ຫວຽດນາມຕິຕຽນ ການສ້າງເຂື່ອນ ໃສ່ແມ່ນໍ້າຂອງ
ເຈົ້າໜ້າທີ່ຫວຽດນາມພວມຕຳໜິຕິຕຽນແຜນການ ສ້າງເຂື່ອນແຫ່ງນຶ່ງຂອງລັດຖະບານລາວໃສ່ລຳແມ່ນໍ້າຂອງທີ່ເປັນບັນຫາ ຖົກຖຽງໂຕ້ແຍ້ງກັນນັ້ນ. ພວກນັກວິເຄາະກ່າວວ່າ ການຄັດຄ້ານ ຈາກຫວຽດນາມແລະປະເທດອື່ນໆໃນເຂດລຸ່ມແມ່ນໍ້າຂອງອາດຈະບັງຄັບໃຫ້ລາວ ຕ້ອງໄດ້ຫຼຸດ ຜ່ອນຄວາມໄຝ່ຝັນທະເຍີທະຍານໃນການສ້າງເຂື່ອນໄຟຟ້າພະລັງນໍ້າຂອງຕົນ ລົງ. ຜູ້ສື່ຂ່າວວີໂອເອ Mike Ives ມີລາຍງານກ່ຽວກັບເລື່ອງນີ້ຈາກຮາໂນ່ຍ
ລາຍງານໂດຍ Souphonh thavytham 03-23-2011
ຮູບຈາກ: Wikipedia Commons
ທິວທັດແມ່ນໍ້າຂອງ ກ່ອນຕາເວັນຕົກ
ພວກເຈົ້າໜ້າທີ່ຫວຽດນາມ ພວມຕິຕຽນຢ່າງເປັນການເປີດ
ເຜີຍຕໍ່ແຜນການທີ່ ສປປ ລາວຊຶ່ງເປັນປະເທດເພື່ອນບ້ານ
ຈະສ້າງເຂື່ອນໄຟຟ້າພະລັງນໍ້າໃສ່ລຳແມ່ນໍ້າຂອງ.
ເຂື່ອນທີ່ວ່ານີ້ ກໍຄືເຂື່ອນໄຟຟ້າພະລັງນໍ້າໄຊຍະບູລີທີ່ຈະໃຊ້
ທຶນກໍ່ສ້າງມູນຄ່າ 3 ພັນ 500 ລ້ານໂດລາແລະເປັນເຂື່ອນ
ທຳອິດ ຂອງແຜນການສ້າງເຂື່ອນທັງໝົດ ຈຳນວນ 12
ເຂື່ອນ ໃສ່ເຂດລຸ່ມແມ່ນໍ້າຂອງ. ບໍລິສັດກໍ່ສ້າງຂອງໄທບໍລິ
ສັດນຶ່ງ ຈະເປັນຜູ້ສ້າງເຂື່ອນດັ່ງກ່າວນີ້ ແລະໄທຈະເປັນຜູ້
ຮັບຊື້ໄຟຟ້າເກືອບທັງໝົດ 1,260 ເມກາວັດ ທີ່ເຂື່ອນໄຊ
ຍະບູລີຈະຜະລິດໄດ້ນັ້ນ.
ເຈົ້າໜ້າທີ່ລາວກ່າວວ່າ ເຂື່ອນທີ່ຕົນມີແຜນຈະສ້າງໃສ່ແມ່ນໍ້າຂອງນັ້ນ ຈະຊ່ອຍຫຼຸດຜ່ອນ
ຄວາມທຸກຍາກແລະເສີມຂະຫຍາຍເສດຖະກິດຂອງລາວຊຶ່ງເປັນປະເທດທີ່ບໍ່ມີທາງອອກສູ່
ທະເລ.
