ສັງຄົມບ້ານເຮົາ ປະຈຸບັນມີການຂ້າມຜ່ານ ລະບົບການສື່ສານ ແບບບໍ່ຈໍາກັດ ສາມາດສື່ສານກັນສະດວກງ່າຍດາຍ ແລະ ເປີດກ້ວາງນໍາໃຊ້ກັນຢ່າງແພ່ຫຼາຍ ດັ່ງທີ່ເຫັນກັນໃນປະຈຸລັນນີ້, ຍຸກທີ່ການຮັບຮູ້ຂ່າວສານບ້ານເມືອງ ໄດ້ໂດຍບໍ່ຕ້ອງນັ່ງອ່ານໜັງສືພີມ ຫຼື ເບີ່ງຕາມໂທລະພາບ ທີ່ໄດ້ມີການນໍາສະເໜີບາງຈຸດ ບໍ່ເປີດກ້ວາງ ແລະມີໜ້ອຍຄົນສາມາດເຂົ້າເຖີງແຫຼ່ງຂໍ້ມູນໄດ້. ການນໍາໃຊ້ໂຊຊ້ຽວຈື່ງເປັນຊ່ອງທາງໜື່ງ ທີ່ສາມາດຮັບຮູ້ຂ່າວສານບ້ານເມືອງ ແບບຈະແຈ້ງຫຼາຍມຸມ. ແຕ່ຂໍ້ເສຍກໍມີຫຼາຍ ເປັນຕົ້ນແມ່ນເປັນເຄື່ອງມືໃຫ້ແກ່ ຄົນທີ່ບໍ່ຫັວງດີ ໃຊ້ເພື່ອໂຈມຕີບຸກຄົນ, ການຈັດຕັ້ງ ແລະ ໂຄ່ມລົ້ມໂຈມຕີກັນ. ເພື່ອຮັບໃຊ້ຄວາມຕ້ອງການ ແລະຜົນປະໂຫຍດຂອງຕົນ ກໍມີຫຼາຍ ສະນັ້ນ ມັນຈື່ງເປັນດາບສອງຄົມ ມີຜົນດີ ແລະຜົນເສຍຕາມມາ. ສະນັ້ນ, ການນໍາໃຊ້ໂຊຊ້ຽວມີເດ່ຍ ຈື່ງເປັນໄປຕາມອາລົມຈິດຂອງຜູ້ໂພດ ໃນເວລານັ້ນ, ຕາມຜົນການກະທໍາດັ່ງກ່າວ ຖ້າມັນກໍຄວາມເສຍຫາຍໃຫ້ແກ່ຄົນອື່ນໂດຍທີ່ເຂົາບໍຜິດ ຕ້ອງໄດ້ຮັບຜິດຊອບຕໍຜົນໄດ້ຜົນເສຍຂອງຕົນ ຕາມກົດໝາຍ ແຕ່ຖ້າມັນເປັນປະໂຫຍດໃຫ້ແກ່ສັງຄົມ ສ່ວນໃຫ່ຍ ຜົນໄດ້ຮັບກໍຖືກຍ້ອງຍໍສັນລະເສີນ. ແຕ່ທີ່ສໍາຄັນຜູ້ທີ່ເສບຂ່າວຈະມີສາມັນສໍານືກ ແລະໃຊ້ວິຈລະນະຍານຂອງຕົນ ເປັນການຕັດສັນ ຫາກບໍ່ແມ່ນໃຊ້ກະແສ ຫຼືບໍຄົ້ນຄ້ວາບັນຫາແລ້ວ ປະຈານຕໍ່ເລີຍ ອັນນັ້ນ ມັນກໍເປັນຜົນເສຍໄປເລື່້ອຍໆ  ທາງດ້ານກົດໝາຍອາດຈະບໍ່ເອົາຜິດໄດ້ ແຕ່ຖ້າມື້ໃດຖືກກັບຕົນເອງ ມື້ນັ້ນ ຈະຮູ້ສືກວ່າ ໂລກແຫ່ງໂຊຊ້ຽວມີເດ່ຍ ມັນຊ່າງໂຫດຮ້າຍກັບຕົນແທ້  ເພາະກໍາເປັນສິ່ງແກ້ໄຂສັງຄົມ ທີ່ບໍ່ສາມາດພິສູດໄດ້ ແຕ່ຮູ້ສືກໄດ້ . ສະນັ້ນ, ຈື່ງຂໍຟາກຝັງ ມາຍັງທ່ານທັງຫຼາຍ ມີສະຕິໃນການເສບຂ່າວສານບ້ານເມືອງ ຫຼື ຢ່າຕັດສິນໃນສິ່ງທີ່ເຫັນໄວ້ເກີນໄປ  . ຟາກໄວ້ໃຫ້ຄິດ  ຂອບໃຈທີ່ອ່ານຈົນຈົບ...

