ລາວຖືກຈັດຢູ່ໃນກຸ່ມປະເທດ ທີ່ບໍ່ມີເສລີພາບ ໂດຍອົງການ Freedom House
ລາຍງານໃໝ່ສະບັບນຶ່ງກ່ຽວກັບອິດສະຫຼະພາບ ທາງດ້ານການເມືອງ ແລະສິດທິຂັ້ນພື້ນຖານຂອງພົນລະເຮືອນຢູ່ໃນທົ່ວໂລກ ແຈ້ງວ່າ ອິດສະຫຼະພາບພວມໄດ້ຮັບການກົດຂີ່ ຂະນະທີ່ບັນດາລັດຖະບານຜະເດັດການ ເສີມຂະຫຍາຍການກຳອຳນາດຂອງພວກເຂົາເຈົ້າ. ໄພສານ ໄດ້ສະເໜີຕອນທີ 1 ໄປແລ້ວ ໃນອາທິດແລ້ວນີ້. ສຳລັບໃນຕອນທີ 2 ນີ້ ໄພສານຈະນຳ ເອົາຄວາມເຫັນຂອງອົງການ Freedom House ກ່ຽວກັບສິດທິທາງດ້ານການເມືອງແລະ ອິດສະຫຼະພາບຂອງພົນລະເຮືອນ ຢູ່ໃນ ສປປ ລາວ ມາສະເໜີທ່ານ. ເຊີນທ່ານຮັບຟັງໄດ້ເລີຍ.
ລາຍງານໂດຍ souphonh 02-15-2011
ລາຍງານວ່າດ້ວຍອິດສະຫຼະພາບ ຢູ່ໃນທົ່ວໂລກ ຂອງອົງການ Freedom House ສຳລັບປີ 2011
ລາຍງານປະຈຳປີ ທີ່ອົງການ
Freedom House ນຳອອກ
ເຜີຍແຜ່ໃນເດືອນແລ້ວນີ້ ລະບຸ
ວ່າ ມີ 87 ລະບອບການປົກ
ຄອງຢູ່ໃນຈຳນວນທັງໝົດ 194
ປະເທດ ແລະດິນແດນ “ມີເສລີ”
ຊຶ່ງປະກອບ ເປັນ 45%, 60
ລະບອບການປົກຄອງຫຼື 31%
ຖືກລະບຸວ່າ “ມີເສລີບາງສ່ວນ”
ແລະອີກ 47 ລະບອບການປົກ
ຄອງ ຫຼື 24% ຂອງບັນດາປະ
ເທດ ທີ່ມີການສຳຫຼວດຖືກລະບຸວ່າ “ບໍ່ມີເສລີ”.
ປະເທດທີ່ຖືກລະບຸວ່າ “ບໍ່ມີເສລີ” ນີ້ແມ່ນປະເທດທີ່ບໍ່ປ່ອຍໃຫ້ປະຊາຊົນໄດ້ຊົມໃຊ້ສິດທິ
ຂັ້ນພື້ນຖານໃນດ້ານການເມືອງ ແລະອິດສະຫຼະພາບຂອງພົນລະເມືອງ ໃນຂອບເຂດທີ່
ກວ້າງຂວາງແລະຢ່າງເປັນລະບົບ.
ໃນຈຳນວນ 47 ປະເທດນີ້ມີ 37 ປະເທດຖືກຈັດວ່າມີການລ່ວງລະເມີດຮ້າຍແຮງສຸດຊຶ່ງ
ໃນນັ້ນ ກໍມີຮວມທັງເກົາຫຼີເໜືອ ແລະມຽນມາ. ສ່ວນ ສປປ ລາວ ແມ່ນຢູ່ໃນກຸ່ມນີ້ຄືກັນ
ແຕ່ຢູ່ໃນຈຳນວນ 10 ປະເທດທີ່ມີການລ່ວງລະເມີດບໍ່ຮ້າຍແຮງທໍ່ 37 ປະເທດທີ່ໄດ້ກ່າວ
ມານັ້ນ ຊຶ່ງນອກຈາກລາວແລ້ວ ກໍມີເບລາຣຸສ ຊາດ ຈີນ ກົດດີວົວ ຄິວບາ ຊາອຸດີອາຣາ
ເບຍ ໂອເຊດເຕຍໃຕ້ ຊີເຣຍ ແລະສາຮາຣາຕາເວັນຕົກ.