ແຕ່ພວກເຈົ້າໜ້າທີ່ຫວຽດນາມກ່າວວ່າ ເຂື່ອນຂອງລາວນີ້ ຈະເປັນໄພອັນຕະລາຍຕໍ່ແຫຼ່ງ
ສະໜອງນໍ້າແລະການປະມົງໃນເຂດໃຕ້ລົງໄປຂອງແມ່ນໍ້າຂອງ. ຄວາມເຫັນດັ່ງກ່າວຂອງ
ພວກເຈົ້າໜ້າທີ່ຫວຽດນາມທີ່ສະແດງອອກເມື່ອໄວໆມານີ້ ແມ່ນເປັນການສະທ້ອນເຖິງຄຳ
ເຕືອນຂອງພວກປົກປ້ອງ ຫຼືພວກອະນຸລັກສະພາບແວດລ້ອມ ທີ່ເຕືອນວ່າການສ້າງເຂື່ອນ
ໃສ່ແມ່ນໍ້າຂອງ ຈະສ້າງຄວາມເສຍຫາຍໃຫ້ແກ່ສະພາບແວດລ້ອມແລະເປັນໄພຂົ່ມຂູ່ຕໍ່ວີຖີ
ການດຳລົງຊີວິດຂອງປະຊາຊົນທີ່ຢູ່ເລາະລຽບສອງແຄມຟາກຝັ່ງຂອງແມ່ນໍ້າດັ່ງກ່າວ.
ໂຄງການສ້າງເຂື່ອນໃສ່ ເຂດລຸ່ມນໍ້າຂອງ
ພວກນັກວິເຄາະເວົ້າວ່າຄວາມກົດດັນທາງດ້ານການເມືອງ
ຈາກຫວຽດນາມ ແລະປະເທດເພື່ອນບ້ານອື່ນໆໃນເຂດລຸ່ມ
ແມ່ນໍ້າຂອງ ກໍຄືປະເທດໄທແລະກຳປູເຈຍນັ້ນອາດສາມາດ
ບີບບັງຄັບໃຫ້ລາວຕ້ອງໄດ້ໂຈະຫຼືປັບປ່ຽນແຜນການຂອງຕົນ
ທີ່ຈະສວຍໃຊ້ປະໂຫຍດຈາກແມ່ນໍ້າຂອງນັ້ນ.
ທ່ານ Philip Hirsch ສາສະດາຈານສອນວິຊາມະນຸດນິ
ເວດວິທະຍາ ທີ່ມະຫາວິທະຍາໄລນະຄອນຊິດນີ ກ່າວຕໍ່
VOA ວ່າ ໃນບັນດາປະເທດ ໃນເຂດລຸ່ມແມ່ນໍ້າຂອງນັ້ນ
ມາຮອດປັດຈຸບັນ ຫວຽດນາມແມ່ນຜູ້ຕຳໜິຕິຕຽນແຮງທີ່
ສຸດຕໍ່ແຜນການສ້າງເຂື່ອນໄຟຟ້າພະລັງນໍ້າຂອງລາວ.
// ສຽງ //
ທ່ານ Hirsch ກ່າວວ່າ “ຄຳຖາມທີ່ໜ້າສົນໃຈ ຊຶ່ງຂ້າພະເຈົ້າຄິດວ່າ ຍາກທີ່ຜູ້ໃດຜູ້
ນຶ່ງຈະສາມາດໃຫ້ຄຳຕອບໄດ້ ກໍຄືວ່າປະເທດທັງສອງ ຄືຫວຽດນາມ ແລະລາວ
ຊຶ່ງມີຄວາມສຳພັນອັນໃກ້ຊິດກັນຈະແຂ້ໄຂແບບໃດຕໍ່ບັນຫານີ້ ຊຶ່ງໃນເວລານີ້ເບິ່ງ
ຄືວ່າ ທັງສອງປະເທດມີທ່າທີທີ່ກົງກັນຂ້າມກັນ ກ່ຽວກັບການສ້າງເຂື່ອນໄຊຍະບູ
ລີນັ້ນ.”
