ອມເປັນໃບເບີກທາງໄປສູ່ຄວາມສໍາເລັດແຫ່ງຊີວິດ ” ເຫດນັ້ນ ເຮົາຈຶ່ງ ຂໍເຕືອນ ແລະແນະນຳພວກລູກຫຼານ ຜູ້ທີ່ຈະມີພາລະໜ້າທີ່ ແລະຮັບຜິດຊອບໃນການຮັກສາ ມໍລະດົກມິ່ງຂວັນ ອັນເປັນສິ່ງຮັກແພງຂອງພວກເຮົາ ກ່າວແລ້ວຄື ຊາດ ສາສະໜາໃຫ້ໝັ້ນ ຄົງຖາວອນ ແລະເພື່ອຄວາມສຸກຄວາມຈະເລີນຂອງພວກໝູ່ເຈົ້າ ໃຫ້ຍິ່ງຍິ່ງຂື້ນໄປ.