ກ່ຽວກັບສິດທິທາງດ້ານການເມືອງ ແລະອິດສະຫຼະພາບ ຂອງພົນລະເຮືອນນັ້ນ ລາຍ
ງານເວົ້າວ່າ ສປປ ລາວບໍ່ແມ່ນປະເທດທີ່ມີການເລືອກຕັ້ງແບບປະຊາທິປະໄຕ. ລັດຖະ
ທຳມະນູນ ສະບັບປີ 1991 ຂອງລາວ ກຳນົດໃຫ້ພັກປະຊາຊົນປະຕິວັດລາວເປັນພັກ
ການເມືອງທີ່ຖືກຕ້ອງຕາມກົດໝາຍແຕ່ພຽງພັກດຽວທໍ່ນັ້ນ ແລະອະນຸມັດໃຫ້ມີບົດບາດ
ນຳພາໃນທຸກລະດັບຂອງລັດຖະບານ. ພັກປະຊາຊົນປະຕິວັດລາວ ເປັນຜູ້ກວດສອບ
ບັນດາຜູ້ສະມັກທັງໝົດ ທີ່ເຂົ້າແຂ່ງຂັນເອົາບ່ອນນັ່ງ ຢູ່ໃນສະພາແຫ່ງຊາດຊຶ່ງມີໜ້າທີ່
ເປັນພຽງຜູ້ຢັ້ງຢືນຫຼື Rubber-stamp ນະໂຍບາຍຂອງພັກ-ລັດແລະສະມາຊິກ 115
ຄົນຂອງສະພາແຫ່ງຊາດ ເປັນຜູ້ເລືອກປະທານປະເທດ. ການເລືອກຕັ້ງແມ່ນມີຂຶ້ນໃນ
ທຸກໆ 5 ປີ ແລະເທື່ອລ່າສຸດມີຂຶ້ນໃນປີ 2006 ເວລາອະດີດຮອງປະທານປະເທດແລະ
ລັດຖະມົນຕີກະຊວງປ້ອງກັນປະເທດ ທ່ານຈູມມະລີ ໄຊຍະສອນ ເຂົ້າກຳຕຳແໜ່ງປະ
ທານຜູ້ນຳຂອງພັກປະຊາຊົນປະຕິວັດລາວແລະຕຳແໜ່ງປະທານປະເທດ.
ການສໍ້ລາດບັງຫຼວງແລະໃຊ້ອຳນາດໄປໃນທາງທີ່ບໍ່ຖືກຕ້ອງຂອງພວກເຈົ້າໜ້າທີ່ລັດຖະ
ບານແມ່ນມີກັນຢ່າງແຜ່ກວ້າງ. ການປະກາດຂອງເຈົ້າໜ້າທີ່ ແລະກົດໝາຍໃໝ່ຫຼາຍໆ
|ສະບັບທີ່ແນໃສ່ເພື່ອຫຼຸດຜ່ອນການສໍ້ລາດບັງຫຼວງ ແມ່ນບໍ່ຄ່ອຍໄດ້ມີການຈັດຕັ້ງປະຕິ
ບັດ ແລະລະບຽບການຂອງລັດຖະບານເກືອບໃນທຸກໆດ້ານ ແມ່ນເປີດໂອກາດໃຫ້ມີ
ການຮັບເງິນສິນບົນ. ເຈົ້າໜ້າທີ່ ອະວຸໂສຂອງລັດຖະບານແລະຂອງກອງທັບມັກຈະມີ
ການພົວພັນໃນການຄ້າກ່ຽວກັບການຕັດໄມ້ ບໍ່ແຮ່ແລະທຸລະກິດອື່ນໆ ທີ່ແນໃສ່ເພື່ອ
ຫາຜົນປະ ໂຫຍດແບບບໍ່ຖືກຕ້ອງຈາກຊັບພະຍາກອນທຳມະຊາດຂອງລາວ. ປະເທດ
ລາວແມ່ນຕິດອັນດັບທີ 158 ຂອງຈຳນວນທັງໝົດ 180 ປະເທດ ໃນການສຳຫຼວດລະ
ດັບຄວາມໂປ່ງໃສຂອງລັດຖະບານ ຂອງອົງການ Transparency International ປີ
2009.
ອິດສະຫຼະພາບໃນດ້ານການຂ່າວ ແມ່ນມີການຈຳກັດຮັດແຄບຢ່າງຮ້າຍແຮງ. ນັກຂ່າວ
ຄົນໃດທີ່ຕຳໜິຕິຕຽນລັດຖະບານຫຼືລາຍງານກ່ຽວກັບເລື່ອງທີ່ເປັນບັນຫາຖົກຖຽງທາງ
ດ້ານການເມືອງກໍຈະປະເຊີນກັບການລົງໂທດທາງກົດໝາຍ. ລັດຖະບານເປັນເຈົ້າຂອງ
ສື່ມວນຊົນທັງໝົດຮວມທັງໜັງສືພິມ 3 ສະບັບທີ່ມີການພິມແຈກຈ່າຍໃນລະດັບທີ່ຂ້ອນ
ຂ້າງຕໍ່າ. ປະຊາຊົນ ທີ່ຢູ່ໃນລັດສະໝີຄື້ນສົ່ງຂອງວິທະຍຸເອເຊຍເສລີ ແລະລາຍການກະ
ຈາຍສຽງຂອງຕ່າງປະເທດອື່ນໆຈາກໄທກໍສາມາດເຂົ້າໄປຟັງແຫຼ່ງຂ່າວຂອງສື່ມວນຊົນ
ທີ່ເປັນທາງເລືອກເຫຼົ່ານີ້. ການຊົມໃຊ້ລະບົບອິນເຕີແນັດໄດ້ມີການຈຳກັດຮັດແຄບຢ່າງ
ເຄັ່ງຄັດແລະເນື້ອ ໃນແມ່ນຜ່ານການກວດກາ.
ໃນດ້ານອິດສະຫຼະພາບໃນການເຊື່ອຖືສາສະ
ໜານັ້ນລາຍງານເວົ້າວ່າໄດ້ມີການຈຳກັດຮັດ
ແຄບຢ່າງເຄັ່ງຄັດ. ຊາວຄຣິສຕຽນ ຈຳນວນ
ຫຼາຍສິບຄົນໄດ້ຖືກຈັບກຸມໃນຂໍ້ຫາກ່ຽວກັບ
ສາສະໜາແລະອີກຫຼາຍສິບຄົນໄດ້ຖືກຈຳຄຸກ
ຍ້ອນທຳການເຜີຍແຜ່ ສາສະໜາ ຫຼືທຳການ
ເຄື່ອນໄຫວອື່ນໆ ໃນດ້ານສາສະໜາກິດ.
ລັດຖະບານໄດ້ບັງຄັບໃຫ້ຊາວຄຣິສຕຽນຈຳ
ນວນນຶ່ງປະ ຫຼືອອກສາສະໜາ ຢຶດຊັບສິນ
ຂອງ ພວກເຂົາເຈົ້າແລະຫ້າມບໍ່ໃຫ້ພວກເຂົາ
ເຈົ້າສະເຫຼີມສະຫຼອງບຸນຕ່າງໆຂອງສາສະໜາ
ຄຣິສຕ໌. ການປະຕິບັດສາສະໜາກິດຂອງພວກຊາວພຸດຊຶ່ງເປັນຊົນກຸ່ມໃຫຍ່ຢູ່ໃນລາວ
ນັ້ນກໍໄດ້ມີການຈຳກັດຮັດແຄບໂດຍຜ່ານການຄວບຄຸມໃນການຝຶກອົບຮົມພະສົງຂອງ
ພັກປະຊາຊົນປະຕິວັດລາວ ແລະການຄວບຄຸມຢູ່ຕາມວັດວາແລະສະຖານທີ່ທາງສາສະ
ໜາແຫ່ງຕ່າງໆ.