ຫວຽດນາມແລະລາວ ຕ່າງກໍເປັນປະເທດທີ່ປົກຄອງໂດຍພັກການເມືອງພັກດຽວ ແລະທ່ານ
Hirsch ເວົ້າວ່າ ຕາມປົກກະຕິແລ້ວຫວຽດນາມຈະໃຊ້ອິດທິພົນຂອງຕົນຊັກຈູງນະໂຍບາຍ
ຂອງລາວແບບລັບໆຫຼືຢູ່ເບື້ອງຫລັງ. ແຕ່ທ່ານ Hirsch ເວົ້າວ່າການຕຳໜິຕິຕຽນເມື່ອໄວໆ
ມານີ້ໂດຍພວກເຈົ້າໜ້າທີ່ຂັ້ນສູງຂອງຫວຽດນາມ ກ່ຽວກັບການສະເໜີສ້າງເຂື່ອນໄຊຍະບູລີ
ນັ້ນ ໄດ້ມີຂຶ້ນຢ່າງເປີດເຜີຍ.
ທັງ 4 ປະເທດໃນເຂດລຸ່ມແມ່ນໍ້າຂອງ ຕ່າງກໍຈະຈັບຕາເບິ່ງຢ່າງໃກ້ຊິດການສະເໜີແນະກ່ຽວ
ກັບການສ້າງເຂື່ອນໄຊຍະບູລີ ຊຶ່ງຄາດວ່າຈະມີຂຶ້ນໃນທ້າຍເດືອນນີ້ ໂດຍຄະນະກໍາມະການ
ຮ່ວມຂອງກຳມາທິການແມ່ນໍ້າຂອງຫຼື MRC ອັນເປັນອົງການໃຫ້ຄຳແນະນຳຕ່າງໆ ທີ່ສ້າງ
ຕັ້ງຂຶ້ນໃນປີ 1995 ເພື່ອຊຸກຍູ້ສົ່ງເສີມການພັດທະນາແບບຍືນຍົງຕາມລະບົບແມ່ນໍ້າຂອງທີ່
ມີລວງຍາວ 4,900 ຫຼັກກິໂລແມັດນັ້ນ.
ແຕ່ທ່ານ Hirsch ຊີ້ໃຫ້ເຫັນວ່າ MRC ບໍ່ມີອຳນາດທີ່ຈະບັງຄັບໃຫ້ລາວຍົກ ເລີກແຜນການ
ສ້າງເຂື່ອນໄຊຍະບູລີ ແລະໂຄງການສ້າງເຂື່ອນອື່ນໆໃສ່ແມ່ນໍ້າຂອງ.
// ສຽງ //
ທ່ານ Hirsch ເວົ້າວ່າ “MRC ບໍ່ແມ່ນສະຖາບັນ ທີ່ມີອຳນາດໃນການຄວບຄຸມບໍ່ແມ່ນສະຖາບັນທີ່ມີຄວາມເຂັ້ມແຂງໃນດ້ານນີ້ແຕ່ມັກຈະດຳເນີນງານບົນພື້ນຖານ
ຂອງການພະຍາຍມໃຫ້ມີການບັນລຸຄວາມເຫັນເປັນເອກກະສັນກັນແລະຖ້າພວກ
ເຮົາມອງເບິ່ງໄປຍັງອົງການ MRC ເພື່ອຫວັງຢາກໃຫ້ ມີການຄວບຄຸມນັ້ນ ຂ້າ
ພະເຈົ້າຄິດວ່າ ພວກເຮົາເບິ່ງໄປຜິດບ່ອນແລ້ວ.”