ສະບາຍດີເພື່ອນ ພັນລາວທຸກທ່ານຂ້າພະເຈົ້າຂໍຍົກບັນຫາການນໍາໃຊ້ລົດ ໂດຍສະເພາະລາຍຈ່າຍທີ່ເກີດຂື້ນ ໃນການຊົມໃຊ້ລົດ ພາຍໃນປະເທດເຮົາ ທີ່ຫັາຍຄົນກໍາລັງພົບພໍ້ໃນປະຈຸບັນນີ້  ເຊື້ອວ່າທຸກທ່ານຄືສິ ມີທັງຜູ້ພໍໃຈແລະບໍ່ພໍໃຈ ກ່ຽວກັບລາຍຈ່າຍທີ່ເກີດຂື້ນແບບທະວີຄູນ ຕໍ່ລດຍົນທີ່ທ່ານຊື້ມາດ້ວຍເງີນໂຕເອງ ເພື່ອມາຊົມໃຊ້ໃນຊີວິດປະຈໍາວັນ ທີ່ສະດວກສະບາຍ ເປັນສ່ວນໂຕ ບາງຄົນກໍ່ໃຊ້ເຫື່ອແຮງຫາເງີນສະສົມມາເຄີ່ງຊີວິດ ເພື່ອມາຊື້ລົດຈັກຄັນໜື່ງ ບາງຄົນກໍ່ກູ້ຢືມເງີນມາເພື່ອຊື້ ຍ້ອນມີຄວາມຈໍາເປັນຕ້ອງໄດ້ໃຊ້ ໃນການຊົມໃຊ້ກໍ່ອາດໃຊ້ສ່ວນໂຕເອງ ແລະ ໃນທາງພານິດ  ໃນນາມສ່ວນຕົວຂອງຂ້າພະເຈົ້າແລ້ວເຊື່ອວ່າທຸກທ່ານທີ່ຊື້ລົດມາຊົມໃຊ້ລ້ວນແລ້ວແຕ່ມີຄວາມຈໍາເປັນແລະຕ້ອງການສູງ  ແຕ່ສີ່ງທີ່ເກີດຂື້ນໃນປະຈຸບັນພັດເປັນບັນຫາໃຫຍ່ສໍາລັບຊີວິດຂອງຂ້າພະເຈົ້າ ແລະຫຼາຍຄົນ ເນື່ອງຈາກ ໄດ້ມີການເກັບເງີນຄ່າທາງ ທີ່ສູງຂື້ນເປັນຫົກເທົ່າ ຈາກທີ່ເຄີຍເສຍ 50.000 ກີບຕໍ່ປີ ພັດຂື້ນເປັນ 300.000ກີບ ຄິດໄລ່ຕາມແຮງຈັກ ເຮັດຜູ້ມີລົດຫາຍຄັນຕ້ອງພົບບັນຫາໜັກໜ່ວງ ນອກນັ້ນກໍ່ຍັງມີການບັງຄັບໃຫ້ລົດໄຫຍ່ ຕ້ອງເຮັດປະກັນໄພລົດຍົນ ອີກນັ້ນສະແດງວ່າ ປະກັນໄພລົດໜື່ງຄັນ ຕໍ່າສຸດແມ່ນ ສອງແສນຫ້າ ຫາ ສາມແສນ ເປັນ ຫົກແສນກີບຕໍ່ຄັນ ແລ້ວ ນໍ້າມັນພັດຂື້ນທຸກເດືອນ  ແລະ ຫັ່ວງມໍ່ແລ້ວນີ້ໄດ້ຍີນວ່າສິໄດ້ເສຍຄ່າກອງທືນທາງນະຄອນຫຼວງອີກ ສີ່ແສນກີບຕໍ່ຄັນ ໝາຍວ່າລົດທີ່ຂື້ນປ້າຍນະຄອນຫຼວງສິໄດ້ເສຍຄ່າທາງຕື່ມອີກ ສີ່ແສນ ສະນັ້ນລົງຄັນໜື່ງ ຕົວຢ່າງລົດວີໂກ້ ທີ່ມີແຮງຈັກ ສາມພັນຂື້ນໄປ ແລະປ້າຍນະຄອນຫຼວງວຽງຈັນ ຈະໄດ້ເສຍເງີນທັງໝົດ ແມ່ນໜື່ງລ້ານກີບຕໍ່ປີ ນອກນັ້ນຍັງມີ ຄ່າກວດກາເຕັກນີກປະຈໍາປີອີກ ແລະ ຄ່າບໍາລຸງຮັກສາສ້ອມແປງລົດ ແລະຍັງໄດ້ພະເຊີນກັບຄ່ານໍ້າມັນ ທີ່ບໍ່ແນ່ນອນອີກ ທໍ່ໄດ້ບໍ່ຮູ້  ສະນັ້ນ ຈື່ງສະຫຼຸບໄດ້ວ່າ ລົດທີ່ເຮັາຊື້ເອງດ້ວຍນໍ້າພັກນໍ້າແຮງຂອງຄົນ ທີ່ເສຍພາສີຖືກຕ້ອງຕາມກົດໝາຍ ຍັງຕ້ອງໄດ້ມີລາຍຈ່າຍອີກ ຫຼາຍລາຍການ  ແລ້ວສິມີທືນມີຮອນຫັຍງມາສ້າງສາເຮືອນຊານບ້ານຊ່ອງ ແລະຈັບຈ່າຍສີ່ງທີ່ຈໍາເປັນອີກຫຼາຍຢ່າງ  ສິໃຫ້ບ້ານເມືອງເຮົາພົ້ນທຸກໃນປີ 2020 ສິເປັນໄປໄດ້ບໍ່  ຄັນສິບໍ່ຂີ່ລົດພັດ ມີຄວາມຈໍາເປັນຮັບໃຊ້ຄອບຄົວ ໃນຊີວິດປະຈໍາວັນ ອັນນີ້ກໍ່ຟາກບັນດາທ່ານທີ່ອ່ານ ຊ່ວຍວິເຄາະ ແລະ ຄໍານືງວ່າ ຄົນໜື່ງຄົນ ໃນມື້ໜື່ງ,ເດືອນໜື່ງ ແລະ ປີໜື່ງໃຊ້ຈ່າຍເງີນ ໄປຫຼາຍປານໃດ ທຽບກັບລາຍຮັບເຮົາມັນສົມດຸນກັນຫຼືບໍ່  ຮ້າຍແຮງໄປກວ່ານັ້ນ ໃນອະນາຄົດອາດມີປະກົດກາຍຫຍໍ້ທໍ້ເພີ່ມຂື້ນຢ່າງຫຼວງຫຼາຍໃນສັງຄົມລາວເຮົາກໍ່ເປັນໄປໄດ້  ຂອບໃຈທີ່ອ່ານ