ອິດສະຫຼະພາບໃນດ້ານການສຶກສາແມ່ນບໍ່ໄດ້ຮັບການເຄົາລົບ. ພວກສາສະດາຈານຢູ່
ຕາມມະຫາວິທະຍາໄລຕ່າງໆ ບໍ່ສາມາດສິດສອນຫຼືຂຽນກ່ຽວກັບປະຊາທິປະໄຕ ສິດ
ທິມະນຸດ ແລະເລື່ອງອື່ນໆທີ່ມີຄວາມຫຼໍ່ແຫຼມທາງດ້ານການ ເມືອງ. ເຖິງແມ່ນໃນເວລາ
ນີ້ມີພວກຊາວໜຸ່ມຈຳນວນນຶ່ງໄດ້ຖືກສົ່ງໃຫ້ໄປເຂົ້າມະຫາວິທະຍາໄລແລະຮັບການສຶກ
ສາລະດັບປລິນຍາໂທຢູ່ໃນຕ່າງປະເທດກໍຈິງ ແຕ່ພວກເຂົາເຈົ້າຈະໄດ້ຖືກຄັດເລືອກໂດຍ
ລັດຖະບານແລະໂດຍທົ່ວໄປແລ້ວກໍເປັນພວກລູກເຕົ້າຂອງເຈົ້າໜ້າທີ່ອະວຸໂສແລະພວກ
ນາຍທະຫານ. ໃນ ໄລຍະສອງສາມປີຜ່ານມານີ້ ການສອດແນມຂອງລັດຖະບານເບິ່ງ
ປະຊາຊົນໄດ້ມີການຫຼຸດຜ່ອນລົງ ແຕ່ການກວດຄົ້ນໂດຍບໍ່ໄດ້ຮັບອະນຸຍາດຍັງດຳເນີນ
ຢູ່ຕໍ່ມາ.
ລາຍງານເວົ້າຕື່ມວ່າ ລັດຖະບານໄດ້ຈຳກັດຮັດແຄບຢ່າງເຄັ່ງຄັດທີ່ສຸດ ອິດສະຫຼະພາບ
ໃນການໂຮມຊຸມ. ກົດໝາຍຂອງລາວໄດ້ຫ້າມບໍ່ໃຫ້ເຂົ້າຮ່ວມໃນອົງການຈັດຕັ້ງຕ່າງໆ
ທີ່ພົວພັນນຳການເດີນຂະບວນຫຼືໂຮມຊຸມນຸມປະທ້ວງ ຫຼືໃນວິທີການອື່ນໆທີ່ເປັນສາ
ເຫດພາໃຫ້ເກີດຄວາມວຸ້ນວາຍຫຼືເຮັດໃຫ້ສັງຄົມບໍ່ມີສະຖຽນລະພາບ. ພວກທີ່ຖືກພົບ
ເຫັນວ່າມີຄວາມຜິດກ່ຽວກັບກົດໝາຍເຫຼົ່ານີ້ ສາມາດໄດ້ຮັບໂທດໜັກເຖິງຈຳຄຸກ 5 ປີ.
ລາວອະນຸຍາດໃຫ້ມີອົງການຈັດຕັ້ງ ເພື່ອໃຫ້ຄວາມຊ່ອຍເຫຼືອທາງດ້ານສັງຄົມສົງເຄາະ
ແລະກຸ່ມຈັດຕັ້ງອາຊີບທີ່ບໍ່ຂຶ້ນກັບລັດຖະບານຈຳນວນນຶ່ງແຕ່ບັນດາອົງການຈັດຕັ້ງເຫຼົ່າ
ນີ້ໄດ້ຖືກຫ້າມບໍ່ ໃຫ້ພົວພັນໃນດ້ານການເມືອງແລະຖືກທາງການຄວບຄຸມຢ່າງເຄັ່ງຄັດ.
ສະຫະພັນແຮງງານທັງໝົດ ຕ້ອງເປັນສະມາຊິກຂອງສະຫະພັນກຳມະບານຂອງທາງ
ການລາວ. ການນັດຢຸດງານແມ່ນບໍ່ໄດ້ຖືກຫ້າມຢ່າງເປັນການເປີດແປນ ແຕ່ພວກຄົນ
ງານກໍບໍ່ຄ່ອຍມີການນັດຢຸດງານປະທ້ວງແລະພວກເຂົາເຈົ້າແມ່ນ ບໍ່ມີສິດທີ່ຈະທຳການ
ຕໍ່ຮອງແບບເປັນໝູ່ຄະນະ.