ທ່ານ Hirsch ກ່າວວ່າ ປະເທດໄທໄດ້ປະກາດວ່າຕົນຈະເປັນກາງໃນການເຈລະຈາຂອງອົງ
ການ MRC ຊຶ່ງນັ້ນກໍແມ່ນຈະມອບພາລະໃຫ້ພວກເຈົ້າໜ້າທີ່ຫວຽດນາມແລະກໍາປູເຈຍເປັນ
ຜູ້ແກ້ໄຂໂຄງການສ້າງເຂື່ອນໄຊຍະບູລີ ໃນ ການສົນທະນາຫາລືກັບເຈົ້າໜ້າທີ່ຝ່າຍລາວ.
ຮູບຈຳລອງ ຂອງເຂື່ອນບ້ານກຸ່ມ
ທ່ານ Trinh Le Nguyen ເປັນຜູ້ອໍານວຍ
ການບໍລິຫານ ຂອງອົງການ PanNature
ຊຶ່ງເປັນອົງການຈັດຕັ້ງບໍ່ຂຶ້ນກັບລັດຖະບານ
ຂອງຫວຽດນາມຊຶ່ງທ່ານກ່າວຕໍ່ VOA ວ່າ
ເຖິງແມ່ນລາວ ເປັນຜູ້ຕັດສິນໃຈຂັ້ນສຸດທ້າຍ
ກ່ຽວກັບການສ້າງເຂື່ອນ ໄຊຍະບູລີ ແລະ
ເຂື່ອນອື່ນໆ ຕາມລໍາແມ່ນໍ້າຂອງກໍຈິງ ແຕ່
ຫວຽດນາມກໍອາດຈະກົດດັນລາວດ້ວຍການ
ຂູ່ວ່າຈະບໍ່ລົງທຶນໃນໂຄງການສ້າງເຂື່ອນໃສ່
ແມ່ນໍ້າຂອງໃນອະນາຄົດອີກ.
// ສຽງ //
ທ່ານ Trinh Le Nguyen ກ່າວວ່າ “ຫວຽດນາມສາມາດຕັດສິນໃຈບໍ່ລົງທຶນຫລື
ຊື້ຫຍັງເພີ່ມຕື່ມຈາກລາວ. ມັນເປັນນຶ່ງໃນຫລາຍໆວິທີທີ່ພວກເຂົາເຈົ້າສາມາດ
ໃຊ້ ອໍານາດໄດ້.”
ໃນເດືອນຕຸລາປີກາຍ ຄະນະກໍາມະການອິດສະຫຼະທີ່ໄດ້ຮັບມອບໝາຍຈາກອົງການ MRC
ໄດ້ສະເໜີແນະໃຫ້ບັນດາປະເທດໃນເຂດລຸ່ມແມ່ນໍ້າຂອງເລື່ອນເວລາໃນການຕັດສິນໃຈກ່ຽວ
ກັບການສ້າງເຂື່ອນໄຟຟ້າພະລັງນໍ້າຕ່າງໆອອກໄປເປັນເວລາ 10 ປີ ໂດຍເຕືອນວ່າ ການ
ສ້າງເຂື່ອນໄຟຟ້າພະລັງນໍ້າໃສ່ແມ່ນໍ້າຂອງ ອາດຈະເຮັດໃຫ້ບັນຫາຄວາມບໍ່ໝັ້ນຄົງທາງດ້ານ
ອາຫານຊຸດໂຊມລົງຕື່ມແລະມີຜົນກະທົບຢ່າງຮ້າຍແຮງແລະບໍ່ສາມາດຕ່າວປີ້ນໄດ້ຕໍ່ສະພາບ
ແວດລ້ອມ.
ຈີນຊຶ່ງມີຊາຍແດນຕິດກັບພາກເໜືອຂອງປະເທດລາວນັ້ນໄດ້ສ້າງແລະກໍເປີດໃຊ້ແລ້ວເຂື່ອນ
4 ແຫ່ງໃສ່ລຳແມ່ນໍ້າຂອງຕອນເທິງທີ່ຈີນເອີ້ນວ່າ ແມ່ນໍ້າລ້ານຊ້າງນັ້ນ.