ລາຍງານເວົ້າວ່າສານຕ່າງໆກໍມີການສໍ້ລາດບັງຫຼວງແລະຢູ່ພາຍໃຕ້ການຄວບຄຸມຂອງ
ພັກປະຊາຊົນປະຕິວັດລາວ. ການແກ່ຍາວຂັ້ນຕອນໃນການດຳເນີນຄະດີ ແມ່ນຖືເປັນ
ເລື່ອງທຳມະດາໂດຍສະເພາະແລ້ວແມ່ນຄະດີຕ່າງໆກ່ຽວກັບຄວາມຂ້ອງໃຈ ແລະການ
ຮ້ອງທຸກຂອງປະຊາຊົນ ໃນການໃຊ້ອຳນາດໄປໃນທາງຜິດ ຂອງລັດຖະບານ. ກຳລັງ
ຮັກສາຄວາມສະຫງົບ ມັກຈະຄຸມຂັງແບບຜິດກົດໝາຍພວກຜູ້ຕ້ອງສົງໄສແລະມີການ
ກ່າວຫາວ່າມີຊາວລາວຈຳນວນນຶ່ງໄດ້ ຖືກຄຸມຂັງດົນກວ່ານຶ່ງທົດສະວັດ ໂດຍປາດສະ
ຈາກການດຳເນີນຄະດີ. ນອກນັ້ນຍັງມີພວກນັກເຄື່ອນໄຫວທາງດ້ານການເມືອງຫຼາຍ
ຮ້ອຍຄົນຖືກຈັບກຸມຄຸມຂັງເປັນເວລາຫຼາຍໆເດືອນຫຼືບໍ່ກໍຫຼາຍປີໂດຍບໍ່ມີການດຳເນີນ
ຄະດີ. ພວກນັກໂທດມັກຈະຖືກທໍລະມານ ແລະຕ້ອງໄດ້ໃຫ້ເງິນສິນບົນ ແກ່ເຈົ້າໜ້າທີ່
ເພື່ອຈະໄດ້ຮັບອາຫານການກິນທີ່ດີຂຶ້ນ ຢາປົວພະຍາດ ການຢ້ຽມຢາມຂອງຄອບຄົວ
ແລະການປະຕິບັດທີ່ມີມະນຸດສະທຳຫຼາຍຂຶ້ນ.
ລາຍງານກ່າວວ່າ ການຈຳແນກກີດກັນຕໍ່ບັນດາສະມາຊິກຂອງຊົນເຜົ່າກຸ່ມນ້ອຍມີຂຶ້ນ
ເປັນປະຈຳ. ຊາວມົ້ງທີ່ເຄີຍເຂົ້າຮັບໃຊ້ຢູ່ໃນກອງກຳລັງທີ່ເປັນພັນທະມິດກັບສະຫະລັດ
ໃນປາງສົງຄາມຫວຽດນາມນັ້ນແມ່ນພິເສດບໍ່ໄດ້ຮັບຄວາມໄວ້ເນື້ອເຊື່ອໃຈຈາກລັດຖະ
ບານລາແລະປະເຊີນກັບການປະຕິບັດຕໍ່ທີ່ ຮຸນແຮງ. ມີຊາວມົ້ງຫຼາຍໆພັນຄົນໄດ້ຖືກ
ບັງຄັບໃຫ້ຍົກຍ້າຍໜີຈາກດິນດອນຂອງພວກເຂົາເຈົ້າ ເພື່ອແຜ້ວທາງໃຫ້ມີການສວຍ
ໃຊ້ປະໂຫຍດໃນການຕັດໄມ້ແລະຊັບຍາກອນທຳມະຊາດອື່ນໆ.
ລາຍງານເວົ້າວ່າ ດິນທັງໝົດແມ່ນເປັນຂອງລັດເຖິງແມ່ນປະຊາຊົນມີສິດໃນການນຳໃຊ້
ກໍຈິງ. ເນື່ອງຈາກການບໍ່ມີລະບົບທີ່ໃຫ້ຄວາມຍຸດຕິທຳຫຼືມີຄວາມເຂັ້ມແຂງໃນການຄຸ້ມ
ຄອງສິດທິກ່ຽວກັບທີ່ດິນຫຼືການຈ່າຍເງິນຊົດເຊີຍສຳລັບການຖືກຍົກຍ້າຍນັ້ນໂຄງການ
ພັດທະນາຕ່າງໆຈຶ່ງມັກພາໃຫ້ປະຊາຊົນ ມີຄວາມບໍ່ພໍໃຈ ແລະບາງຄັ້ງ ມີການປະທ້ວງ
ແບບຮຸນແຮງເກີດຂຶ້ນ.
ລາຍງານປະຈຳປີຂອງອົງການ Freedom House ກ່າວວ່າເຖິງແມ່ນກົດໝາຍໃຫ້ການ
ຄໍ້າປະກັນວ່າພວກແມ່ຍິງມີສິດຫຼາຍໆຢ່າງເທົ່າທຽມກັນກັບພວກຜູ້ຊາຍກໍຕາມແຕ່ການ
ຈຳແນກກີດກັນໃນທາງເພດແລະການລ່ວງລະເມີດແມ່ນຍັງມີກັນຢ່າງແຜ່ກວ້າງ. ຂະນົບ
ທຳນຽມປະເພນີແລະອິດທິພົນທາງດ້ານສາສະໜາແມ່ນມີສ່ວນເຮັດໃຫ້ພວກແມ່ຍິງມີໂອ
ກາດໜ້ອຍກວ່າພວກຜູ້ຊາຍໃນການໄດ້ຮັບການສຶກສາ ໃນການເຂົ້າເຮັດວຽກເຮັດການ
ແບບເທົ່າທຽມກັນ ແລະການໄດ້ຮັບຜົນປະໂຫຍດ ຂອງພວກຄົນງານ. ຄວາມທຸກຍາກ
ໄດ້ເຮັດໃຫ້ ບັນຫາເຫຼົ່ານີ້ທະວີຄວາມຮ້າຍແຮງຂຶ້ນຕື່ມແລະເຮັດໃຫ້ພວກແມ່ຍິງຈຳນວນ
ຫຼວງຫຼາຍມີຄວາມສ່ຽງເພີ່ມຂຶ້ນຈາກການສວຍໃຊ້ປະໂຫຍດແລະການລ່ວງລະເມີດຂອງ
ລັດ ແລະຂອງສັງຄົມ. ມີການກະປະມານກັນວ່າ ມີແມ່ຍິງ ແລະຍິງສາວລາວ ລະຫວ່າງ
15,000 ຫາ 20,000 ຮວມທັງພວກຊົນເຜົ່າຈຳນວນນຶ່ງ ໄດ້ຕົກເປັນເຫຍື່ອ ຂອງການ
ຄ້າມະນຸດໃນແຕ່ລະປີເພື່ອໃຫ້ເປັນໂສເພນີ. ໃນເດືອນພຶດສະພາປີ 2009 ຜ່ານມາທ່າມ
ກາງທີ່ມີຄວາມວິຕົກກັງວົນກ່ຽວກັບການແຜ່ລະບາດຂອງເຊື້ອ HIV ແລະໂຣກເອດສ໌ນັ້ນ
ລັດຖະບານລາວກໍໄດ້ລິເລີ້ມໂຄງການນຶ່ງ ທີ່ແນເປົ້າໝາຍໃສ່ພວກກະເທີຍ ຫຼືພວກຜູ້ຊາຍ
ຮັກຮ່ວມເພດ ຊຶ່ງຕາມປົກກະຕິແລ້ວພວກເຂົາເຈົ້າໄດ້ຂາຍໂຕເພື່ອຫາລ້ຽງຊີບຍ້ອນໄດ້ມີ
ການຈຳແນກກີດກັນຢ່າງຮ້າຍແຮງ. ການປຸກລະດົມທີ່ວ່ານີ້ແມ່ນຮວມທັງການຕັ້ງຄລີນິກ
ພິເສດຂຶ້ນເພື່ອໃຫ້ການກວດແລະການປິ່ນປົວພວກຄົນປ່ວຍ.
ຂຽນເມື່ອ: ມິ.ຖ.. 10, 2011
| ມີ
ໜວດໝູ່:
